Türkiye'de kadınların tiyatro sahnesine çıkmasının yolunu açan ilk kadın tiyatrocu Afife Jale'nin adına verilen tiyatro ödüllerinin bu yılki adayları açıklandı.
13. Afife Jale Tiyatro Ödülleri'ni kazananlar 20 Nisan'da yapılacak törenle sahiplerini bulacak.
Adaylar
Cem Duygulu, Deniz Gökçer, Göksel Kortay, Merih Tangün, Nami Başer, Nedret Güvenç ve Serpil Tamur'dan oluşan Seçici Kurul'un belirlediği isimlerin, Oylama Kurulu tarafından gizli oylama sistemiyle seçileceği ödüllerin adayları şöyle:
Yılın En Başarılı Prodüksiyonu: "Maskeliler" (İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları), "Brecht Kabare: Rahat Yaşamaya Övgü" (Tiyatro Pera) ve "Albay Kuş" (Tiyatro Adam
En Başarılı Yönetmen: Nesrin Kazankaya (Brecht Kabare: Rahat Yaşamay Övgü), Yiğit Sertdemir (Leonce ile Lena) ve Murat Karasu (Albay Kuş) ve
Yılın En Başarılı Kadın Oyuncusu: Ayça Bingöl (Nehrin Solgun Yüzü), Dolunay Soysert (Sürmanşet) ve Mine Tugay (Karatavuk)
Yılın En Başarılı Kadın Müzikal ve Komedi Oyuncusu: Bilge Şen (Mutlu Yıllar), Günay Karacaoğlu (Basit Bir Ev Kazası) ve Nevra Serezli ( Altı Haftada Altı Dans Dersi)
Yılın En Başarılı Erkek Oyuncusu: Mehmet Gürhan (Maskeliler), Mert Turak (Leonce ile Lena) ve Öner Erkan (Kaset)
Yılın En Başarılı Erkek Müzikal ve Komedi Oyuncusu: Cihan Ünal (Altı Haftada Altı Dans Dersi), Fırat Tanış (Testosteron) ve Levent Öktem (Brecht Kabare: Rahat Yaşama Övgü)
Afife Ödülleri Jürisi, bu yıl ayrıca Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü’ne Mediha Gökçer'i, Nisa Serezli Aşkıner Özel Ödülü’ne Hale Eren'i, Cevat Fehmi Başkut Özel Ödülü’ne Berkun Oya'yı (“Bayrak”-Tiyatro Krek), Tiyatroda Yeni Kuşak Özel Ödülü’ne Dot Bilsar’da "Vur/Yağmala/Yeniden" Projesi ve Yapı Kredi Sigorta Özel Ödülü’ne Dikmen Gürün layık görüldüklerini açıkladı.
1997'den bu yana dağıtılan ödüllerin bu yılki ödüller 20 Nisan'da Lütfi Kırdar Sergi ve Kongre Sarayı'nda yapılacak törenle sahiplerini bulacak.
Afife Jale Kimdir?
İlk Türkiyeli kadın tiyatrocusu olan Afife Jale 1902'de doğdu. 1918'de, Türk ve Müslüman kadınların sahneye çıkmalarının yasak olduğu bir dönemde Darülbedayi'ye (Şehir Tiyatroları) alınmak üzere açılan sınava girdi. O dönem Kadıköy'deki Apollon Tiyatrosu'nda sahnelenen "Yamalar" adlı oyunda "Emel" karakterini canlandıran Eliza Binemeciyan'ın yurt dışına gitmesiyle Afife Jale, 22 Nisan'da "Jale" takma adıyla sahneye çıkan ilk Türk ve Müslüman kadın oldu.
Yapılan polis baskınlarından arka kapıdan kurtulsa da İçişleri Bakanlığı'nın Müslüman kadınların kesinlikle sahneye çıkamalarını yasakladığı 27 Şubat günü 204 sayılı bildiriyi Darülbedayi Yönetim Kurulu'na gönderdi. Bu bildiri üzerine Jale, tiyatronun kadrosundan çıkarıldı.
Ortalık biraz durulunca, birkaç yıl sonra Burhanettin Tepsi Kumpanyası ile Anadolu'da turneye çıktı, yeni tiyatro topluluğu ile Kadıköy'de oynadı, daha sonra da Fikret Şadi'nin Milli Sahne'siyle çeşitli kentlerde temsiller verdi.
Uyuşturucu bağımlılığı nedeniyle Darülbedayi'deki dostlarının yardımıyla, Bakırköy Akıl Hastanesi'ne yatırıldı ve 24 Temmuz 1941'de hayatını kaybetti.(BÇ)
* Afife Jale'nin yaşam öyküsünü Aslı Öngün'ün kaleminden okumak için tıklayınız.