Ülkede parlamento ve il meclisi seçimleri 18 Eylül'de yapılacak.
HRW, kadın adayların saldırılardan, Taliban'ın ve savaş ağalarının göz korkutma eylemlerinden korunması için, başta şikayet prosedürlerinin geliştirilmesi ve adaylarla güvenlik kuvvetleri arasında doğrudan koordinasyonun oluşturulması olmak üzere bazı önlemler öneriyor.
Afganistan'da toplam 5,800 adayın yaklaşık yüzde 10'unu kadınlar oluşturuyor.
HRW'nun " Korkuya Karşı Kampanya: Afganistan 2005 Seçimlerine Kadınların Katılımı " başlıklı yeni raporu, kadın adaylarla ve seçim görevlileriyle yapılan yüz yüze görüşmelere dayanıyor.
HRW'dan Nisha Varia, "Seçimlere yönelik iki ana tehdit var" diyor.
"Birincisi, seçimlerde her yola başvurarak baskın çıkmaya çalışan savaş ağaları. Diğeri de, etkinliği giderek artan Taliban. Taliban, seçim sürecini baltalayacağını açıklamıştı."
Kadın adaylar güvenlikten yoksun
HRW raporuna göre, kadın adaylar eşit katılımı engelleyen birçok zorlukla karşı karşıya. Bilgiye erişimde, ülke içinde serbestçe seyahat etmekte engellerle karşılaşıyorlar; beden güvenliğinden ve erkeklere oranla finansal kaynaklardan yoksunlar.
HRW, kadınların kamuya erişiminin erkeklerinkine oranla çok daha riskli olduğunu söylüyor.
"Fotoğraflarının afişlerde yer almasını tercih ettiklerinde, muhafazakar kırsal alanlara gittiklerinde ya da halka açık konuşma yaptıklarında, erkeklerin karşılaştığından çok daha büyük engellerle karşılaşıyorlar."
Örgüt, ülkeye bağış yapan diğer ülkelerin açık veren seçim bütçesini katkıda bulunmamalarının ve ülkede yeterli güvenliği sağlayamamalarının kadın adayların seçim kampanyaları üzerinde olumsuz etkileri olduğuna dikkat çekiyor.
HW, bütün uluslararası güvenlik kuvvetlerinin, NATO, ISAF ve ABD birlikleri de dahil olmak üzere, milislerin silahsızlandırılması ve kadınlarla bağımsız politikacılar gibi hedef grupların korunması için çaba göstermesini istiyor. Afganistan hükümetini de adaylara yönelik tehditleri, yıldırma eylemlerini ve saldırıları tam olarak soruşturmaya çağırıyor.
Kadın kotasının sandalyeleri boş kalacak
Afganistan'daki seçim yasalarına göre, parlamentonun alt meclisindeki ve il meclislerindeki sandalyelerin yüzde 25'i kadınlara ayrılmış durumda. Alt meclis için aday olan 2707 kişiden 328'i, yaklaşık yüzde 12'si kadın.
İl meclisleri için aday olan kadınların sayısıysa, yerel komutanların ve baskıcı toplumsal normların etkisiyle, daha az. İl meclisleri için aday olan 3025 kişiden 247'si, yani yalnızca yüzde 8'i kadın.
Taliban'ın etkin olduğu, güvenliğinse çok düşük olduğu güney bölgesinde, il meclislerinde kadınlara ayrılan 5 sandalyeyse boş kalacak; çünkü bu bölgelerde kadın aday yok. (TK)
HRW'nun raporunun İngilizce tam metnine ulaşmak için tıklayın.