“Afganistan’dan göç daha da artacak”

* Fotoğraf: Mir Ahmad Firooz Mashoof - Herat / AA

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Afganistan’ı Taliban’ın kontrol altına almasının ardından ülkeden çıkmak isteyenlerin ilk durağı olan Kabil Havalimanı Afganistan vatandaşlarına kapatılıyor.

TIKLAYIN - Bir mültecinin yolculuğu | "Sınırdışı mı? Nasıl oluyor bu?"

CNN, ABD'nin kontrol altında tuttuğu Kabil'deki havalimanına giriş şartlarında değişikliğine gidildiğini yazdı. Habere göre ABD, artık yalnızca ABD vatandaşlarının, diğer NATO ülkelerinden kişilerin ve Yeşil Kart sahiplerinin havalimanına girmesine izin verecek. Bu durumda NATO ülkeleri için çalışan Afganistanlılar havalimanına giremeyecek.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) Sözcüsü Cuma günü yaptığı açıklamada, “Afganların büyük çoğunluğu ülkeyi normal kanallardan terk edemiyor. Bugün itibarıyla tehlikede olabilecek insanların ülkeden net bir çıkış yolu yok” demişti.

“Öncelik, ABD vatandaşlarında”

ABD Başkanı Joe Biden, başkent Kabil'den 14 Ağustos'tan bu yana 28 bin kişinin tahliye edildiğini, katedilmesi gereken uzun bir yol olduğunu ve aksaklıklar yaşanabileceğini söyledi.

Biden, tahliyelere ilişkin Beyaz Saray'da düzenlediği basın toplantısında, önceliklerinin ABD vatandaşlarını tahliye etmek olduğunu söyledi.

Katar, Almanya, Kuveyt ve İspanya dahil birçok ülke ile tahliyelere ilişkin anlaşmalar yaptıklarını dile getiren Biden, tahliye edilen Afganların bu ülkelerdeki Amerikan üslerine getirildiğini ve orada güvenlik taramaları tamamlandıktan sonra ABD'ye gönderileceklerini söyledi.

ABD, tahliyeleri 31 Ağustos'a kadar tamamlamayı planlıyor.

Erdoğan: İlave göç yükünü kaldıramayız

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel ile telefonda görüştü.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, Erdoğan görüşmede, Türkiye’nin önceliğinin Afganistan’ın sürdürülebilir barış ve istikrara kavuşmasının yanı sıra bu ülkedeki vatandaşlarının tahliyesi olduğunu dile getirdi.

Birçok Avrupa ülkesinin tahliyeye yönelik destek taleplerini de karşıladıklarını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, gerekli tedbirler alınmazsa Afganistan kökenli göç baskısının daha da artacağını, bunun da bütün ülkeler için ciddi bir meydan okuma teşkil edeceğini söyledi.

AB’nin, Afgan halkına Afganistan'da ve Afganistan'a komşu ülkelerde, özellikle İran'da yardım etmesi gerektiğini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, halihazırda 5 milyon sığınmacıya ev sahipliği yapan Türkiye’nin ilave bir göç yükünü kaldıramayacağını vurguladı.

AB’nin, Afganistan misyonu için çalışan yerel personelin, Türkiye’ye kabul edilmesi konusunda talep aldıklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, üye ülkelerin kendilerine hizmet vermiş, güç durumdaki insanların yalnızca küçük bir kısmına kapılarını açtıklarını, bu tür sembolik adımlarla meselenin üstesinden gelinemeyeceğini ve Türkiye’nin üçüncü ülkelerin uluslararası sorumluluklarını üstlenmesinin beklenemeyeceğini ifade etti.

Taliban’dan kaçanlar nereye gidecek?

Afganistan’dan 2,2 milyon kişi komşu ülkelerde. Afganistan sınırları içinde 3,5 milyon kişi de evsiz kaldı.

BBC Türkçe, Afganistanlıların hangi ülkede olduğunu şöyle sıraladı:

* Komşu ülkeler Pakistan ve İran, geçen yıl en yüksek sayıdaki Afgan mülteciye ev sahipliği yaptı. BMMYK rakamlarına göre, Afganistan'dan 2020'de yaklaşık 1,5 milyon insan Pakistan'a, 780 bin insan İran'a geçti.

* BM'ye göre İran şu anda yaklaşık 3,5 milyon Afgana ev sahipliği yapıyor.

* Almanya ağırladığı 180 binden fazla Afgan ile listede üçüncü olurken Türkiye de yaklaşık 130 bin Afganı kabul etti.

* Ancak Türkiye'de 125 bin de sığınma talebinde bulunmuş ancak talepleri kabul edilmemiş Afgan sığınmacı bulunuyor. Almanya'da bu sayı 33 bin, Yunanistan'da ise 20 bin.

* Afganistan ordusundan askerler de dahil olmak üzere en az birkaç yüz Afgan'ın Tacikistan'a geçtiği bildirildi. Yaklaşık 1500 Afgan'ın Afganistan-Özbekistan sınırını geçip kamp kurduğu söyleniyor.

Raporlar, Taliban'ın yalnızca geçerli vizeleri olan kişilerin sınır geçişlerine izin verdiğini gösteriyor.

* İngiltere, uzun vadede 20 bin Afgan mülteciyi kabul edeceğini açıkladı.

* ABD, kabul edeceği mültecilerin kesin sayısını açıklamadı. Başkan Joe Biden, 500 milyon dolarlık bir göç ihtiyaçları bütçesi sundu.

* Kanada, hükümet çalışanları ve kadın liderler de dahil 20 bin Afgan'ı kabul edeceğini söyledi.

* Avustralya, ülkelerinden kaçan Afganlara insani vize programında 3 bin kişilik yer sunacağını açıkladı.

* Avusturya, Afgan mültecileri almayı reddetti. İsviçre de Afganistan'dan gelen büyük grupları kabul etmeyeceğini söyledi.

* ABD'nin talebi üzerine, Kuzey Makedonya 450, Arnavutluk 300 mülteciyi geçici olarak kabul etti. Mülteciler bu ülkelerde ABD göçmen vizeleri için belgeleri tamamlanana kadar kalacak. Kosova da ABD'ye giden mülteciler için geçici barınak sağlamayı planlıyor, ancak rakam belirtmedi.

* Uganda 2 bin Afgan mülteciyi kabul etti. Doğu Afrika ülkesi, Afrika'daki en fazla sayıda mülteciye sahip ülke. (AS)