Af Örgütü, Suriyeli sığınmacı Ahmad Aabo, için acil imza kampanyası başlattı.
Suriyeli sığınmacı Ahmad Aabo, Türkiye’de 12 yılı aşkın süredir yaşamasına rağmen, HIV pozitif olduğu gerekçesiyle geçici koruma statüsünün kaldırılması sonucu ücretsiz sağlık hizmetlerinden mahrum bırakılıyor.
İmza kampanyasına buradan katılabilirsiniz.
İnsan hakları savunucuları, Türkiye’nin hem ulusal hukukuna hem de uluslararası yükümlülüklerine aykırı bu uygulamayı sona erdirerek Aabo’nun haklarını iade etmesi gerektiğini belirtiyor.
29 yaşındaki Aabo, 2012 yılında refakatsiz bir çocuk olarak Türkiye’ye geldi. 2017’de geçici koruma başvurusu kabul edilen Aabo, Eylül 2023’te Kızılay’a kan bağışı yaptığı sırada HIV pozitif olduğunu öğrendi. Takip eden sekiz ay boyunca devlet hastanelerinde tedavi görerek hayati önem taşıyan retroviral ilaçlara erişebildi.
Ancak Nisan 2024’te reçetesini yenilemek için hastaneye gittiğinde sosyal güvenliğinin artık aktif olmadığı bildirildi ve Kumkapı Göç İdaresi’ne yönlendirildi. Buradan ise İstanbul Arnavutköy Geri Gönderme Merkezi’ne sevk edilerek idari gözetim altına alındı.
Tecrit, ilaçsızlık ve aşağılayıcı muamele
Aabo’nun altı ay süren idari gözetim süreci insan hakları ihlalleriyle doluydu. Nisan–Temmuz 2024 arasında kendisine hayati ilaçları verilmedi, tecrit altında tutuldu, yemek koğuş kapısından atılarak verildi ve HIV statüsü ile cinsel yönelimi nedeniyle sözlü tacize uğradı. Temmuz ayında kendi çabalarıyla hastaneye sevk edildi ve ilaçlarına yeniden ulaşabildi.
Ekim 2024’te hakkında verilen sınır dışı kararı iptal edilip, G-78 tahdit kodu kaldırıldı. Serbest bırakılan Aabo’ya yeniden geçici koruma başvurusu yapması talimatı verildi. Ancak Aralık 2024’te yaptığı başvuru “kamu düzeni ve güvenliğine tehdit” gibi muğlak bir gerekçeyle reddedildi. Ocak ve Haziran 2025’te yürütmenin durdurulması için yaptığı başvurular da reddedildi. Aabo’nun açtığı dava ise İstanbul 1. İdare Mahkemesi’nde devam ediyor.
Hukuka aykırı uygulama
Türkiye’de geçici koruma altındaki Suriyeliler, 2014’ten bu yana sağlık, eğitim, sosyal hizmetler ve çalışma hakkı gibi temel haklara sahiptir. Geçici Koruma Yönetmeliği’nin 12. maddesi, statünün kaldırılabileceği durumları açıkça tanımlar ve bunlar arasında bulaşıcı hastalık taşıyor olmak yer almaz.
Ayrıca Türkiye’nin taraf olduğu Uluslararası Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi gereği, herkesin sağlık hakkına erişimini sağlamak devletin yükümlülüğüdür. Bu yükümlülük, ayrım gözetmeksizin geçerli olup, Aabo’nun sağlık hizmetine erişiminin engellenmesi açık bir ihlal anlamına geliyor.
Yetkililere çağrı
Ahmad Aabo’nun geçici koruma statüsünün kaldırılması, hem yaşam hakkını hem de sağlık hakkını tehdit ediyor. Yetkililer, hakkında herhangi bir suç isnadı veya yargı kararı olmaksızın yalnızca HIV statüsü nedeniyle statüsünün kaldırılmasının hiçbir hukuki temeli olmadığını kabul etmeli ve Aabo’ya geçici koruma statüsünü derhal iade etmelidir.
Böylece Aabo’nun temel sağlık hizmetlerine erişimi yeniden sağlanabilir ve Türkiye’nin ulusal ve uluslararası yükümlülükleriyle uyumlu bir uygulama hayata geçirilebilir.
EMEP'li Bayhan’dan Yerlikaya’ya: Ahmed Aabo için adım atacak mısınız?
A.A., Arnavutköy Geri Gönderme Merkezi’nde ölüme terk edildi
(EMK)
