Uluslararası Af Örgütü, Şubat 2025’ten bu yana kendisine iletilen Alevi kadın ve kız çocukların kaçırılmasıyla ilgili bildirimleri araştırdı. Beş Alevi kadın ve 18 yaş altı üç Alevi kız çocuğunun gündüz vakti kaçırıldığı belgelendi.
Altı vakada aileler, tamamı erkek olan faillerden veya kaçırılanlardan telefon veya sesli mesajlar aldı. Dört vakada, kaçırma failleri, Suriyeli veya Birleşik Arap Emirlikleri, Irak ve Türkiye gibi yurtdışı numaralardan aileleri arayarak fidye talep etti veya aileleri yakınlarını aramamaları için tehdit etti.
Kaçırılan kadın ve kız çocukları için fidye istendiği veya zorla evlendirildikleri belirtilen araştırmada, polisin, etkili soruşturma yürütmediği vurgulanırken, yetkililere hızla kayıp kadınların ve kız çocukların yerlerinin tespit edilmesi ve faillerin adalet önüne çıkarılması çağrısında bulunuldu.
Uluslararası Af Örgütü, Suriye yetkililerinin, toplumsal cinsiyete dayalı şiddeti önleme çabalarını acilen artırması, Alevi kadınların ve kız çocukların kaçırıldığı ve alıkonulduğu vakaları hızlı, kapsamlı ve tarafsız bir biçimde soruşturması ve faillerden hesap sorması gerektiğini belirtti.
BM UZMANLARI UYARDI
Suriye’de Alevi kadın ve kız çocuklarına hedefli saldırı kampanyası
Yetkililer etkili soruşturma yürütmedi
Kaçırılan sekiz kişiden sadece ikisi ailelerine dönebildi. Sekiz vakanın tamamında, aileler polise veya güvenlik servislerine kadın akrabalarının kaçırıldığını ve alıkonulduğunu bildirdi. Dört vakada, ailelerin sunduğu yeni kanıtlar göz ardı edildi veya hiç dikkate alınmadı. İki vakada, polis aileyi suçladı.
Akrabalar, Uluslararası Af Örgütü’ne, polisin, “bir kadını veya kız çocuğunu koruyamadıkları için” kendileriyle alay ettiğini söyledi. Evinden kaçırılan bir kadının akrabası, ailenin çaresizce çaba sarf edişini şu sözlerle anlattı:
“Aile, genel güvenliğe gitti ve resmi bildirimde bulundu ama korkunç bir muameleyle karşılaştı. Kaçırma olayını durduramadıkları için aileyi suçladılar. Aile gittiğine pişman oldu. Haftalarca gidip durdular ama hiçbir şey değişmedi.”
Görüşülen birçok kişi, özellikle Alevi toplumundan kadınların ve kız çocukların, aynı zamanda etkilenen vilayetlerde yaşayan diğerlerinin de artık okula, üniversiteye veya işe gitmek üzere evden çıkarken korktuğunu veya aşırı dikkatli davrandığını belirtti.
Suriye’de Sahil Katliamı’nın üzerinden 60 gün geçti: “Cezasızlık sürüyor”
“Hesap verebilirlik tesis edilmeli”
Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard, konuya ilişkin şu değerlendirmede bulundu:
“Suriye’de yetkililer defalarca tüm Suriyeliler için bir Suriye inşa etme sözü verdi ancak kadınların ve kız çocukların kaçırılmasını ve alıkonulmasını durdurmakta, fiziksel şiddeti, zorla evlendirmeleri ve olası insan ticaretini önlemekte ve sorumluları yargılamakta yetersiz kalıyorlar. Geçmişteki katliamlar nedeniyle hâlihazırda ıstırap çeken Alevi toplumu, bu kaçırma dalgası nedeniyle derinden sarsıldı. Kadınlar ve kız çocuklar evlerinden çıkmaya veya yalnız başlarına yürümeye korkuyor.”
Callamard, “Suriye yetkililerini, kayıp kadınların ve kız çocukların yerlerini tespit etmek, failleri adalet önüne çıkarmak ve etkilenen ailelere zamanında, toplumsal cinsiyete duyarlı ve inandırıcı bilgi ve destek sağlamak üzere hızlı ve şeffaf şekilde harekete geçmeye çağırıyoruz,” dedi ve hesap verebilirliğin tesis edilmesini talep etti.
ALEVİ KATLİAMINI SORUŞTURAN KOMİTEDEN TARTIŞMALI RAPOR
"Suriye halkının çocuklarını kimin öldürdüğünü öğrenme hakkı yok mu?"
İçişleri Bakanlığı’ndan henüz yanıt yok
Uluslararası Af Örgütü aynı zamanda iki aktivist, iki gazeteci ve bağımsız bir insan hakları örgütü olan Suriye Feminist Lobisi’nden 28 ek kaçırma ve alıkoyma olayıyla ilgili bildirimler aldı. Bunlardan 14 kadın ve kız çocuk serbest bırakıldı. Geri kalanların akıbeti ise bilinmiyor.
27 Haziran’da BM Suriye Araştırma Komisyonu, en az altı Alevi kadının “kimliği belirsiz kişilerce” kaçırıldığını belgelediğini ve “başka kaçırma olaylarının da yaşandığı yönünde inandırıcı ihbarlar alındığını” açıkladı. Komisyon, yetkililerin “bu vakaların bazıları hakkında” soruşturma başlattığını da ifade etti.
Mayısta Uluslararası Af Örgütü, Şam’da İçişleri Bakanı ile yaptığı bir toplantıda Alevi kadınların ve kız çocukların kaçırılmaları ve alıkonulmaları konusunu gündeme getirdi. Bakan, soruşturma emri verdiğini söyledi. 13 Temmuz’da Uluslararası Af Örgütü, İçişleri Bakanı’na mektup yazarak ön bulgularını paylaştı ve yetkililerin kadınların ve kız çocukların korunması için aldıkları tedbirler, soruşturmaların durumu ve şimdiye dek faillerden hesap sormak üzere atılan adımlarla ilgili bilgi talep etti. Açıklamanın yayımlandığı tarihe kadar herhangi bir yanıt alamadı.
Suriye hükümet güçleri ve silahlı gruplar Alevi katliamlarında nasıl rol oynadı?
(VC)
