Uluslararası Af Örgütü (UAÖ), İranlı gazeteci Emadeddin Baghi hakkında, altı yıl önce yaptığı bir röportaj nedeniyle toplam yedi yıl hapis cezası verilmesi üzerine yaptığı açıklamada, hak savunucusunu hapsetmemesi için İranlı yetkililere çağrı yaptı.
Geçtiğimiz çarşamba günü, ödüllü insan hakları savunucusu Baghi'ye "sistem karşıtı propaganda" ve "ulusal güvenliğe zarar vermek için toplanma ve çete kurmak"tan mahkum edildiği bildirildi.
Karar, Büyük Ayetullah Montazeri ile 2008'de yaptığı ve Montazeri'nin ölümünün ardından Aralık 2009'da BBC Farsça'da yayınlanan televizyon röportajı nedeniyle verildi.
Aralık 2009'da tutuklandığında Baghi'ye yapılan sorguda röportaj üzerinde durulmaması ve idam cezasıyla ilgili görüşleri, hak örgütleriyle bağlantıları gibi konuların sorulması, kendisinin aslında insan hakları çalışmaları nedeniyle tutuklandığı fikrini veriyordu. Baghi, Haziran ayında kefaletle serbest bırakılmıştı.
Tutsak Haklarını Savunma Komitesi'nin kapatılmadan önceki başkanı Baghi Temmuz ayında da, 2003'te komiteyi kurmasıyla bağlantılı olarak bir yıllık hapis ve beş yıl boyunca medya ve sivil toplum çalışmalarından uzak kalma cezası almıştı. Yazar, temyiz başvuruları reddedilirse hapse girmekle karşı karşıya.
UAÖ Ortadoğu ve Kuzey Afrika yardımcı direktörü Hassiba Hadj Sahraoui "Bu, çalışmaları nedeniyle defalarca hapsedilmiş aktivistin İran otoriteleri tarafından gördüğü baskının bir başka örneğidir" diye konuştu.
Uluslararası PEN Yazarlar Derneği Kanada Merkezi ve İfade Özgürlüğü için Kanadalı Gazeteciler (CJFE) de geçtiğimiz hafta, İranlı-Kanadalı yazar Hossein Derakhshan'ın davasında, savcının idam cezası talep ettiğini öğrendi ve ilgili endişelerini belirtti.
İran'da blog yazarlığının öncülerinden sayılan Derakhshan, Kasım 2008'de İran'a döndüğünde tutuklandı ve halen Tahran'da kötü koşullarıyla ünlü Evin cezaevinde kalıyor. Bu yaz ancak görülen davasında, "düşman devletlerle işbirliği, İslami rejim karşıtı propaganda, dini kutsallığı aşağılama, devrim karşıtı gruplar için propaganda"yla suçlanmıştı.
Son olaylar
Kadın hakları savunucusu Noushin Ahmadi Khorasani 22 Eylül'de, bir feminist siteye yazması ve 2009 Cumhurbaşkanlığı Seçimleri gösterilerine katılması nedeniyle "sistem karşıtı propaganda"dan ceza aldı.
18 Eylül'de, hak savunucuları Saeed Haeri ve Shiva Nazar Ahari'ye "kamu düzenini bozma" ve "tanrı düşmanlığı"ndan hapis ve kırbaç cezası verildi.
İnsan hakları avukatı Nasrin Sotoudeh 4 Eylül'de tutuklandı ve halen Evin cezaevinde hücre hapsinde. Açıklanan bir cezası yok fakat "sistem karşıtı propaganda" ve "ulusal güvenliğe zarar vermek amacıyla toplanma ve çete kurma" şüphesi tebliğ edilmişti.
Kadın hakları savunucuları Maryam Bidgoli ve Fatemeh Masjedi 29 Ağustos'ta, "ayrımcı yasaları değiştirmek ve sistem karşıtı bir feminist grubu destekleyici materyaller yayınlamak için imza toplayarak sistem karşıtı propaganda"dan bir yıl hapis cezası almışlardı. (EÇ/EÖ)
