Yüzlerce Eritreli, işkence, keyfi gözaltı ve diğer ciddi insan hakları ihlalleriyle karşı karşıya kalabilecekleri Eritre'ye zorla geri gönderilme tehlikesiyle karşı karşıya. Son raporlar, yeterli iletişim veya hukuki desteğe erişim olmadan yaklaşık 300 Eritrelinin kısa süre önce Eritre'ye sınır dışı edildiğini gösteriyor.
Uluslararası Af Örgütü'ne göre, Türkiye'de gözaltında tutulan Eritreliler, Eritre’ye geri gönderilmeleri halinde ciddi insan hakları ihlalleriyle karşılaşma riskiyle karşı karşıya kalacak.
Örgüt, Eritre’ye geri dönen kişilerin izinsiz ülke dışına çıkma gerekçesiyle gözaltına alınıp işkence gördüğünü belgelemiş durumda.
Eritre'de gözaltı ve kötü muamele riski
Birleşmiş Milletler Mülteci Yüksek Komiserliği (UNCHR) de zorla geri gönderilen Eritrelilerin, suçlama olmaksızın tutuklanabileceğini, kötü muamele ve işkenceye maruz kalabileceğini vurguladı.
UNCHR, Eritre'de gözaltı koşullarının son derece kalabalık, hijyenik olmayan ve tıbbi bakım imkanlarından yoksun olduğunu belirtiyor. Eritre’den yasa dışı yollarla çıkmış kişilerin, ülkelerine geri döndüklerinde incelemeye ve sert cezalara maruz kalabileceği kaydediliyor.
Türkiye'nin Mülteci Sözleşmesi'ne yaklaşımı
Türkiye, 1951 Mülteci Sözleşmesi ve 1967 Protokolü'ne taraf olsa da, coğrafi kısıtlamalar nedeniyle yalnızca Avrupa Konseyi üyesi ülkelerden gelen kişilere mülteci statüsü tanıyor. Avrupa dışından gelen sığınmacılar ise "şartlı mülteci" statüsüne başvurabiliyor ve bu statü, tam mülteci statüsüne kıyasla daha sınırlı haklar içeriyor.
Uluslararası Af Örgütü, geçtiğimiz haftalarda Türkiye’den sınır dışı edilen yaklaşık 180 Eritrelinin, Eritre'nin başkenti Asmara yakınlarındaki Adi Abeto Cezaevi'nde gözaltında tutulduğunu açıkladı. Türkiye'deki göçmen gözaltı merkezlerinde tutulan Eritreliler, yetkililerin kendilerini de sınır dışı etmeye hazırlandığını ailelerine bildirdi.
Uluslararası Af Örgütü ve diğer insan hakları kuruluşları, Türkiye'nin Eritrelileri geri gönderme işlemlerini derhal durdurması çağrısında bulunuyor.
Yetkililerden, Eritrelilerin güvenli bir şekilde Türkiye’de uluslararası koruma başvurusunda bulunmalarına izin verilmesi ve gözaltı koşullarının uluslararası standartlara uygun hale getirilmesi talep ediliyor.
Türkiye’nin, Eritrelileri ciddi insan hakları ihlalleri riskiyle karşılaşacakları Eritre’ye geri göndermesi halinde, 1951 Mülteci Sözleşmesi ve BM İşkenceye Karşı Sözleşme'deki yükümlülüklerini ihlal etmiş olacağı belirtiliyor.
(EMK)
