Bilgi Üniversitesi'nin Açık Toplum Enstitüsü'nün desteğiyle Türkiye'de vatandaşın gözünden hukukun nasıl göründüğünü yansıtmak için yürüttüğü Adalet Gözet Projesi kapsamında gerçekleştirilen Adalet Barometresi ve Adliye Gözlemleri Raporları'nın tanıtımı önceki gün (11 Nisan) Hyatt Regency Oteli'nde yapıldı.
İstanbul'da 10 adliyeye sistemli ziyaretler yapılarak adliyelerin fiziksel durumu, erişilebilirlikleri, alınan güvenlik önlemleri, yargılamalardaki gecikme gibi toplanan bilgilerin analiziyle oluşan Adalet Barometresi Anketi'nin sonuçları, etkinliğe katılan gazeteci, hukukçu, yargıç ve diğer izleyicilerle paylaşıldı.
Tarhanlı: Birey idare ilişkilerinde hukukun yeri araştırıldı
Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Turgut Tarhanlı, açış konuşmasında, hukuka dair araştırmanın önemli bir özelliğinin bunun hukuk camiasına sunulması olduğunu, amacınsa birey idare ilişkilerinde hukukun nasıl bir etki yarattığı konusunda fikirler vermek olduğunu söyledi.
Üniversitenin İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi'nden Proje Koordinatörü Seda Kalem de, projenin vatandaş gözüyle hukuk deyimlerinin aktarılması, işleyiş ve buna dair beklentilerin ortaya konulmasının amaçlandığını ifade etti.
Kalem, vatandaşın en önemli bilgi kaynağı medyada davalarla ilgili haberlerin ne şekilde verildiğinin de araştırılarak, 2005 yılında bu yana yayımlanmış haberlerden bir arşiv de oluşturulduğunu söyledi.
Jahic: Adliyeler hizmet etmekten çok uzak
Aynı merkezden Galma Jahic de, Adalet Barometresi Anket sonuçlarını değerlendirirken, 3 binden fazla kişiyle, şehirler dikkate alınarak, üç zaman kesiminde görüşme yapılarak gerçekleştirildiğini kaydetti.
Bilgi Üniversitesi'nden İdil Elveriş ise, gözlem yapılan adliyelerin dış cephelerinin bakımsız olduğunu, adliye binaların amaca uygun tasarlanmadığını, adliyelerde iç mekanların amaç dışı kullanıldığı ve loş olduğunu, mahkemelerin beşte birinin duruşmalarını mahkeme salonu dışında yaptığını, davanın taraflarının aynı kapıdan duruşma salonuna alındığını, davaların gecikmelerle görüldüğü, güvenlik sorunu yaşandığı gibi sorunlar tespit ettiklerini açıkladı.
Elveriş'e göre, bu mahkemelerde günlük medyan duruşma sayısı 29, en fazla duruşma sayısı Sulh Hukuk Mahkemeleri'nde; en çok duruşma da Küçükçekmece, Kadıköy ve Gaziosmanpaşa Adliyeleri'nde görülüyor.
Adliyelerin vatandaşa hizmet etmekten çok uzak olduğu tespitini yapan Elveriş, bazılarında "burası danışma değildir" yazıları bile bulunduğunu kaydetti.
Çarkoğlu: Bu yararlı araştırmanın ikincisi de yapılmalı
Sabancı Üniversitesi Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi'nden Prof. Dr. Ali Çarkoğlu, yargıya bakışın Türkiye'de eğitim durumu düşük insanların gözünden aktarmanın önemine işaret ederek, "Sorunum var ama mahkemeye gitmedim' diyenlerin oranı yüzde 30. Sistemin tıkanmaya doğru gidip gitmediğini öğrenmek için bu yararlı araştırmanın belirli bir zaman sonra yenilemeli, kırsal kesimde de yapılmalı" diye konuştu. (EÖ)