Diyarbakır merkezli Önce Çocuklar Derneği, 6 Şubat depremlerinin etkiledi illerden olan Adıyaman’da çocukların haklarını dair bir rapor hazırladı.
Derneğin raporuna göre, oyun hakkı, eğitim hakkı, sağlık hakkı gibi temel insan hakları konusunda insani yaşam koşullarına erişimde ciddi eksiklikler var.
Rapor, Sivil Düşün’ün desteği ve Sosyo-Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin yürütücülüğünde 12-19 Ağustos 2023 tarihleri arasında Adıyaman iline bağlı köylerde ve kırsal alanlarda 215 aile ile çocuklarının deprem süreci ve sonrasında yaşadıkları eksiklik, ihtiyaç ve hak ihlallerine ilişkin yürütülen çalışmanın sonucunda hazırlandı.
Rapora göre, oyun alanlarına erişim üzerinden oyun hakkı, okul/eğitim merkezine erişim üzerinden eğitim hakkı, sağlık hizmetlerine erişim üzerinden sağlık hakkı gibi temel insan hakları konusunda insani yaşam koşullarına erişimde ciddi eksiklikler bulunuyor.
Sağlık hizmetlerine erişememe
Derneğin yaptığı araştırmalar sonucunda, kırsal alanlarında okuma yazma oranının oldukça düşük olduğu Adıyaman’da, araştırma grubunun yaklaşık 3/2’sinin lise altı eğitim düzeyine sahip olduğu görülüyor. Bu durum da 18 yaş altı çocukların eğitim hakkının çeşitli sebeplerle ihlal edildiği sonucunu ortaya çıkardı.
Araştırma grubunun toplamda %70,7’si herhangi bir sigortaya sahip değilken, bu kesim içerisinde yer alan “Yeşil Kartlı” kesim, sadece sağlık hizmetlerinden faydalanabiliyor. Bu kesim, başta emeklilik olmak üzere herhangi bir sosyal güvence hakkına sahip değil.
Deprem bölgesinde yaşayan insanlara yönelik yapılması gereken en önemli çalışmalardan birinin psiko-sosyal destek çalışması olduğu belirtilen rapora göre, araştırma grubunun %97,7’si bu hizmete ulaşamadığını ifade etti. Derneği bu duruma dair “Hem çocuklar hem de ebeveynleri için yaşamı tekrar normale döndürebilmek adına çok önemli olan bu çalışmalar Adıyaman ili kırsal kesimlerinde neredeyse kimseye ulaşamadı. Bu da mevcut travmalarla baş etme mücadelesinde bu insanların yalnız bırakıldıklarını göstermektedir” değerlendirmesini yaptı. (FD)
