En yüksek işsizlik oranlarına sahip Adana, Hakkari ve Şırnak'ta yerel gazeteler işsizliğin nedenlerini, iş çevrelerinin ve halkın görüşlerini gündeme taşıdı.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) araştırmasına göre, işsizlik oranı Şırnak'ta yüzde 22,1; Adana'da yüzde 20,5; Hakkari'de yüzde 18,3.
Hakkari: Üçüncü değil, birinci sırada olmalıydı
Yüksekova Haber'de, üç Hakkarili, Kahır Kanat, Yusuf Kahraman ve Abdi Arslan sonucu değerlendiriyor:
"Okuyan, okumayan herkes işsiz. Köylülerin şehir merkezine göç etmesiyle işsizlik iki katına çıktı. İşsizliğin önüne geçmek için de bölgedeki olayların bitmesi gerekiyor. Köylere geri dönülmesi gerekiyor. Köy tazminatları ödenmedi.
"İşsizlik devletin yatırım yapmamasından kaynaklanıyor. Hakkari nüfusu genç. Kürt sorununun da etkisi çok büyük. Şehirde dükkan var, parasızlıktan kimse esnaflık da yapamıyor. Hakkari'nin işsizlikte 3. sırada değil, baş sırada yer alması gerekiyor. Hükümetin işsizlik sorununu bir an önce çözmesi lazım."
"Adana batmış"
Ekspres gazetesinin başlığı "Adana batmış." TÜRK-İŞ Bölge Temsilcisi Edip Gülnar, yüksek işsizliği tekstil ve tütün sektöründeki özelleştirmelere ve işten çıkarmalara, yatırım yapılmamasına bağlıyor.
Adana Haber'de, iş çevreleri sorunun özünde pamuk üretimindeki azalma, destek verilmemesi olduğunu dile getiriyor. Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Durmuş Halis, Türkiye'nin tekstil sektöründe ihtiyacı olan 1 milyon 600 bin ton pamuğun yalnızca 400 bin tonunu ürettiğine, kalanını ithal ettiğine dikkat çekiyor; çiftçiye 1 milyar dolarlık destekle işsizliğin düşeceğini savunuyor.
Adana Ticaret Borsası Başkanı Muammer Çalışkan da işsizliği kentin aldığı göçle ve verilmeyen teşviklerle açıklıyor.
MÜSİAD Şube Başkanı Bilal Nadir Gök, kentin teşvik kapsamından çıkarılmasıyla tekstil sektörünün Niğde, Kayseri ve Osmaniye'ye gittiğini, işçilerin azaldığını söylüyor. Gök, dolaylı olarak Kürt sorununa da değiniyor: "Adana'da çalışanların bir kısmı tarıma dayalı çalışanlardan oluşuyor. Sıcak ikliminden dolayı ekstra göç alan bir şehiriz. Türkiye bu demokratikleşmenin önündeki engelleri kaldırılmadığı sürece, göç büyük kentlere devam edecek."
Şırnak'ta sorun "mesleksizlik"
Şırnak Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Osman Geliş "Her yerde işsiz var ama bizim sıkıntımız mesleksizlik'' diyor. Kürt sorununun etkilerini açıklıyor: "Huzur ortamı yaratılırsa, teşvik yasalarına, kredilere gerek duymadan işsizliğin azalacağına inanıyoruz."
Geliş, Kuzey Irak'ta temsilcilik açılması, vize kolaylığı sağlanması ve vize işlemlerinin Habur sınır kapısında yapılmasının yararlı olacağını söylüyor.
Geliş'in önerilerinden bazıları şöyle:
"Kömürde üretim artırılırsa istihdama büyük katkı sağlar.
"Şırnak-Van karayolu tamamlandığında tarım, hayvancılık, ulaşım sektörüne ve köye dönüşlere katkılar sunacak.
"Kalkınmaya en fazla katkı sunacak sektör tarım ve hayvancılık. Altyapı tamamlanmalı; yeni kalkınma ajansına yeterli kaynak verilmeli.
"İşsiz gençlere mesleki eğitim gerek." (TK)