İnsan Hakları Deneği (İHD) Adana Şubesi'nin raporuna göre, kentte 2009 yılında 13-18 yaş arası 3 bin 155 çocuk gözaltına alındı. 122'si toplumsal olaylar nedeniyleydi. 299 çocuk tutuklandı. Bunların da 54'ü toplumsal olaylar nedeniyleydi.
Dernek, "Yasayla ihtilafa düşmüş tutuklu çocukların hemen salıverilmesini" istiyor.
İHD Adana'nın derleyebildiği verilere göre, 48 çocuğa "kolluk kuvvetlerine taş attıkları" ve "örgüt propagandası yaptıkları" iddiasıyla toplam 203 yıl 3 ay 15 gün hapis cezası verildi.
Polis arabasında, karakolda, cezaevinde işkence
İHD Adana'ya 2009'da çocuklarla ilgili 62 başvuru yapıldı. Rapora göre, çocuklar polis arabalarında, Emniyet Müdürlüğü'nde dövüldüklerini, tehdit edildiklerini, bir yerden bir yere götürüldükleri sırada kelepçe ve zincir takıldığını söylüyor.
İki çocuk, bir düğünden dönerlerken polislerin kendilerini döverek aldığını, bir portakal bahçesine götürdüğünü, burada hem dövdüklerini hem de "suçlarını itiraf etmeleri" için tehdit ettiklerini anlatıyor.
Çocuk cezaevi olan Pozantı yerine Kürkçüler Cezaevi'ne 16 çocuksa, burada askerlerin kendilerini dövdüğünü, gardiyanların adli tutuklulara "Bunlar terörist, istediğinizi yapın "dediğini ifade ediyor. Bir çocuksa, revir doktorunun kendisine hakaret ettiğini, revir lavabosunu temizlettiğini anlatıyor.
Raporda Pozantı Çocuk Cezaevi'yle ilgili dile getirilen ihlallerden bazıları şöyle:
- Altı kişilik ranzada 13 kişinin yatmaya zorlanması.
- Ellerinin ıslatılıp plastik borularla ellerine vurulması.
- Sağlık sorunlarıyla ilgilenilmemesi.
- Çocuklara koğuş ağası seçmeleri yönünde baskı uygulanması.
- Zorla İstiklal Marşı okutulması.
"Çocukları terör suçlamasıyla yargılamaktan vazgeçin"
İHD Adana'nın rapordaki tavsiyelerinden bazıları da şöyle:
Çocukların "terör" suçlamasıyla yargılanmasının önünü açan Terörle Mücadele Kanunu ve Ceza Kanunu maddeleri, çocukların "terör örgütü üyesi" olarak değerlendirildikleri politika değişmeli.
Çocuklar çocuk mahkemelerinde yargılanmalı.
Çocukların suça iştirakleri için nedenleri ortaya koyan ve bundan korunmaları için öneriler geliştirmesi gereken ayrıntılı Sosyal İnceleme Raporları hazırlanmalı.
12-15 yaş arası çocukların davranışlarının sonuçlarını anlayabildiklerine ve ayırt edebildiklerine, bahsedilen suçu anladıklarına ilişkin raporlar uzman kişilerce verilmeli.
Hiçbir çocuk, eğitim hakkı dahil olmak üzere haklarından yoksun bırakılmamalı. Çocuklara yargılama süreci sırasında ve sonrasında psikolojik ve gelişimsel destek sağlanmalı.
Çocuklara yönelik her tür şiddetin yasayla yasaklanma ve önlenmesi. (TK)