Bir tarafta Adalılar, toplu taşımada kullanılmak üzere ilçeye getirilen minibüslere karşı eylemlerini sürdürürken diğer tarafta İstanbul Büyükşehir Belediyesi konuya ilgili yazılı açıklama yaparak minibüsleri savundu.
Adalılar, İETT'nin KARSAN’a imal ettirdiği ancak tepkiyle karşılaşan minibüslere bir kez daha karşı durdu. Dün, Ada halkının ‘azmanbüs’ olarak nitelediği minibüslere karşı Çınar Meydanı ve Ahırlar bölgesinde eylemler yapıldı. Hizmete çıkmak isteyen araçların önü Adalılar tarafından kesildi, minibüslerin trafiğe çıkması engelledi. Eyleme müdahale edeb polis bazı Adalarlılar da gözaltına aldı.
Dünya Mirası Adalar Platformu, Adaların 1984’ten bu yana sit alanı olduğunu ve Adalar'daki yolların yaya yolu olduğunu hatırlattı. Platform açıklamasında "Adalar şehrin hızından uzaklaşacağınız, yavaşlayacağınız, bol oksijen soluyacağınız, sakinleşeceğiniz, huşu içinde hissedeceğiniz bir doğa parçasıdır. Tüm İstanbululur’ın Adalara ihtiyacı vardır. Adalar’a gelenler, Adalar’ı koruyan yasalara uyup burayı yürüyerek (veya bisikletle) gezebilirler. Sit alanında motorlu araçla gezmek, tur atmak ulaşım değildir; yasaları, yaya haklarını ihlal etmek, Ada’nın ruhunu, Adalıların itirazını ve İETT adına Adalılara verilen sözleri hiçe saymaktır" dedi.
Adalar Hepimizin Platformu da İBB ve İETT yetkililerine seslendi. 27 Mayıs'da Büyükada yapılan geniş katılımlı halk toplantısında yaşananları aktardı. "Adalılar olarak böyle bir dayatmayı, ‘Ben yaptım oldu’ anlayışını kesinlikle kabul etmeyeceğimizi, halka hizmet bahanesiyle azmanbüs getirilmesini reddettiğimizi beyan ettik” dedi.
Platform açıklamasında "Minibüsün geçtiği yol artık yaya yolu olmaz. Şu an İstanbul’un 39 ilçesinin en tehlikeli yolları, hiçbir kuralın uygulanmaması ve yasadışı elektrikli motorlu araç işgali nedeniyle Adalar ilçesindedir. Adalılar, İBB ve İstanbul Emniyeti’nden vatandaşa şiddet uygulamak yerine yasayı uygulamalarını istemektedir. İETT’nin Bayram nedeniyle her sene olduğu gibi bu sene de mezarlığa gitmek için araç talep edenlere, halihazırda kullanılan ve o sırada boşta bekleyen araçlar yerine azmanbüslerin tahsis etmesi de talihsiz olmuştur" ifadelerine yer verdi.
Belediyeden "ihtiyaç" açıklaması
Belediye, yaz aylarında günlük nüfusu 60 bini bulan Adalar için “toplu ulaşımın bir ihtiyaç olduğunu” ileri sürdü.
Adalılardan Özgür Özel'e mektup
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nin 16 Ocak 2020 tarihli kararı ile Adalar’daki faytonların kaldırıldığını, ardından toplu ulaşım için 40 adet 13 kişilik, elektrikli, L sınıfı tescilsiz araç ile toplu taşıma faaliyetlerine başladıklarını, bu araçların lisans süresinin dolduğunu ifade etti.
Büyükada'da 15 Haziran’da uygulamaya koyulan minibüslere tepki gösteren Adalılar, minibüsün önünü kesince Adalar İlçe Emniyet Müdürlüğünden polisler eyleme müdahale etti, darp edilerek gözaltına alınanlar oldu. Büyükadalılar, 4 binden fazla imzayla da uygulamaya karşı çıktıklarını duyurmuşlardı.
Açıklamada, bu araçların ardından da “ASELSAN ve KARSAN’ın ortak üretimi olan lisanslı, elektrikli, güvenlik donanımlarına sahip yeni araçların hizmete alındığı” belirtildi.
Yeni araçlara neden geçildi?
İBB, ulaşıma dair süreçleri özetlediği açıklamasında, “Yeni araçlara neden geçildi?” sorusuna şu yanıtı verdi:
“Mevcut 13 kişilik, elektrikli, L sınıfı tescilsiz araçların UKOME tarafından verilen kullanım izin süresi 30 Nisan 2024 tarihinde sona erdi. Bu nedenle yine elektrikli, sessiz ve çevreci olan ancak ilgili mevzuat gereği M sınıfı ve tescilli olması gereken araçlar hizmete alındı.”
Adalar İlçesi’nde hizmete başlayan araçların, Fransa, Almanya, İtalya, İsviçre, Polonya, Hırvatistan, Japonya, Portekiz, Romanya, İspanya, ABD ve Kanada’da kullanıldığı da açıklamada yer aldı.
İBB açıklamasında, Büyükada, Heybeliada, Burgazada ve Kınalıada’dan oluşan Adalar İlçesi’ndeki nüfusun büyük bir bölümünün, toplu ulaşımın İBB ve İETT tarafından sağlanmasından memnun olduğunu ifade ettiğini, Ada halkının bir kısmının ise Adalar’da toplu taşıma faaliyetinin olmaması gerektiğini, ulaşımın yürüme ile sağlanabileceğini savunduğunu ekledi:
“Bir kısmı ise kullanım izin süresi dolan tescilsiz elektrikli araçların devam etmesini, yeni gelen tescilli, güvenli ve elektrikli araçların boyutunun daha büyük olduğu gerekçesiyle yeni araçları istemediğini ifade ediyor.”
Toplu ulaşım hizmeti
Belediyenin açıklamasında, Adalar İlçesi’nde toplu ulaşım hizmetinin verilmemesinin, yasal olarak mümkün olmadığı, ayrıca Adalar’da yaşayan farklı yaş ve farklı sağlık durumdaki insanların hastane, okul, mezarlık, sahil gibi istedikleri yere ulaşımlarının sağlanabilmesinin zorunlu olduğunu belirtti.
İETT Adalar’da, İstanbul’un diğer tüm ilçelerinde olduğu gibi toplu ulaşımı bir kamu görevi olarak yürüttüğü; gelirlerinin, giderlerini karşılama oranının yüzde 35 seviyesinde olduğu ve toplu ulaşım maliyetinin İBB tarafından sübvanse edildiği bilgisini de verdi.
Yeni araçların özellikleri
Hizmete alınan yeni araçlarla ilgili İBB şu bilgiyi verdi:
“İETT tarafından, Adalar’a özel olarak üretilmesi istenen yeni elektrikli araçlar için açılan ihalelere ulusal ve uluslararası araç üreticilerinin katılım sağlamaması sebebiyle T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Sanayi İşbirliği Projesi kapsamında ASELSAN ve KARSAN’ın ortak üretimi olan lisanslı, elektrikli, güvenlik donanımlarına sahip araçlar alındı.”
M sınıfı lisanslı araçların özellikleri şöyle sıralandı: Sıfır emisyonlu, yüzde 100 elektrikli, engelli erişimine uygun, sessiz, tek şarj ile 150 km menzile sahip olan ve ilave şarja ihtiyaç duymadan Büyükada’da 21 tur hizmet verebilen, 12 kişilik oturma kapasitesine sahip, yeni nesil güvenli ulaşım sistemlerine sahip.
(AS)