Medya izleme raporu The Tyndall Report'un yayıncısı Andrew Tyndall, MSF'nin listesinde yer alan 10 insani krizden üç büyük Amerikan haber ağının toplam 14 bin 561 dakikalık yayınları içerisinde sadece 1 dakika bahsedildiğini söylüyor.
Bu yıl yedinci kez listeyi yayınlayan örgütün ABD Bürosu Direktörü Nicolas de Torrente, "Güney Asya depremi sonrasında yaşananlar medyanın ne gibi olumlu etkiler yaratabileceğinin göstergesi. Neden benzer bir tepki milyonlarca insanın ölümüne yol açan tüberküloz hastalığı hakkında verilmiyor. Suskun kalmak ihanetlerin en büyüğü ve maalesef Kolombiya ve Kongo'da insanların yaşadıkları altı yıldır bizim listemizde duruyor" dedi.
Tyndall'ın raporuna göre geçtiğimiz yıl ABD medyasında yer alan uluslar arası haberlerin çoğunluğu Irak'a ayrıldı. Tüberküloz salgını, Çeçenya'daki durum ya da Kuzey Kore ve Kolombiya'da yaşanan insani krizlerdense toplam bir dakikayı bile bulmayacak şekilde başlıklar arasında kısaca bahsedildi.
Buna karşılık program yapımcısı Martha Stewart'a 130 dakika, Super Bowl maçının devre arasında Janet Jackson'un göğsünün görünmesi üzerine yayıncı kuruluşa ceza verilmesine 18 dakika yer ayrıldı.
"Milyonlarca insan isimleri haber bültenlerinde hiç geçmeyen yerlerde felaket bir durumda yaşamaya çalışıyor" diyen de Torrente "Oysa insanlar bilgiye aç ve fikirlerini söylemek ve harekete geçmek istiyorlar" diye ekliyor.
De Torrente, "Güvenliğin saplanamaması gazetecilerin kriz bölgelerine daha az gitmelerine yol açıyor. Ama yine de, gidilen bölgelerde de insani duruma ilişkin yeterince bilgi verilmiyor"diyor.
"Kuzey Kore bir kez daha yıl boyunca gündemde kaldı ama orada sivillerin çektiklerinden hiç bahsedilmedi. Medya görmemeye devam ettikçe krizler de devam ediyor".
MSF'in listesinde yer alan 10 bölge şöyle:
Kuzey Uganda
Uganda'nın kuzeyinde Tanrının Direniş Ordusu (LRA) ve hükümet güçleri arasında 18 yıl boyunca süren ve 1.6 milyondan fazla insanın evsiz kalmasına yol açan içsavaşın yarattığı insani felaket devam ediyor.
İçsavaş sırasında LRA binlerce çocuğu kaçırarak asker ve seks kölesi olarak kullandı. Mülteci kamplarında yiyecek ve su yetersizliği sürüyor. MSF, sadece 2004'te sarılık, solunum yolları enfeksiyonu gibi önlenebilir hastalıklardan ölüm oranının çok yüksek olduğunu açıkladı. Yapılan ateşkese rağmen güvenlik durumu iyileşmiş değil.
Kongo
Yaklaşık 10 yıldır süren iç savaş ve çatışmalarda üç milyondan fazla insan öldü. Çatışmalar nedeniyle sadece geçtiğimiz Aralık ayında Kayna, Kanyabayonga ve Kirumba bölgelerinde 150 bin kişi evsiz kaldı.
Kadınlara karşı tecavüz hala yaygın. Çatışmalar genelde etnik gruplar arasında yürüyor; hem yerel militan gruplar hem de hükümet güçleri sivillere karşı şiddet kullanıyor. Ülke genelinde çoğu insan temel sağlık hizmetlerinden yoksun; beslenme ve barınma ihtiyaçlarını da karşılayamıyorlar.
Haziran 2005'te seçimler yapılacak olmasına rağmen güvenlik durumunda bir gelişme yok.
Kolombiya
Kolombiya'da koka, petrol, kereste ve diğer doğal kaynaklar üzerinde yürüyen ve on yıllardır süren çatışma kırsal kesimde yaşayan üç milyondan fazla insanın evlerini bırakarak şehirlerin varoşlarında çok kötü koşullarda yaşamalarına neden oldu.
Nüfusun yarısından fazlası yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Kasaba ve bölgeleri kontrol altına almak isteyen silahlı gruplar saplık merkezlerini yağmalıyor, siviller üzerinde baskı uyguluyor.
Tüberküloz
Dünya üzerinde her 15 saniyede bir kişi tedavi edilebilir bir hastalık olan tüberkülozdan (TB) hayatını kaybediyor. Zengin ülkelerde yok olmaya yüz tutan hastalık gelişmekte olan ülkelerde yayılıyor: Dünya nüfusunun üçte biri TB basili taşıyor ve her yıl sekiz milyon kişi aktif TB'ye yakalanıyor.
HIV/AIDS ile yaşayanların en önemli ölüm nedenlerinden biri TB. Hastalığın tedavisi için en az altı ay gerekiyor. MSF, özellikle çocuklar ve HIV/AIDS hastalarında TB teşhis ve tedavisi için acil olarak çalışma yapılması gerektiğini söylüyor.
Somali
1990'da başlayan iç savaş dokuz milyon nüfusa sahip olan Somali'de iki milyon insanın ölmesine ya da evsiz kalmasına yol açtı. Beş milyon insanın da temiz su ve sağlık hizmetlerinden yoksun olduğu tahmin ediliyor.
Sağlık sisteminin çökmesi özellikle kadınlar ve çocukları etkiledi: Her 16 kadından biri doğum sırasında; yedi çocuktan biri bir yaşına gelmeden ölüyor.
Çeçenya
Yetkililerin surumun normalleştiği açıklamalarına rağmen Çeçenya'da 10 yıldır süren çatışma ortamı devam ediyor.
Rus ve İnguş yetkililer 2003'ten bu yana yerlerinden olan ve İnguşetya'ya yerleşen 260 bin Çeçene savaşta yıkılıp yakılan evlerine geri dönmeleri için baskı yapıyor. Şu an İnguşetya'da 45 bin kişi kalmış durumda ve çok kötü şartlar altında yaşıyorlar. Geri dönen ve "Geçici Yerleşim Merkezlerine" konulanlar da daha iyi durumda değiller.
MSF'nin geçen yıl bire bir görüştüğü 539 kişiden yarısı aile bireylerinin gözü önünde öldürülmesine tanık olmuş. "Kaybedilme" olayları sıradanlaşmış durumda.
Burundi
10 yıllık bir iç savaşın yaralarını sarmaya çalışan Burundi'de sağlık sisteminin finansmanı onu kullananların üzerine yıkıldı. Dolayısıyla yoksullar sağlık hizmetlerinden faydalanamıyor.
Nüfusun yüzde 99'unun günde bir dolardan az kazandığı ülkede MSF'nin görüştüğü beş kişiden biri hastalansa dahi parasını ödeyemeyeceği için hastaneye gitmediğini söylüyor.
Kuzey Kore
İnsanların şiddetli bir baskıya ve yoksulluğa maruz kaldığı Kuzey Kore dünyaya kapalı olmaya devam ediyor. Ülkeye uluslar arası yardım gelse de yardımların ihtiyacı olanlara gidip gitmediği bilinemiyor.
Ülkeden kaçan mülteciler Çin'de de saklanmak zorunda kalıyor. Mültecilere yardım etmeye çalışan uluslar arası kuruluşlar Çin hükümetinin bu eylemi suç sayması nedeniyle zor durumda kalıyor.
Etiyopya
Her 10 çocuktan biri bir yaşına gelmeden hayatını kaybediyor. 70 milyonluk ülkede beş milyon kişi kronik yetersiz beslenme ile karşı karşıya. 1999 ve 2001'de yaşanan kuraklık da durumu kötüleştirdi.
HIV/AIDS, sarılık, tüberküloz gibi hastalıklar yaygın.
Liberya
2003 yazında başkent Monrovia'da yaşanan şiddetli çatışmalarda 2 bin kişi hayatını kaybetti. 15 yıllık iç savaşın sona ermesine rağmen Liberyalılar kriz içinde yaşıyor. Altyapı yok olmuş durumda ve çoğu insan temel gereksinimlerine ulaşamıyor.
Üç milyon nüfuslu ülkede yalnızca 30 tane doktor var. Durum kırsal bölgelerde çok daha kötü. (EÜ/BB)
