Ayrıca, her düzeydeki kamu görevlisinin zihin hastalığı olan kişilerin yardım taleplerinin yanıtsız kalmamasını sağlaması ve tıbbi ihtiyaçlarını karşılaması gerektiğini de belirtti.
Örgütün "ABD: Yardımda Ağır, Öldürmekte Hevesli" başlıklı raporu, şu bilgilere dikkat çekiyor:
* 1977 yılından bu yana idam edilen her 10 mahkumdan birinin zihinsel hastalığı var. Toplam sayılarıysa 100.
* ABD Ulusal Zihin Sağlığı Derneği'ne göre, ülkede idam cezasının infazını bekleyen yaklaşık 3.400 mahkumun yüzde 5 ila 10'unu yine zihinsel hastalığı bulunan kişiler oluşturuyor.
* Birçok davada, ağır zihin hastalığı bulunan kişiler kendilerine isnat edilen suçu ve işledikleri suçun ağırlığını anlamıyorlar.
* Bazı davalarda sanığa, duruşmada hazır bulunabilmesi için ağır ilaçlar veriliyor ve jüri sanığı merhametsiz olarak algılıyor. Pişman olmamak jürinin ölüm cezası kararını vermesinde oldukça önemli bir unsur.
* Bazı sanıklar, infaz edilmeye "uygun" hale gelmeleri için zorla ilaç tedavisine maruz kalıyor.
Lee: Çözüm bulmak yerine ölüme göndermek daha kolay
UAÖ Amerika Kıtası Program Direktörü Susan Lee, "ağır zihin hastalığından muzdarip bu mahkumların öldürülmesinin zalimane ve insanlıkdışı bir uygulama" olduğunu ve "çok uzun süredir dikkate alınmamış bir sorun" olduğunu dile getirdi.
"Önyargı ve bilgisizlik korkuyu körüklüyor ve birçok insan için gerçek tedavi çözümleri bulmak yerine bu kişileri ölüme göndermek daha kolay geliyor."
Buna bir örnek, 1992 yılında kayınpederi ve kaynanasını öldürmekten 1995'te Teksas'ta ölüm cezasına çarptırılan Scott Panetti'nin davası.
Panetti'nin görsel ve işitsel halüsinasyonlara sebep olan şizofreni dahil, zihin hastalığı sorunları nedeniyle birçok kez hastaneye yattığı biliniyor.
Duruşması sırasında Scott kovboy kılığında kendi kendinin avukatlığını yaptı ve cinayet yerini terk ederken şeytanların kendisine güldüğünü söyledi.
Duruşmada bulunan doktorlardan biriyse şunları söyledi:
"Scott sözleri ve fiillerinin sonuçlarından tamamen habersizdi. Lafı geveleyip, anlamsız anlamsız konuşurken, jüri üyeleri kendisine düşmanca bakışlar atıyor ve inanamaz gözlerle izliyorlardı."
Scott Panetti hâlâ infaz edilmeyi bekliyor.
Haziran 2002'de, ABD Yüksek Mahkemesi, zeka geriliği (ABD'de öğrenme özürlü terimi yerine zeka geriliği tanımı kullanılıyor) olan kişilere ölüm cezası verilmesini, zeka geriliğinin kişisel sorumluluğu azalttığı ve caydırıcılık argümanını haklı göstermenin zor olması nedeniyle, kanun dışı ilan etti.
Susan Lee, "Zeka geriliği ve zihinsel hastalık aynı şey değil; ancak semptomlarının sonuçları aynı olabilir" dedi.
"Zihin hastalığı olan biri, kuruntuları nedeniyle mantık dışı muhakeme yapabilir, durumu dürtüleriyle hareket etmesine neden olabilir. Zeka geriliği olan kişiler ölüm cezasından muaf tutulurken, idamın ciddi zihin hastalığı olan kişilere uygulanıyor olması çok büyük bir tutarsızlık."
"Ölüm cezası son derece siyasi bir ceza. Siyasiler çok uzun süredir seçmenlere, bırakın zihin hastalığı olan suçlular bir yana, adli öldürmenin şiddet içeren suçlarla ilgili yapıcı bir çözüm olduğuna dair hiçbir ölçülebilir kanıt sunamıyor." (TK)