ABD’nin en üst düzey mahkemesi olan Yüksek Mahkeme, emsal bir kararla Louisiana eyaletinde kürtaj hakkını kısıtlayan yasanın anayasaya aykırı olduğuna hüküm verdi.
Yargıçlar, yasanın kürtaj yapan doktorların hastaneye kaldırma haklarını kontrol ederek kadınların anayasal kürtaj hakkı üzerinde kanunsuz bir yük oluşturduğunu söyledi.
Mahkeme Başkanı John Roberts liberal yargıçlara katılınca 5’e 4 oyla çıkan karar, kürtaj karşıtı gruplara darbe vurdu. Karar, Teksas’ta 2016’daki benzer bir uygulamayı örnek gösterdi. Bu, Yüksek Mahkeme’nin Trump’ın başkanlık dönemi boyunca verdiği ilk önemli kürtaj kararı oldu.
Louisiana’da 2014’te geçen yasa, kadınların sağlığını korumak için olduğunu öne sürerek doktorların hastaneye kaldırma hakkını muayenehanelerine en az 48 km yakınlıktaki hastaneler ile sınırladı. Tartışmalı yasayı eleştirenler, yasanın eyalette kürtaj gerçekleştirenlerin sayısını azalttığını, kadınların kürtaj hakkını ihlal ettiğini söyledi.
Davanın içeriği neydi?
“Sağlık Hizmetlerine Karşı Russo” davası, Yüksek Mahkeme’ye alt mahkemenin Louisiana yasası hakkındaki görüşünün onaylanıp onaylanmayacağına karar vermesini istedi.
Yasa doktorların hastaneye kaldırma hakkını kısıtlayarak yalnızca “kürtajın gerçekleştirildiği ya da sevk edildiği konuma en az 48 kilometre yakın bir hastaneye” kaldırmalarını öngördü.
Eyalet yasanın amacının kadınların sağlığını korumak olduğunu söylese de, kürtaj hakkını savunanlar kadınların kürtaj nedeniyle nadiren komplikasyon yaşadığına dikkat çekti. Aynı zamanda bölgedeki hastanelerin çoğunun dini bağlantıları olduğunu ya da muhafazakar olduklarını ve kürtaja izin vermediklerini söyledi. Bu da kürtajı gerçekleştirebilecek doktorların sayısında ciddi bir azalmaya yol açtı.
Bu nedenle, yasayı eleştirenler anayasal kürtaj hakkı üzerinde kanunsuz bir yük oluşturduğunu ve kadınların haklarını kullanmalarını zorlaştırdığını söyledi.
Ancak 5. Temyiz Mahkemesi, yasanın hiçbir kliniği “kapanmaya zorlamayacağını” söylemiş ve yasanın geçerliliğinin devamına karar vermişti.
Dilekçe verenler Yüksek Mahkeme’den kararın emsal kararlara uyup uymadığına, yasanın hükümlü mü hükümsüz mü olduğuna karar vermelerini talep etmişti. (EÖ/EMK)
*Haberi, Ege Öztokat, bbc.com'dan çevirdi.
*Fotoğraf: Vox