New York Sulh Hukuk Mahkemesi Salı günü, Donald Trump'ın emlak imparatorluğunu kurduğu bütün yıllar boyunca dolandırıcılık yaptığına karar verdi. Mahkeme yargıcı Arthur Engoron eski başkanın bazı şirketlerine el konularak tasfiye edilmesine hükmetti.
Davayı açan New York Başsavcısı Letitia James’in iddianamesini karara bağlayan Yargıç Engoron, Trump ve şirketinin, varlıklarına aşırı değer biçerek, sözleşmelerde ve kredileri güvence altına almakta kullanılan belgeler üzerinde net değerleri abartarak bankacıları, sigortacıları ve diğer ilgilileri aldattığını belirledi.
Associated Press’in (AP) haberine göre yargıç, ceza olarak Trump'ın kimi işletme ruhsatlarının da iptaline karar verdi. Bu kararla Trump’ın şirketlerinin New York'ta iş yapması zorlaşıyor hatta tamamen imkansız hale geliyor. Yargıç Trump Şirketler Grubu’nun operasyonlarını denetlemek üzere bağımsız bir gözlemcinin de görevini sürdüreceğini açıkladı.
AP’nin yorumuna göre, itirazdan sonuç alamadığı takdirde bu kararla Trump'ın eyaletteki kimi önemli mülkleri üzerindeki stratejik ve mali kararlar alma yetkisi de kaldırılmış olacak.
Trump ne diyor?
Trump, yargılamanın ardından yaptığı açıklamalarda kararın “gayri Amerikalı" olduğunu ve Beyaz Saray'a geri dönme kampanyasını baltalamaya yönelik olarak süregiden komplonun parçası olduğunu söyledi.
Kendi sosyal medya platformu Truth Social’daki paylaşımında Trump, “Medeni haklarım ihlal edildi.” dedi ve temyiz mahkemelerini “bu korkunç, gayri Amerikalı karar"ı bozmaya çağırdı. Trump hüküm giydiği günü "New York Eyaleti Adalet Sistemi için çok üzücü bir gün" olarak niteledi.
Trump'ın avukatı Christopher Kise, kararın "gerçeklerden ve yürürlükteki hukuktan tamamen kopuk" olduğunu söyleyerek temyize gideceklerini söyledi.
Yargıç ne diyor?
AP, Engoron'un kararını, zengin ve kurnaz bir emlak imparatorunun bir siyasal kudret sahibine dönüşmesi olarak takdim edilen Trump'ın titizlikle biçimlendirilmiş imajına bugüne kadar yöneltilmiş en güçlü reddiye olarak yorumladı.
Yargıç Engoron Trump’ın, zenginliğiyle övünmenin ötesinde, şirketi ve üst düzey yöneticilerinin yıllık mali tablolarında defalarca yalan söylediğini ve bu şekilde uygun kredi koşulları ve düşük sigorta primleri türünden kazançlar sağladığını belirledi.
Yargıç, Trump’ın taktiklerin çizgiyi aştığını ve yasayı çiğnediğini ileri sürdü. Trump'ın mali tablolarda şahsi sorumluluğu olmadığına ilişkin beyanının kendisini her türlü suçtan aklayacağı yönündeki savunmasının geçersiz olduğunu vurguladı.
"Sanıkların dünyasında, kirası düzenlemeye tabi daireler, düzenlemeden bağışık dairelerle aynı değerdedir; tahditli araziler, tahditsiz arazilerle aynı değerdedir; tahditler ansızın buharlaşabilir; bir tarafın sorumluluğu diğer tarafa atması, diğer tarafın yalanlarını temize çıkarır, " diyen Engoron 35 sayfalık kararında Trump’ın dünyası için "Bu bir hayal dünyası, gerçek dünya değil." diye yazdı.
"Yalnızca sahtekarlık"
Yargıç Engoron, Trump'ın Florida’daki malikanesi Mar-a-Lago'ya sürekli olarak aşırı değer biçtiğini ve bir mali tablodaki değerini yüzde 2 bin 300 kat artırdığını tespit etti. Yargıç ayrıca Trump'ın Manhattan'daki dairesinin büyüklüğü hakkında da yalan söylediğini Trump Tower'daki üç katlı çatı dairesinin gerçek boyutunun neredeyse üç katı olduğunu ve değerinin 327 milyon dolar olduğunu iddia ettiğini ortaya çıkardı.
Engoron, "On yıllardır kendi yaşam alanını ölçen bir emlak müteahhitinin bu büyüklükteki bir tutarsızlığı yalnızca sahtekarlık olarak değerlendirilebilir" diye yazdı.
Karara göre, Trump'ın Wall Street, 40 No. gibi önemli mülklerinden bazılarını kontrol eden limited şirketler kapatılacak ve bunların yönetim yetkisi kayyıma devredilecek. Trump kimi işe alacağı ya da işten çıkaracağı, kime ofis alanı kiralayacağı ve diğer önemli kararlar üzerindeki yetkisini kaybedecek.
Yargıç Engoron, jürisiz duruşmada Başsavcı Letitia James'in Trump'a yönelttiği suçlamaların bir bölümünü karara bağladı. Önümüzdeki günlerde James'in iddianamesindeki başkaca suçlamalar hakkında da yeni kararlar verilecek.
(AEK)
