ABD hükümetinin, diğer NATO müttefiklerinin ABD askeri teçhizatının "yasadışı" kullanımı konusunda ileri sürdüğü kaygılar üzerine Yunanistan ve Türkiye'ye sattığı savaş uçaklarının kullanımına daha sıkı koşullar getirmeye hazırlandığı açıklandı.
Yunanistan'da yayımlanan Kathimerini (Η Καθημερινή) gazetesinin açıkladığı bir ABD Dışişleri Bakanlığı belgesine göre, bu kaygılar ABD'yi gelecekteki teslimatlar için katı koşullar koymaya yöneltti.
ABD Kongresi, geçtiğimiz yıl sonuna doğru Yunanistan'a F-35 Türkiye'ye F-16 savaş uçakları satışı önündeki çekinceleri kaldırırken SDG Genel Komutanı Mazlum Abdi, Ankara'nın ABD'den aldığı silahları Rojava'ya yönelik olarak kullanamayacağına işaret etmişti.
Mazlum Abdi: "ABD Kuzey Suriye'den çekilmeyecek, Türkiye F-16'ları Rojava'ya karşı kullanmayacak"
"Aykırı" etkinlikler teslimatın
askıya alınmasına yol açabilir
Kathimerini'ye sızdırılan ve ABD Kongresinin talebi üzerine hazırlandığı ifade edilen bir mektup taslağı, ABD yardımları kapsamında sağlanan silahları "kötüye kullanan" ülkelerin karşılaşabilecekleri olası sonuçları ortaya koyuyor. Bu kapsamda, başka bir NATO üyesine karşı yinelenen sınır ihlalleri veya diğer "aykırı" etkinliklerin, teslimatın askıya alınması, hatta iptalini tetikleyebileceğinin altı çiziliyor.
Özellikle Türkiye ve Yunanistan arasındakiler başta olmak üzere NATO içindeki gerginliklerin gündemde olduğu bir dönemde gündeme gelen belge, iki ülkeyi zikrederek provokatif eylemler konusundaki kaygıları vurguluyor ve ABD'nin teçhizatın meşru kullanımını güvenceye alma taahhüdünün altını çiziyor.
ABD mektubunun eksenleri
▶ Açık amaç: ABD askeri malzemeleri yalnızca meşru savunma amaçları için kullanılmalıdır, NATO üyelerine karşı saldırganlık açıkça dışlanır.
▶ Kötüye kullanımın sonuçları: "Yinelenen saldırılar" veya diğer yetki harici etkinlikler durumunda, ABD önce diplomatik çözümler arayacaktır. Ancak sorunun çözülememesi savunma teçhizatı teslimatlarını askıya alma veya iptal etme dahil ekonomik ve siyasal önlemlere yol açabilir.
▶ Türkiye ve Yunanistan: Mektup, her iki ülkeyi de özellikle provokatif eylemler konusunda uyarıyor, ABD'nin uygun teçhizat kullanımını güvenceye almak üzere eldeki tüm araçları kullanacağını vurguluyor.
▶ Geleceğe yönelik güvenceler: Taslak Türkiye ve Yunanistan'ı göz önünde tutarak kötüye kullanımı önlemek ve yasaklı faaliyetleri açıklığa kavuşturmak üzere gelecekteki anlaşmalara getirilecek ek güvencelerin araştırılmasını öneriyor.
▶ Dengeleyici davranış: ABD, silah yarışlarından kaçınma politikasını yineliyor ve teçhizat teslimatlarının bölgesel güç dengesini bozmayacağı veya insan hakları ihlallerine yol açmayacağına güvence veriyor.
(AEK)
