ABD Kongresi tatilden döndü. Suriye’ye müdahale hakkındaki lobi faaliyetleri devam ederken ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin Londra’da yaptığı konuşma sürecin gidişatını değiştirdi.
CNN’e konuşan Kerry, olası bir askeri harekatla ilgili soru işaretlerini çoğalttı. Senato ise ABD Başkanı Barack Obama’nın istediği Kongre izninin geçen hafta Dış İlişkiler Komitesi’nden geçmesinin ardından yarın yapılması planlanan oylamayı erteledi.
Telegraph ve Guardian gazetelerinin haberine göre, ABD halkının yüzde 70’i Suriye’ye düzenlenecek olası bir askeri saldırıya kesinlikle karşı çıkıyor. Başkan Obama da bu akşam askeri operasyonla ilgili bir ulusa sesleniş gerçekleştirecek.
Dün muhtelif televizyon kanallarına verdiği söyleşilerde Obama, Ruslardan gelen “Kerry’nin kimyasal silahlarla ilgili önerisi için aracı olma teklifini” gelişme olarak niteledi. Kongre’den izin çıkacağına emin olmadığını da ekledi.
Obama, verdiği söyleşilerde Kongre’den onay gelmezse geri adım atabileceği sinyalini verdi. Beyaz Saray’daki atmosfer, Suriye’ye olası bir askeri müdahale ihtimalinin azalmaya başladığına işaret ediyor.
Suriye’den Rusya’ya olumlu yanıt
Obama’nın gelişme olarak nitelediği plana bugün Suriye’den olumlu yanıt geldi.
Suriye, Rusya’nın kimyasal silahlar ile ilgili önerisini kabul etti. Rusya, ülkedeki kimyasal silah stokunun uluslararası kontrol altına alınması gerektiğini önermişti. Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim konu hakkında bir açıklama yaptı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile verimli görüşmeler gerçekleştiğini belirten Muallim, Rusya’nın önerisinin kabul edildiği söylendi. Muallim, böylece ABD’nin askeri müdahale bahanesi kalmamasını hedeflediklerini vurguladı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve basın danışmanı Dimitri Peskov, konunun G20 zirvesinde Putin ile ABD Başkanı Obama arasındaki müzakereler sırasında da konuşulduğunu doğruladı.
Rusya, önümüzdeki aşamada kimyasal silahların imha edilmesini ve Suriye’nin Kimyasal Silahlar Sözleşmesi’ni (CWC) imzalamasını ve Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütü’ne (OPCW) üye olmasını talep ediyor.
İran ve Çin’den de destek
İranlı ve Çinli yetkililer Rusya’nın önerisini desteklediklerini açıkladılar. İran Dışişleri sözcüsü Marzieh Akhwam, “İran bu inisiyatifi olumlu görüyor ve bölgedeki militarist hareketlerin durdurulmasına yardımcı olacağını düşünüyor” dedi.
Fransa ise Rusya’nın önerisini kabul etmek için üç koşul sundu:
* Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad derhal tüm kimyasal silah cephaneliğinin yerini uluslararası kaynaklara bildirmeli ve bu cephaneliğin imha edilmesine izin vermelidir.
* Bu operasyon, bir BM Güvenlik Konseyi’nin kısa sürede vereceği bir karar çizgisinde gerçekleşmelidir. Esad işbirliği yapmadığı takdirde yaptırımları olmalıdır.
* 21 Ağustos’taki kimyasal saldırının sorumluları cezasız kalmamalıdır. Konu hemen Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (ICC) yönlendirilmelidir. (EK/AS)