Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) Birleşip Arap Emirlikleri ve aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 80'den fazla ülkenin eş sunucusu olduğu karar tasarısı, dün düzenlenen acil oturumda oylandı.
Tasarı, daimi üye ABD tarafından veto edildi. ABD'nin BM Daimi Temscilisi Robert Wood, karar tasarısında Hamas'ın kınanmadığını, bazı Konsey üyelerinin bu konuda sessiz kalmasının kabul edilemez olduğunu belirtti.
İngiltere "çekimser" oy kullanırken diğer 13 üye "evet" oyu kullandı.
UCM'den İsrail'e "savaş suçu" uyarısı
Tüm rehinelerin acilen ve koşulsuz serbest bırakılması
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'in BM Şartı'nın 99. maddesini işleterek Konseye gönderdiği mektuba atıfta bulunulan karar tasarısında, Gazze Şeridi'ndeki korkunç insani durum ve Filistin halkının çektiği acılara işaret edilerek tüm sivil toplumların korunması gerektiği belirtiliyordu.
Acilen insani ateşkes çağrısı yapılan karar tasarısında, tüm taraflara özellikle sivilleri koruma konusunda uluslararası hukuk uyarınca yükümlülüklerini yerine getirme çağrısı yapılıyordu.
Karar tasarısında, tüm rehinelerin acilen ve koşulsuz serbest bırakılması ve insani yardıma erişim sağlanması talep ediliyordu.
“BM’nin baskıları devam edecek”
BM Sözcüsü Stephane Dujarric, ABD'nin, BM Güvenlik Konseyi'nde (BMGK), Gazze'de acilen insani ateşkes talep edilen karar tasarısını veto etmesine ilişkin, AA muhabirine yazılı açıklama yaptı.
Konsey'de alınan kararı not ettiklerini belirten Dujarric, “BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in, Gazze'de insani ateşkes ve insani yardım erişimi için baskıları, kararlı bir şekilde devam edecek” dedi.
Filistin: Güvenlik Konseyi için korkunç bir gün
Filistin’in Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Riyad Mansur, Gazze'de acilen insani ateşkes talep edilen karar tasarısının veto edilmesine tepki gösterdi.
Mansur, vetonun ardından yaptığı konuşmada, “Bu, Güvenlik Konseyi için korkunç bir gün” dedi.
“Bu sonucu reddediyoruz ve bu menfur vahşeti durdurmak için her türlü meşru yola başvurmaya devam edeceğiz” diyen Mansur, ABD’nin vetosu için de “İnsan hayatını, bölgesel ve uluslararası barış ile güvenliği tehdit eden bu ciddi kriz karşısında Güvenlik Konseyi'nin şu ana kadar net sorumluluklarını yerine getirmesi engellendi” dedi.
Mansur, veto kararı ile savaş suçlularına, suçlarını devam ettirmeleri için daha fazla süre tanındığını vurgulayarak “Yarın bu saatlerde yüzlerce insan öldürülecek. Sonra da yüzlerce ve binlercesi. Çocuklar yanlışlıkla değil, kasıtlı olarak öldürülecek, yetim kalacak, yaralanacak, ömür boyu sakat kalacak” diye konuştu.
Çifte standartların, ön yargının, ırkçılığın, İsrail istisnasının ve üstünlüğünün bedelini 1,3 milyon Filistinlinin canıyla ödediğine vurgu yapan Mansur, insanlığa karşı işlenen savaş suçlarına, soykırıma karşı olanların İsrail'in saldırılarına karşı çıkması gerektiğinin altını çizdi.
Hamas: Ahlak ve insanlık dışı bir tutum
Hamas'ın Siyasi Büro Üyesi İzzet er-Rişk, ABD'nin BMGK'de Gazze'de acilen insani ateşkes talep edilen karar tasarısını vetosuna ilişkin Telegram hesabından yazılı açıklama yaptı.
Washington'un, Güvenlik Konseyinde Gazze'de ateşkes talep eden karar tasarısına karşı veto kullanmasını şiddetle kınayan Rişk, “Bunun ahlak ve insanlık dışı bir tutum olduğunu düşünüyoruz. ABD'nin ateşkes kararının çıkmasını engellemesi, işgalci İsrail'in halkımızı öldürülmesine doğrudan katılım ve daha fazla katliam ve soykırım yapılması için bir çağrıdır” dedi.
Avrupa ülkeleri: Üzüntü duyuyoruz
İsviçre, Slovenya ve Malta, karar tasarısının veto edilmesinden üzüntü duyduğunu açıkladı.
İsviçre Dışişleri Bakanlığının X sosyal medya platformundan yapılan paylaşımda, BMGK'de, Gazze'de acilen insani ateşkes talep edilen karar tasarısının veto edilmesinden üzüntü duyulduğu belirtildi: “İsviçre, İsrail'in güvenlik ve savunma hakkını etkilemeyen geçici bir 'insani ara'yı destekliyor.”
Malta'nın BM Daimi Temsilciliğinin X platformundan yapılan paylaşımda da karar tasarısının veto edilmesi nedeniyle üzüntü duyulduğu bildirildi: “Gazze'deki durum savunulamaz ve felakettir. Acil olarak insani bir ateşkes sağlanması gerekiyor.”
Slovenya'nın BM Daimi Temsilciliğinin X sosyal medya platformundan yapılan paylaşımda, “BM Genel Sekreteri'nin BMGK'ye insani bir felaketi önlemek için harekete geçme çağrısı ve insani ateşkes ilan etme talebinin ardından çok önemli bir adım olarak gördüğümüz ve BAE tarafından sunulan karar tasarısının BMGK tarafından kabul edilmemesinden üzüntü duyuyoruz” dendi.
Guterres ilk kez 99. maddeyi işletmişti
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, görev süresi boyunca yetkisini ilk kez kullanarak Gazze’deki insani felaketin önlenmesi için BM Şartı'nın 99. maddesini işletmiş ve 6 Aralık'ta BMGK'ye mektup göndermişti.
Guterres, “Güvenlik Konseyi üyelerini insani felaketin önlenmesi için baskı yapmaya çağırıyorum ve insani ateşkesin ilan edilmesi talebimi tekrarlıyorum. Bu çok acil” dedi.
BMGK'de 7 Ekim'in ardından çok sayıda oturum düzenlenmiş ve birçok karar tasarısının veto edilmesinin ardından Gazze'de çatışmalara "acil ve uzatılmış ara verilmesi" talep edilen 2712 sayılı karar 15 Kasım'da kabul edilmişti.
2023 Filistin-İsrail Savaşı
(AS)