* Fotoğraf: Wikipedia
ABD, dünyanın en büyük petrol alıcılarından olan Çin ve Hindistan’ın da içinde olduğu ülkelerden İran’dan petrol ithalatını sıfırlamalarını talep ediyor.
İsmini açıklamayan ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisinin Reuters muhabirleri Lesley Wroughton ve Doina Chiacu’ya yaptığı açıklamaya göre, Trump yönetimi, bu karardan muaf bir ülke olmaması konusunda kararlı.
Yetkili, amaçlarının İran’ı yalnızlaştırmak ve para kaynaklarının kesilmesini sağlayarak bölgede etkinliğini azaltmak olduğunu ifade ediyor.
ABD nükleer anlaşmadan çekilmiştiABD Başkanı Donald Trump, Mayıs ayında, 2015 yılında Obama döneminde imzalanan, İran ve altı ülkenin dahil olduğu nükleer anlaşmasından ülkesinin çekildiğini açıklamıştı. ABD yönetimi, İran'a yaptırımlar uygulama kararı almış, İran'ın nükleer kapasitesini düşürmesi halinde yaptırımların kaldırılacağını duyurmuştu. |
İran petrolü için son tarih kasım
ABD Dışişleri çalışanı, İran petrolünün satışını engellemek adına, 4 Kasım tarihinden sonra yürürlükte olmak üzere yaptırımların devreye gireceğini açıkladı.
Yetkililer, Çin ve Hindistan gibi büyük petrol ithalatçısı ülkelerin yanısıra İran petrolünün en büyük ithalatçılarından Türkiye ve Irak’la da yaptırımlar için henüz iletişime geçmedi. Türkiye, en yüksek petrol ithalatını yüzde 50 ile İran’dan yapıyor.
Stokların azalmasıyla beraber ABD’nin İran petrolünün alımıyla ilgili diğer ülkelere baskı yapması, varil petrolün fiyatının 70 dolara çıkarak 25 Mayıs’tan bu yana en yüksek seviyeye ulaşmasına sebep oldu.
Dışişleri yetkilisine göre yaptırımları uygulaması noktasında herhangi bir istisnaya izin verilmeyecek. Bu bağlamda ABD Dışişleri ve Hazine bürokratları, Avrupalı ve Ortadoğulu müttefiklerine yaptırımlara uymak konusunda baskı yapıyor.
İran ise Çin ile görüşerek petrol ihracatına devam edileceği konusunda garanti istediyse de sonuç alamadı.
ABD, ayrıca diğer petrol üreticisi ülkelerle görüşerek küresel petrol arzının düşmemesi için çalışmalar yürütüyor. Fakat petrol analistleri, OPEC ülkelerinin İran ve Venezuela petrolünün yokluğunda petrol talebine yeterli kaynak üretemeyeceği görüşünde.
Avrupa ülkeleri 2015’teki anlaşmayı ABD olmaksızın devam ettirerek İran ile petrol ticaretinin devamı için çabalıyor fakat yaptırımlar sebebiyle İran’a garanti veremiyor.
İran’da geniş çaplı eylemler
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Salı günü yaptığı açıklamada İranlılara ABD tarafından yapılacak baskıların üstesinden gelineceği sözünü verdi.
Öte yandan ekonomik darboğaz ve İran riyalinin değer kaybetmesi karşısında ülkede iki gündür devam eden protestolar 2012 yılından beri en geniş eylemler olarak adlandırıldı. (YT/EKN)
Kaynak: Reuters