Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 350 baz puan artırarak yüzde 46’ya yükseltti.
Merkez Bankası, faiz oranlarına ilişkin yaptığı duyuruda Yaşar Fatih Karahan başkanlığında toplanan PPK’nin politika faizinin yüzde 42,50’tan yüzde 46'ya yükseltilmesine karar verdiğini bildirdi.
Kurul ayrıca, Merkez Bankası gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 46'dan yüzde 49'a, gecelik vadede borçlanma faiz oranını da yüzde 41'den yüzde 44,5'e yükselttiğini duyurdu.
Merkez Bankası, Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınıp tutuklanmasıyla devam eden süreçte dövizi kontrol altında tutabilmek için yaklaşık 50 milyar dolarlık rezerv satışı yapmıştı.
Faiz, döviz ve enflasyon ilişkisi
Faiz, enflasyon ve döviz kurları arasında yakın bir ilişki var. Merkez Bankası’nın piyasadaki para arzını yönetebilmek için sahip olduğu en etkili araç politika faizidir. Haliyle politika faizi, döviz kuru ve enflasyon arasındaki ilişkiyi belirleyen en temel undurdur. Merkez Bankası uyguladığı/uygulayacağı politikalarla faiz, enflasyon ve döviz kurları arasında bir denge kurmaya çalışır. Hedefi fiyat istikrarının sağlanmasındır.
Politika faizi ve enflasyon
- Faiz artırıldığında:
- Kredi maliyetleri yükselir, borçlanma azalır.
- Tüketim ve yatırım yavaşlar, talep düşer.
- Talebin azalmasıyla fiyat artışları (enflasyon) kontrol altına alınır.
- Faiz düşürüldüğünde:
- Borçlanma maliyetleri azalır, tüketim ve yatırım artar.
- Artan talep fiyatları yukarı çeker, enflasyonist baskılar oluşabilir.
Faiz artırımı genellikle enflasyonu düşürmek, faiz indirimi ise büyümeyi teşvik etmek amacıyla kullanılır. Ancak enflasyon beklentileri ve dış faktörler de enflasyonun yönünü etkileyebilir.
Politika faizi ve döviz
- Faiz artırıldığında:
- Yüksek faiz oranları, TL'yi cazip hale getirerek yabancı yatırımcıların ilgisini artırır.
- Döviz talebi azalır, TL değer kazanır.
- Güçlü TL, ithalatı ucuzlatır ve enflasyonu aşağı yönlü baskılar.
- Faiz düşürüldüğünde:
- TL’nin getirisi azalır, yatırımcılar dövize yönelir.
- Döviz kuru yükselir, TL değer kaybeder.
- Dövizdeki artış, ithal ürünleri pahalı hale getirerek enflasyonu yukarı çeker.
Bu nedenle faiz indirimi genellikle TL’de değer kaybına ve ithal ürünlerin pahalanması nedeniyle enflasyonist baskıya yol açabilir. Tersi durumda, faiz artışı TL'yi güçlendirerek enflasyonu kontrol altına alabilir.
(HA)
