ABD'nin Kaliforniya eyaletinde kuş gribi (H5N1) vakalarında gözlemlenen artış sonucu "acil durum" ilan edildi.
AA’nın haberine göre; Kaliforniya Valilik Ofisi, 16 eyalette büyükbaş hayvanlarda virüs tespit edildiğini duyurdu.
Valilik, virüsün Güney Kaliforniya çiftliklerindeki ineklerde de görülmesiyle birlikte kontrol altına almak ve vaka sayısını azaltmak için "acil durum" kararı alındığını açıkladı.
Halk için hastalık riskinin şu anda "düşük seviyede" seyrettiğini ifade eden Kaliforniya Valisi Gavin Newsom, virüsün yayılmasını önlemek için gerekli tüm adımların atılacağını belirtti.
Newsom, "Acil durum ilanı, devlet kurumlarının salgına hızla yanıt vermesi için ihtiyaç duydukları kaynaklara ve esnekliğe sahip olmalarını sağlamak adına alınmış bir karardır" dedi.
Kaliforniya'da, ülkedeki süt üretiminin yaklaşık 5'te 1'ini karşılayan 1100'ü aşkın süt çiftliğinin yarısından fazlasında kuş gribi tespit edildi.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), ülke çapında yapılan araştırmada analiz edilen her 5 ticari süt örneğinden birinde kuş gribi izine rastlandığını açıklamıştı. Kuş gribi, ilk mart ayında ABD'nin Teksas eyaletindeki sığır sürülerinde tespit edilmiş, daha sonraki bulgularda ise virüsün ülkedeki 16 eyalette daha bulunduğu kaydedilmişti.
Kuş gribi nedir?
Kuş gribi, influenza A virüslerinin neden olduğu bir hastalıktır. Virüs genellikle yabani kuşlar ve tavuk, hindi ile diğer evcil kuşlar arasında salgına yol açabiliyor.
Kuş gribi virüsünün farklı alt tipleri vardır; en tehlikelileri H5N1, H7N9 ve H5N8 gibi yüksek patojenik alt tiplerdir.
Kuşlarda: Yüksek ölüm oranına yol açabilir. Kanatlı hayvanlarda solunum yolu hastalıkları, sinir sistemi bozuklukları ve ani ölüm görülür. Yumurtlama oranında düşüş de olabilir.
İnsanlarda: İnsanlarda ağır solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilir. H5N1 ve H7N9 gibi türler, insanlarda şiddetli hastalık ve ölüme yol açabilir.
Belirtileri nelerdir?
Kuşlarda
- Solunum sıkıntısı, öksürük ve hapşırma
- Şişmiş baş ve ibik
- İshal
- Tüy dökülmesi veya kabarık tüyler
- Ani ölüm
İnsanlarda
- Yüksek ateş (38°C üzeri)
- Öksürük, boğaz ağrısı
- Kas ağrıları ve halsizlik
- Solunum güçlüğü (ağır vakalarda)
- Zatürre, böbrek yetmezliği ve organ yetmezliği gibi komplikasyonlar (şiddetli enfeksiyonlarda)
Nasıl Bulaşır?
Kuşlardan Kuşlara:
- Hasta kuşların dışkıları ve burun salgıları ile temas yoluyla
- Kirlenmiş su, yem veya ekipman kullanımıyla
Kuşlardan İnsanlara:
- Hasta veya ölü kuşlarla doğrudan temas
- Enfekte kuşların etlerinin iyi pişirilmeden tüketilmesi
- Kontamine yüzeylere veya materyallere temas sonrası el-yüz teması
İnsandan İnsana:
- Oldukça nadirdir, ancak sınırlı vakalar bildirilmiştir. Genellikle salgın boyutuna ulaşmaz.
Korunma Yolları
Kuşlar için:
- Hijyenik çiftlik uygulamaları, enfekte kuşların hızlı bir şekilde itlaf edilmesi.
İnsanlar için:
- Hasta veya ölü kuşlarla temastan kaçınma.
- Eller sık sık sabunla yıkanmalı.
- Kuş eti ve yumurtalar iyice pişirilmeli.
- Koruyucu maske ve eldiven kullanımı.
Tedavi
- İnsanlarda, antiviral ilaçlar (örneğin oseltamivir veya zanamivir) erken dönemde etkili olabilir.
- Ancak kuşlarda tedavi yerine önleyici tedbirler (aşı ve itlaf gibi) tercih edilir.
(RT)
