"Genel anlamda eğitim, sosyal hizmetler ve çocuk adalet sistemine erişimde artış var. Bununla birlikte çocuk haklarıyla ilgili her alanda –yönetim kapasitesi, eğitim, çocuk adalet sistemi ve çocuk işçiliği de dahil olmak üzere- çabalar sürmeli."
Çocuk hakları
İlköğretime katılımın arttığını ve ilköğretimde cinsiyet eşitsizliğinin azaldığını vurgulayan rapor eğitim sistemi dışında kalan çocukların –örneğin Roman çocuklar ve çalıştırılan çocuklar- kapsanması için Milli Eğitim Bakanlığı'nın yaptığı çalışmalardan bahsetti.
Sosyal hizmetlerin sokağa itilen çocuklar ve çocuk istismarı konusunda veri topladığı ama henüz bunu açıklamadığı belirtildi.
Öne çıkan sorun alanları
"Öte yandan çocuk haklarının gözetilmesi ve uygulanması hala endişe kaynağı olmayı sürdürüyor" denilen raporda belirtilen sorun alanları şöyle:
- 6-14 yaş grubunda 450 bin çocuk eğitim sistemi dışında.
- Aile koruması dışında kalan çocuklara yönelik asgari bakım ve koruma standartlarının hayata geçirilmesinin geliştirilmesi gerekli. SHÇEK, gerekli politikaların oluşturulması ve tartışma sağlanması için çocuk istismarıyla ilgili elindeki verileri açıklamalı.
- Çocuk işçiliğiyle mücadele çabaları artırılmalı; bu konudaki yasal boşluklar giderilmeli. Raporda "Türkiye iş hukuku anlamında hazır değil" deniliyor.
- Çocuk adalet sistemi konusunda ilerleme olsa da çocuk mahkemelerinin sayısı hala yetersiz. Mahkemelerde görev yapan sosyal uzman sayısı az; iş yükleri fazla. Sonuçta davalar uzuyor ve çocuklar özgürlüklerinden uzun süre yoksun bırakılıyor.
- Gözetim altına alınan çocukların sayısında artış var. Gözaltı merkezlerinin hem fiziksel koşulları hem de burada sunulan hizmetlerin kalitesi iyileştirilmeli. Gözetim sistemi suçun tekrarlanmasını engelleyecek ve çocuklarla ailelerine destek sunacak şekilde geliştirilmeli.
"Çocuk hakları" başlığı dışında yer alan ve çocuklarla ilgili bölümler kısaca şöyle:
İnanç özgürlüğü: Raporda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin zorunlu din dersleriyle ilgili kararını uygulamaya çağırdı. Alevilerin Avrupa Konseyi'ne bu konuda yaptığı başvuruyu da hatırlatan rapor, Alevi çocukların bu derlerden muaf tutulması yönündeki kararlardan da bahsetti.
Toplumsal içerme: Kısıtlı bir gelişme olduğunu söyleyen rapor Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası (SSGSS) ile 18 yaş altındakilerin kapsama alındığını vurguladı. Öte yandan özellikle kırsal alanda çocuk ve çalışan yoksulluğunun yüksek olduğu vurgulandı.(EÜ)
