AB Anayasası 15 Ülkenin Gündeminde

İspanya: 20 Şubat

Fransa: 29 Mayıs

Hollanda: 1 Haziran

Danimarka: 27 Eylül

İrlanda: 2005 sonları

Portekiz: 2005 sonları

Büyük Britanya: 2006 Nisan-Temmuz

Çek Cumhuriyeti: Temmuz 2006

Polonya: Henüz tarih belli değil

Ülkelerdeki durum

Çek Cumhuriyeti: İktidardaki Sosyal Demokratlar referandumun 2006 Temmuz'da yapılmasından ve Avrupa Birliği Anayasası'nın onaylanmasından yana. Muhalefet partisi ise anayasaya hayır oyu verme taraftarı. Mayıs ortası yapılan bir ankete göre, halkın yüzde 58'i anayasayı onaylamaktan yana. Aynı ankete göre hayır oylarının oranı ise yüzde 26.

Danimarka: 1992'de Maastrich Antlaşmasını reddetmesine ve 2000 tarihli referandumda Avro'nun kabul etmemesine rağmen, yapılan anketlere göre Danimarka anayasayı kabul edecek. Mayıs 2005'te yapılan bir ankete göre, kesin "Hayır" oyları yalnızca yüzde11, kesin "Evet" oyları ise yüzde45 oranında.

İrlanda: Hem iktidar hem de muhalefetteki ana partiler anayasanın kabulünü destekliyor. Anayasanın olası etkileri İrlanda'nın tarafsızlığı ve başta kürtaj olmak üzere sosyal meseleler çerçevesinde tartışılıyor. Kasım 2004 tarihli bir ankete göre, oyların yüzde 28'i anayasayı desteklerken, "hayır" oyları yüzde 5 oranındaydı.

Lüksemburg: Referandum sonucunun yasal bağlayıcılığı olmayacak. Parlamentodaki bütün partilerin desteklediği anayasaya referandumdan "evet" oyu çıkması bekleniyor. Referandum kararı ise, ülkede Avrupa Birliği ile ilgili konular çevresinde tartışma imkanı yaratmak amacıyla alındı.

Hollanda: Referandum sonucunun yasal bağlayıcılığı olmayacak ancak çoğu parti yüzde 30 ve üzerinde seçmenin oy kullanması durumunda sonuca saygı duyacaklarını bildirdi. Ana partiler, sendikalar ve gazeteler anayasayı destekliyor. Ancak, son seçimler halkın özellikle enflasyon, Avro ve ülkeye girişin kısıtlanması gibi konularda mutsuz olduğunu gösterdi.

Anketlere göre halkın yüzde 54'ü anayasaya red oyu verecek. Anayasaya karşı parlamento üyelerinden Geert Wilders, anayasanın kabulünün küçük ülkelerin büyük üyeler karşısında güç kaybetmesi anlamına geleceği görüşünde. Wilders aynı zamanda Türkiye ile üyelik görüşmelerine başlanmasına da karşı.

Polonya: Polonya'nın gündemindeki en önemli iki konu anayasada Hıristiyanlığa yer verilmemesi ve Polonya'nın Avrupa Birliği'ndeki etkisini azaltacak yeni seçim sistemi. Şubat 2005'te yapılan bir ankete göre Polonyalıların yüzde64'ü anayasayı destekliyor. Aynı ankete göre "hayır" oylarının oranı ise yüzde7. Referandumun geçerli sayılması için katılım oranı en az yüzde50 olmalı.

Portekiz: Referandum sonucunun yasal bağlayıcılının olması ihtimali düşük. Merkez partiler anayasayı desteklerken, Komunist Parti yaptığı açıklamada anayasanın Avrupa Birliği'ni halktan uzaklaştıracağını belirtti. Sağcı Yeni Demokrasi Partisi'nin lideri Manuel Monteiro ise anayasanın halkın özgürlüklerini kısıtlayacağı görüşünde. Halkın çoğunluğu anayasayı destekliyor.

Büyük Britanya: Anayasayı eleştirenler ülke özerkliğini kısıtlayacağını öne sürüyor. İşçi partisinin desteklediği anayasaya muhalefet partisi karşı çıkmakta. Brüksel'e karşı duyulan güvensizlik ve anayasa konusunda bilgi eksikliği gibi nedenler dolayısıyla referandumdan "hayır" cevabı çıkması bekleniyor.

Belçika: Referandum yerine parlamento oylaması yapılmasına karar verildi. Anayasanın yerel meclisler tarafından kabul edilmesi bekleniyor.

Estonya: Anayasayla ilgili referendum yapılmamasına ve oylamanın parlamento tarafından yapılmasına karar verildi.

Finlandiya: Devlet Başkanı Matti Vanhanen anayasanın referandum gerektirecek köklü değişiklikler içermediğini belirtti, ancak bazı politikacılar 2006'daki başkanlık seçimleriyle eş zamanlı referendum yanlısı.

Letonya: Anayasanın parlamentoda onaylanması bekleniyor.

Malta: Parlamentonun Temmuz 2005'te anayasayı oylaması bekleniyor. Ülkedeki üç parti de anayasayı desteklemekte.

İsveç: İsveç parlamentosunun Aralık 2005'te anayasayı onaylaması bekleniyor. Parlamento anayasanın köklü değişikler getirmeyeceğini öne sürerek referandumun gerekli olmadığı kararını aldı, ancak Mart ayında hükümete 120,000 imza içeren referandum yanlısı bir dilekçe verildi.(EK/EÜ)