80 ülkeden yazarlar devletlerin internet üzerindeki izleme faaliyetlerine son verilmesi için yeni bir uluslararası anlaşma çağrısında bulundu.
10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü'nde yazarlar Juli Zeh, Ilija Trojanow, Eva Menasse, Janne Teller, Priya Basil, Isabel Fargo Cole ve Josef Haslinger'in çağrıcılığını yaptığı bildiriyi aralarında beş Nobel Adayı'nın ve Türkiye'den Buket Uzuner, Yaşar Kemal, Murathan Mungan ile Orhan Pamuk'un da olduğu 562 yazar imzaladı.
Bildiride yazarlar, teknolojik gelişmelerin devlet ve kuruluşlar tarafından kitlesel izleme amaçları uğruna suistimal edildiğini söylüyor. Buna göre;
* İzleme faaliyeti özel alanı ihlal ediyor, düşünce ve ifade özgürlüğünü tehlikeye atıyor,
* Kitlesel izleme her vatandaşa olağan şüpheli olarak davranıyor. Tarihsel kazanımlarımızdan biri olan masumiyet karinesini alt üst ediyor,
* İzleme faaliyeti devlet ve kuruluşlar gizlilik içinde çalışırken bireyi şeffaflaştırıyor. Bu güç sistematik olarak suistimal ediliyor,
* İzlemek hırsızlıktır. Bu veriler kamusal mülkiyetin değil, bizim tasarrufumuzdadır. Bu verileri, davranışlarımızın tahminine yönelik kullanıldıklarında, başka bir şeyimiz—özgür iradenin demokratik serbestinin ayrılmaz parçası olduğu ilkesi—gasp edilmiş olur.
Yazarlar her bir insan için kişisel verilerinin ne ölçüde toplanabileceği, depolanabileceği ve işlenebileceğine karar verme hakkı talep ederek devletlerin imzalayacağı ve sadık kalacağı bir dijital haklar sözleşmesi için çağrıda bulundular.
Ne olmuştu?
Geçtiğimiz aylarda İngiltere Devlet İletişim Birimi (GCHQ) ve ABD’deki muadili Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) kitlesel izleme teknikleriyle ilgili çeşitli haberler yayımlanmış, eski CIA çalışanı Edward Snowden da NSA’nın yönettiği Prism ve GCHQ’nun yürüttüğü Tempora gibi iki önemli izleme programını ifşa etmişti.
Söz konusu programlar gizli servislere milyonlarca telefon görüşmesi, e-posta ve arama motoru sorgularını toplama, depolama ve analiz etme imkânı sağlıyor.
Bildiride programların adı anılmamasına karşın Snowden’ın açıkladığı izleme faaliyetlerinin vardığı noktanın insanların düşünce, kişisel çevre ve iletişimlerinin “gözlenmemesi ve müdahaleye uğratılmaması” haklarını tehdit ettiği ve baltaladığına dikkat çekiliyor.
23 ülkede aynı anda yayımlanan ve bugün itibariyle Change.org'da imzaya açılan bildiriyi haberi yaptığımız ana kadar 14.98 kişi imzaladı. Bildiriyi imzalamak için buraya tıklayabilirsiniz.
80 ülke, 562 yazar imzaladı
Bildiriyi imzalayan yazarlar şöyle:
Anila Wilms, Boualem Sansal, José Eduardo Agualusa, Maria Teresa Andruetto, Edgardo Cozarinsky, María Sonia Cristoff, Marcelo Figueras, Carlos Gamerro, Alberto Manguel, Guillermo Martinez, Elsa Osorio, Claudia Piñeiro, Samanta Schweblin, Debra Adelaide, Chris Andrews, Venero Armanno, Larissa Beherendt, James Bradley, Brian Castro, Nick Cave, J. M. Coetzee, Miriam Cosic, Michelle de Kretser, Nick Earls, Delia Falconer, Anna Funder, Helen Garner, Elisabeth Holdsworth, Linda Jaivin, Gail Jones, Evelyn Juers, Thomas Keneally, Nam Le, James Ley, Angelo Loukakis, David Malouf, Frank Moorhouse, Peter Rose, Rosie Scott, John Tranter, Kirsten Tranter, Arnold Zable, Lily Brett, Geraldine Brooks, Melitta Breznik, Olga Flor, Karl-Markus Gauß, Thomas Glavinic, Monika Helfer, Klaus Hoffer, Alois Hotschnig, Michael Köhlmeier, Eva Menasse, Robert Menasse, Robert Pfaller, Doron Rabinovici, Kathrin Röggla, David Schalko, Robert Schindel, Clemens J. Setz, Marlene Streeruwitz, Josef Winkler, Daniel Kehlmann, Tahmina Anam, Ahmet Mustafa Kemal, Svetlana Alexievich, Valzhyna Mort, Gie Bogaert, Saskia De Coster, Patrick De Rynck, Jozef Deleu, Laurent Demoulin, Charles Ducal, Joris Gerits, Jos Geysels, Luuk Gruwez, Thomas Gunzig, Peter Holvoet-Hanssen, Elisabeth Marain, Pierre Mertens, Bart Moeyaert, Elvis Peeters, Erik Spinoy, Jeroen Theunissen, Rik Torfs, Koen Van Bockstal, Walter van den Broeck, Miriam Van hee, David van Reybrouck, Annelies Verbeke, Paul Verhaeghe, Roel Verschueren, Erik Vlaminck, Georges Wildemeersch, Carl Norac, Joke van Leeuwen, Miljenko Jergović, Marçal Aquino, Marcelo Backes, Rafael Cardoso, Bernardo Carvalho, João Paulo Cuenca, João Ubaldo Ribeiro, Luiz Ruffato, Paulo Scott, Georgi Gospodinov, Kapka Kassabova, Patrice Nganang, Margaret Atwood, Ken Babstock, Cory Doctorow, Yann Martel, Colin McAdam, Michael Ondaatje, John Ralston Saul, Madeleine Thien, Arturo Fontaine, Carla Guelfenbein, Ariel Dorfman, Lina Meruane, Liao Yiwu, Héctor Abad, Oscar Collazos, Oscar Guardiola-Rivera, Antonio Ungar, Juan Gabriel Vásquez, Slavenka Drakulić, Nenad Popović, Dubravka Ugrešić, Leonardo Padura Fuentes, Iván de la Nuez, Jaroslav Rudiš, Niels Barfoed, Thomas Boberg, Suzanne Brøgger, Tom Buk-Swienty, Peter H. Fogtdal, Katrine Marie Guldager, Iselin C. Hermann, Peter Høeg, Sven Holm, Hanne Vibeke Holst, Carsten Jensen, Pia Juul, Peter Øvig Knudsen, Morten Kringelbach, Jørgen Leth, Ib Michael, Morten Ramsland, Morten Sabroe, Pia Tafdrup, Abdourahman Waberi, Francisco Proaño Arandi, Alaa al-Aswany, Nawal El Saadawi, Ahdaf Soueif, Mona Eltahawy, Horacio Castellanos Moya, Monika Fagerholmx Jarkko Tonttixx Kjell Westöx, Jean-Jacques Beineix, Céline Curiol, Marie Darrieussecq, Philippe Djian, Lionel Duroy, Mathias Énard, Jérôme Ferrari, Anne-Marie Garat, Laurent Gaudé, Pascale Hugues, Alban Lefranc, Roger Lenglet, Virginie Lou-Nony, Jean Mattern, Betty Mialet, Catherine Millet, Frédéric Mitterrand, Hélène Neveu Kringelbach, Philippe Pozzo di Borgo, Flore Vasseur, Martin Winckler, Jonathan Littell, Friedrich Ani, Michael Augustin, Anke Bastrop, Ulrich Beck, Artur Becker, Josef Bierbichler, Marica Bodrožić, Mirko Bonné, Ralf Bönt, Nora Bossong, Daniel Cohn-Bendit, Daniela Dahn, Liane Dirks, Doris Dörrie, Ulrike Draesner, Kurt Drawert, Tanja Dückers, Carolin Emcke, Sherko Fatah, David Finck, Julia Franck, Franziska Gerstenberg, Christoph Giesa, Roman Graf, Günter Grass, Kerstin Grether, Annett Gröschner, Gert Heidenreich, Christoph Hein, Thomas Hettche, Paul Ingendaay, Elfriede Jelinek, Steffen Kopetzky, Mareike Krügel, Michael Krüger, Michael Kumpfmüller, Antje Kunstmann, Katja Lange-Müller, Benjamin Lauterbach, Jo Lendle, Michael Lentz, Ulli Lust, Angelina Maccarone, Kristof Magnusson, Sten Nadolny, Christiane Neudecker, Norbert Niemann, Ingo Niermann, Markus Orths, Georg M. Oswald, Inka Parei, Annette Pehnt, Antje Rávic Strubel, Annika Reich, Moritz Rinke, Charlotte Roos, Eugen Ruge, Peter Schneider, Erasmus Schöfer, Ingo Schulze, Hilal Sezgin, Peter Sloterdijk, Tilman Spengler, Burkhard Spinnen, Ulrike Steglich, Hans-Ulrich Treichel, Regula Venske, Marius von Mayenburg, Thomas von Steinaecker, Gisela von Wysocki, Jan Wagner, Alissa Walser, Theresia Walser, Peter Weibel, Florian Werner, Roger Willemsen, Ron Winkler, Jan Christophersen, Kwame Dawes, Kostas Akrivos, Petros Markaris, Nina Rapi, Thanassis Valtinos, Edwidge Danticat, Xu Xi, Tibor Babiczky, Zsófia Balla, Zsófia Bán, Báthori Csaba, György Dragomán, Peter Esterhazy, Krisztián Grecsó, Noémi Kiss, László Krasznahorkai, Lajos Parti Nagy, Anna T. Szabó, Oddný Eir, Einar Már Guðmundsson, Hallgrímur Helgason, Bjarni Jónsson, Andri Snær Magnason, Steinnun Sigurðardóttir, Jón Kalman Stefánsson, Shahid Amin, Amit Chaudhuri, Tishani Doshi, Naresh Fernandes, Amitav Ghosh, Ramchandra Guha, Anjum Hassan, Ranjit Hoskoté, Raj Kamal Jha, Ruchir Joshi, Girish Karnad, Mukul Kesavan, Amitava Kumar, Pankaj Mishra, Kiran Nagarkar, Jerry Pinto, Arundhati Roy, Arundhati Subramaniam, Jeet Thayil, Altaf Tyrewala, Salil Tripathi, Suketu Mehta, Jabbar Yassin Hussin, Björk, Sjón, Hassan Blasim, Najem Wali, Roddy Doyle, Colum McCann, Colm Tóibín, Assaf Gavron, David Grossman, Etgar Keret, Yitzhak Laor, Sami Michael, Amos Oz, Zeruya Shalev, Andrea Bajani, Massimo Carlotto, Erri de Luca, Paolo Giordano, Dacia Mariani, Sabine Gruber, Tosihiko Uji, Elias Farkouh, Dominique Eddé, Rawi Hage, Ahmed Fagih, Ranga Yogeshwar, Nikola Madzirov, Samson Kambalu, Tan Twan Eng, Pierre Mejlak, Rosa Beltrán, Sabina Berman, Carmen Boullosa, Ana Clavel, Alma Guillermoprieto, Valeria Luiselli, Angeles Mastretta, René Apel, Abdelkader Benali, Ronald Bos, Ian Buruma, Gerrit Bussink, Saskia de Jong, Job Degenaar, Renate Dorrestein, Rudolf Geel, Arnon Grünberg, Joke J. Hermsen, Marjolin Hof, Tjitske Jansen, Liesbeth Lagemaat, Thomas Lieske, Geert Mak, Nelleke Noordervliet, Ester Naomi Perquin, Aleid Truijens, Manon Uphoff, Jan van Mersbergen, Anne Vegter, Pip Adam, Tim Corballis, Nicky Hager, Ingrid Horrocks, Lloyd Jones, Elizabeth Knox, Bill Manhire, Courtney Sina Meredith, Sarah Quigley, Anna Sanderson, C. K. Stead, Susan Pearce, Helon Habila, Chika Unigwe, Olumide Popoola, Jostein Gaarder, Per Petterson, Muhsin Hamit, Ahmet Raşit, Kamila Shamsie, Suad Amiry, Mourid Barghouti, Najwan Darwish, Nathalie Handal, Raja Shehadeh, Adania Shibli, Ghassan Zaqtan, Ala Hlehel, Santiago Roncagliolo, Miguel Syjuco, Ignacy Karpowicz, Beata Stasińska, Witold Szabłowski, Olga Tokarczuk, Pedro Rosa Mendes, Mircea Cărtărescu, Vladimir Aristov, Alan Cherchesov, Victor Erofeyev, Alisa Ganiyeva, Dmitri Golynko, Alexander Ilichevsky, Sergei Lebedev, Stanislav Lvovsky, Mikhail Shishkin, Alexander Skidan, Alexander Snegiryov, Cheikh Hamidou Kane, David Albahari, Bora Ćosić, Michal Hvorecký, Gabriela Babnik, Aleš Čar, Aleš Debeljak, Mojca Kumerdej, Miha Mazini, Dušan Šarotar, Aleš Šteger, Nuruddin Farah, Breyten Breytenbach, Antjie Krog, Zakes Mda, Margie Orford, Henrietta Rose-Innes, Gillian Slovo, Ivan Vladislavić, Zukiswa Wanner, Hwang Sok-Yong, Ricardo Bada, Javier Cercas, Rafael Chirbes, Juan Goytisolo, Julio Llamazares, Javier Marías, Antonio Muñoz Molina, Rosa Montero, Javier Salinas, José F. A. Oliver, Romesh Gunesekera, Jamal Mahjoub, Arne Dahl, Per Olov Enquist, Aris Fioretos, Jan Guillou, Björn Larsson, Henning Mankell, Håkan Nesser, Tomas Tranströmer, Svante Weyler, Melinda Nadj Abonji, Sybille Berg, Peter Bieri, Irena Brežná, Iso Camartin, Alex Capus, Martin Dean, Catalin Florescu, Christian Haller, Reto Hänny, Eveline Hasler, Franz Hohler, Pedro Lenz, Charles Lewinsky, Klaus Merz, Julian Schütt, Peter Stamm, Alain Sulzer, Urs Widmer, Hala Mohammed, Abdulrazak Gurnah, Rattawut Lapcharoensap, Tahar Bekri, Yaşar Kemal, Murathan Mungan, Orhan Pamuk, Buket Uzuner, Akkas Al-Ali, Tarık Ali, David Almond, Martin Amis, Julian Barnes, John Berger, John Burnside, Louis de Bernières, Isobel Dixon, Joanne Haris, Kazuo Ishiguro, Pico Iyer, Stephen Kelman, Hari Kunzru, Ian McEwan, Stella Newman, Martin Rowson, Will Self, Owen Sheers, Philip Sington, Tom Stoppard, Adam Thirwell, David Vann, Nigel Warbuton, Irvine Welsh, Jeanette Winterson, Rana Dasgupta, Anjali Joseph, Nikita Lalwani, Fadia Faqir, Hanif Kureishi, Lionel Shriver, Myroslav Marynovych, Oksana Zabuzhko, John Ashbery, Paul Auster, Elise Blackwell, T. C. Boyle, Alexander Chee, Billy Collins, Don DeLillo, Colin Dickey, Jennifer Egan, Dave Eggers, Elizabeth Eslami, Jeffrey Eugenides, Richard Ford, George Dawes Green, Joe Hurley, Elizabeth Kostova, Adrian Nicole LeBlanc, Jonathan Lethem, Barry Lopez, Ben Marcus, Tyler McMahon, Maaza Mengiste, Claire Messud, David Mitchell, Josip Novakovich, George Packer, Tim Parrish, Richard Powers, Domnica Radulescu, James Salter, Richard Sennett, Jane Smiley, Anne Waldman, Alice Walker, Eliot Weinberger, Jeffrey Yang, Sapphire, Aleksandar Hemon, Brian Chikwava. (EA)