4. Yargı Paketi Meclis Adalet Komisyonu’nda görüşülmeye başlandı. Komisyona paketin sunumunu yapan Adalet Bakanı Sadullah Ergin pakette Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) ihlal kararlarına konu olan yedi kanunda yirmi maddelik değişiklik yapmayı planladıklarını söyledi.
Ergin’in sunumunda yer alan başlıklar şöyle:
* AİHM’nin konuya ilişkin kararları dikkate alınmak suretiyle Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 105. maddesi değiştirilerek duruşma dışında yapılan tahliye talepleri hakkında mahkeme veya hakim tarafından savcılık mütalaası alınmaksızın karar verilmesi öngörülüyor.
* CMK’nin 108. maddesinde öngörülen değişikliğe göre soruşturma aşamasında tutukluluğun incelenmesi işlemini şüpheli veya müdafiin dinlenmesi suretiyle yapılacak.
* Hakim veya mahkeme kararına itirazı düzenleyen CMK’nin 270. maddesine bir fıkra eklenerek CMK’nin 101 ve 105. maddeleri uyarınca yapılan itirazlarda cumhuriyet savcısından alınacak mütalaanın başvuran veya müdafiiye tebliğ edilmesi zorunlu hale getirilmesi planlanıyor.
* CMK’nin ‘koruma tedbirleri nedeniyle tazminat’ başlıklı 141. maddesine bir bent eklenerek yakalama veya tutuklama işlemine karşı kanunda öngörülen itiraz hakkından yararlanamayanlar için tazminat imkanı getiriyor.
* CMK’nin 144. maddesinin 1. fıkrasının a bendi yürürlükten kaldırılarak, gözaltı ve tutuklulukta getirilen süreleri başka bir mahkumiyetinden indirilenlerin de 141. madde kapsamında tazminat hakkından yararlanması düzenleniyor.
* Terörle Mücade Kanunu’nun (TMK) 6. maddesinin 2. fıkrasında yer alan suçun unsurları yeniden düzenleniyor. Örgütlerin her bildirisi veya açıklaması değil, cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösteren veya bu yöntemler ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik eden bildiri ve açıklamaların basılması ve yayınlanması suç olarak kabul ediliyor. Tasarıda, propagandanın örgütün cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde yapılması suç oluşturuyor.
"TCK 301. madde gözden geçiriliyor"
Türkiye aleyhine verilen ihlal kararlarının önemli bir kısmını da ifade özgürlüğünü düzenleyen Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 10. maddesinin oluşturduğunu ifade eden Ergin Basın Yasası’nın yenilendiğini, radyo ve televizyonların dilinin özgürleştirildiğini, Türk Ceza Kanunu’nun 301. maddesi başta olmak üzere ifade özgürlüğü önünde engel oluşturduğu söylenen birçok hükmün gözden geçirildiğini söyledi.
"Öcalan yeniden yargılanamaz"
Ergin paketin 17. maddesinde yer alan CMK’ye eklenecek geçici maddeyle AİHM tarafından sözleşmeyi ihlal ettiği tespit edilmesine rağmen, yargılamanın yenilenmesi imkanı bulunmadığı için icra edilemeyen dosyalara ‘yargılamanın yenilenmesi’ imkanı getiren öneriye değindi. Ergin bu değişiklikten Abdullah Öcalan’ın yararlanmasına ilişkin tartışmalarla ilgili şunları söyledi:
“Bu tasarı AİHM kararlarına uyum amacıyla hazırlanmıştır, altında başka bir şey aranmasın. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin önünde Abdullah Öcalan’ın icra edilmeyi bekleyen herhangi bir kararı bulunmamaktadır."
Paketin sabah yapılan görüşmesinde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Milliyeçi Hareket Partisi (MHP) hükümeti “samimi olmamakla, terörle müzakere etmekle ve gerçekleri kamuoyundan saklamakla” suçladılar.
Ergin'in, "Suçsa ben bu suçu işliyorum" sözleri eleştirilirken, CHP'li Ali Rıza Köktürk, uzun tutuklamanın AİHM ve Avrupa Birliği tarafından eleştirildiğini buna rağmen pakete alınmadığını belirterek şunları söyledi:
"Türkiye'de gerçek terör yargılanmıyor. Melez bir demokrasi var. En fazla terör suçlusu Türkiye'de ama terörle mücadele etmiyoruz. Teröre bulaşmayan, Balbayları, Haberalları, terör suçlusu olduğu gerekçesiyle cezaevlerinde çürütüyoruz. TMK gerçek amacından uzaklaşmıştır. TMK siyasal iktidar eliyle muhalefeti suçlamanın basına sansür uygulamanın aracı haline gelmiştir. Türkiye'yi basın özgürlüğünde 10 sıra geriye düşmüş Türkiye Uganda'nın gerisine düşmüştür. Anlaşılan bu paketin içi birtakım görüşmelere göre doldurulacak ya da tamamen boş dostlar alışverişte görsün amacıyla hazırlanmış bu paket." (EA)