Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü DİSK-AR hazırladığı Asgari Ücret ile Yaşam Raporu’nda, asgari ücretliden kişi başına her öğün için 75 kuruş a karnını doyurması, bir buzdolabı için 27 ay çalışması, 311 TL’ye barınması ve ısınması, çocuk başına 2,9 TL’lik eğitim harcaması ile çocuklarını yetiştirmesi bekleniyor.
Sofrada ne var?
Raporda asgari ücretlinin dört kişilik aileyi üç öğün doyurmak için günlük 9 lira ayırabildiği belirtildi.
DİSK-AR’ın Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İstatistikleri üzerinden yaptığı hesaplamaya göre, eşi çalışmayan ve iki çocuklu bir asgari ücretlinin üç öğün için kişi başına ayırabildiği tutar 2,25 lira.
Bu da her öğünde kişi başına sadece 75 kuruş ayrılabilmesi anlamına geliyor.
DİSK-AR bu rakamın Ocak 2014’te 71 kuruş olduğunu, bu hesaplamayla 2014 Temmuz zammının öğün başına sadece 4 kuruşa denk geldiğini bildirdi.
Ulaşım, kira, gıda...
Asgari ücretin vergi dışı bırakılması gerektiğinin vurgulandığı raporda yer alan tespitlerden bazıları şöyle:
* En yoksul yüzde 20’lik kesim yaşamını sürdürebilmek için gelirinin ancak yüzde 29’unu gıda harcamalarına ayırabiliyor.
* Mayıs 2014 itibarıyla ortalama kira bedeli 596 TL; asgari ücretlinin kira ve diğer konut harcamaları için ayırabildiği tutar ise sadece 311 TL.
* Asgari ücretlinin, çalıştığı işyerinin servisi yoksa işyerine ulaşımını bile büyük bir sorun: “Tek bir belediye otobüs biletinin Türkiye ortalamasında 1,68 TL olduğu koşullarda, asgari ücretlinin ulaşım için ayırabildiği günlük pay sadece 2,8 TL, bu gelirle bulunduğu yerden hareket etmesi bile imkansız.”
* Asgari ücretlinin kültür ve eğlence için ayırabildiği pay toplamda aylık 14,4 TL; sinema biletlerinin ortalama fiyatı 12 TL, tiyatro 25 TL.
Açlık sınırının altı
Raporda asgari ücretin ekonomik büyüme ve verimlilik artışından pay almamasının üretilen kaynakların belirli ellerde toplanması anlamına geldiği de anlatıldı.
“Gelir dağılımını düzenleyici bir rol oynaması beklenen asgari ücretin, açlık sınırının bile altında belirlenmesi vicdanları zedelemektedir. Asgari ücretin, temel gereksinimleri karşılayacak bir biçimde ele alınması gerekmektedir. Ne yazık ki, 2014 yılı için belirlenen rakamlar raporda da görüldüğü gibi sefaletin sürdürülmesi anlamına gelmektedir.”
Asgari ücrete temmuz ayında yüzde 5,88 zam yapıldı. Bu zamla asgari ücret sadece 45,03 lira artarak net 891,03 lira oldu.
Zamdan sonra asgari ücretlinin net yevmiyesi 29,70 lira, net saat ücreti ise 3,96 lira oldu. (YY)
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
