AİHM, sadece "2000'de Yeni Gündem" gazetesinin Olağanüstü Hal (OHAL) Bölgesi'ne sokulmamasıyla ilgili Türkiye'yi, 9 bin avro (14 bin 400 YTL) tazminat ödemeye karar verdi.
DEP'li Dicle, hapiste de susturuldu
Eski DEP'li Hatip Dicle, Evrensel İnsan hakları Bildirgesi'nin yıldönümü dolayısıyla cezaevinden gönderdiği mesaj nedeniyle hapse mahkum edilmişti.
1995'te düzenlenen bir toplantıda konuşma yapması için davet alan Dicle, hapiste olduğu için etkinliklerde okunması için bir metin kaleme aldı. Yazısında Türkiye'de insan haklarının genel durumunu ve devlet yetkililerinin Güneydoğuya yönelik politikalarını eleştiren Dicle'ye metnin etkinliklerde okunması üzerine dava açılmıştı.
"Sosyal sınıf, ırk ve din temelinde kin ve düşmanlığa tahrik ettiği" iddiasıyla 5 Ağustos 1998'de bir yıl hapse mahkum olan Dicle'nin cezası, ertesi yıl ertelenmişti. Üç yıl süreyle benzer nitelikte bir "suç" işlemeyen Dicle'nin cezası da kayıtlardan silinmişti.
Dicle'nin şikayetini değerlendiren AİHM, metinde yer alan bazı ifadelerin ağır eleştiri içerdiğini, devletle ilgili ağır suçlamalar getirdiğini ancak şiddet ve isyana teşvik etmediğini ve silahlı direnişe çağrı yapmadığını bildirdi.
AİHM, önemli olanın yazıda bir nefret söyleminin bulunmaması olduğunu kaydederek, oybirliğiyle Türkiye'yi Dicle'ye toplam 3 bin 500 avro (5 bin 600 YTL) ödemeye mahkum etti.
AİHM, OHAL Yasası'nı mahkum etti
27 Mayıs 2000'de yayın yaşamına giren "2000'de Yeni Gündem" gazetesi, 1 Haziran 2000'de OHAL Bölgesi'nde yasaklandı.
2935 Sayılı OHAL Yasası'nın 11 (e) maddesine göre OHAL Bölge Valisi, gerekli gördüğü takdirde "her türlü kitap, gazete, dergi, bildiri vb. yayınların bölgeye sokulmasını, bölgede dağıtımını ve çoğaltılmasını" yasaklayabiliyordu.
"Evrensel", "Demokrasi", "Yeni Evrensel", "Günlük Emek", "Özgür Bakış", "Günlük Evrensel" ve "Yedinci Gündem"in de yer aldığı 20'yi aşkın muhalif dergi ve gazetenin OHAL Bölgesi'ne girişi bu şekilde yasaklanmıştı.
OHAL Yasası'na dayanılarak alınan kararı eleştiren AİHM, yargı denetimine kapalı yasanın hem düşüncelerin özgürce yayımını engellediğini hem de mahkemeye itiraz yolunu kapattığını açıkladı. AİHM, yasağın demokratik bir toplumda gereksiz olduğunu bildirdi.
Mahkeme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin ifade özgürlüğü hakkını kısıtlayan 10. maddesiyle, mahkeme etkin başvuru hakkını güvence altına alan 13. maddesine aykırı olduğuna oybirliğiyle karar verdi.
AİHM: Yılmaz sadece kültürel hakları savundu
Emeğin Partisi Elazığ Şubesi'nde Nisan 1998'de bir konuşma yapan Sevgi Yılmaz, fakir Kürt işçilerinin memleketlerinden ve köylerinden sürgün edildiklerini söyleyerek "Bilmedikleri bir dilde konuşmaya ve bilmedikleri bir kentte yaşamaya zorlandılar. Gecekondularda potansiyel suçlu olarak sunuldular" demişti.
"Halkı sınıf, ırk ve din farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa tahrik" iddiasıyla hakkında ceza davası açılan Yılmaz, 28 Eylül 1999'da Malatya Devlet Güvenlik Mahkemesi'nce bir yıl hapse mahkum edilmişti.
Yılmaz'ın söyleminde şiddete çağrı yapılmadığını ve sadece insanların kültürel haklarına kavuşması yolunda dileğe yer verildiği bildiren AİHM, Türkiye'yi oybirliğiyle 3 bin avro (4 bin 800 YTL) ödemeye mahkum etti. (EÖ/AD)
