* Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA)
Ukrayna, Rusya, Birleşmiş Milletler (BM) ve Türkiye'nin 22 Temmuz'da İstanbul'da imzaladığı tahıl koridoru anlaşması kapsamında Ukrayna limanlarından tahıl sevkiyatı çalışmaları devam ediyor.
Türkiye Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, Ukrayna'dan İrlanda'ya gidecek olan ve 33 bin ton mısır taşıyan Panama bayraklı Navıstar isimli gemi Odessa Limanı'ndan bugün (5 Ağustos) hareket etti.
13 bin ton mısır taşıyan Malta bayraklı "Rojen" Ukrayna'dan İngiltere'ye gitmek üzere, 12 bin ton mısır taşıyan Polarnet isimli Türkiye bayraklı gemi de Karasu'ya gelmek üzere Chernomorsk Limanı'ndan yola çıktı.
BM'den açıklama
BM de dünkü açıklamasında, tahıl anlaşmasıyla birlikte kurulan Müşterek Koordinasyon Merkezinin (MKM) 58 tonun üzerinde mısır taşıyan üç geminin Ukrayna limanlarından ayrılması için onay verdiğini duyurmuştu.
BM, söz konusu adımın, Rusya-Ukrayna savaşının sürdüğü bir dönemde "temel gıdaların fiyatını düşürme ve küresel krizi hafifletme yolunda BM'nin inisiyatifinin başarılı olacağına yönelik ümitleri arttırdığını" kaydetti.
BM'nin açıklamasına göre, toplam 58 bin 41 ton mısır yüklü üç gemiden ikisinin Chornomorsk, birinin Odessa limanından ayrılması bekleniyordu.
Türkiye Savunma Bakanı Hulusi Akar da Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov ve Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov ile dün ayrı ayrı yaptığı görüşmelerin ardından açıklamalarda bulundu.
Akar da "merkezdeki yoğun çalışma ve koordinasyon sonucunda Ukrayna limanlarından 3 geminin tahıl sevkiyatı kapsamında seyre başlamasının planlandığını" duyurdu: Bununla birlikte boş bir geminin de İstanbul'da denetlenerek Ukrayna'ya hareket etmesi beklenmektedir."
Çalışmalar kapsamında Ukrayna limanlarından çıkan ilk gemi olma özelliğini taşıyan "Razoni" adlı mısır yüklü gemi, İstanbul'daki kontrollerinin ardından Lübnan'ın Tripoli Limanı'na doğru yola çıkmıştı.
TIKLAYIN - Savunma Bakanlığı: İlk tahıl gemisi, Ukrayna'dan yola çıktı
Boş tahıl gemisi İstanbul'da denetlendi
Hulusi Akar'ın atıfta bulunduğu Ukrayna'ya hareket etmesi beklenen boş tahıl gemisindeki denetimler de bu sabah tamamlandı.
MKM'de görevli Türkiye, Ukrayna, Rusya ve BM temsilcileri, tahıl almak üzere Ukrayna'nın Chornomorsk Limanı'na gidecek Barbados bandıralı "Fulmar S" isimli boş gemiyi Kilyos açıklarında denetledi.
Sahil Güvenlik helikopteri ve teknesi, denetim sırasında geminin çevresinde önlem alırken temsilciler, yaklaşık 1,5 saat süren denetimin ardından gemiden ayrıldı. Denetlenen gemi, temsilcilerden onay alınmasının ardından Chornomorsk Limanı'na hareket edecek.
Ne olmuştu?
Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgali ile başlayan savaş, Rusya'nın Ukrayna limanlarını ablukası ile birlikte Ukrayna tahılının dünyaya ihraç edilememesine sebep olmuş, savaşın bir enerji krizinin yanı sıra bir gıda krizini de beraberinde getireceğinden tedirginlik duyulmuştu.
Rusya, Ukrayna, Türkiye ve Birleşmiş Milletler (BM) heyetleri Rusya ve Ukrayna tahılının piyasaya çıkışını engelleyen ve gıda krizini tetikleyen savaştan doğan sorunların bir tahıl koridoruyla aşılması için 13 Temmuz'da İstanbul'da bir araya geldi. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, bu kapsamda bir tahıl koridoru anlaşmasının imzalanacağını açıkladı.
Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanlığı, Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna Altyapı Bakanlığı ve BM, 22 Temmuz'da İstanbul'daki Dolmabahçe Ofisi'nde "Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi"ni imzaladı.
Tahıl ihraç gemilerini korumak için İstanbul'da oluşturulan Müşterek Koordinasyon Merkezi resmi olarak 27 Temmuz'da açıldı. Müşterek Koordinasyon Merkezi, asker ve sivil olmak üzere Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM'den beşer temsilciden oluştu. İmzalanan anlaşmanın icra ve denetimi, İstanbul'daki bu müşterek koordinasyon merkezinden yürütülüyor.
Öte yandan, anlaşmanın imzalanmasından bir gün sonra Odessa'ya düzenlenen füze saldırısı anlaşmanın akıbeti konusunda şüphe yaratmıştı.
Bakan Akar her ne kadar "Ruslar kesinlikle bu saldırıyla alakalarının olmadığını bize belirttiler" dese de Rusya bir gün sonra saldırıyı üstlenerek "Kalibr füzeler, Odessa limanındaki askeri altyapıyı yok etti" dedi. Ukrayna ise limandaki sivil tesislerin hedef alındığını söyledi.
Anlaşma kapsamında ilk tahıl yüklü gemi 1 Ağustos 2022 tarihinde Ukrayna'nın Odessa limanından ayrıldı. (SD)
