“28 yıllık adaletsizlik ve cezasızlık, kötü muamele ile devam ediyor”

* Fotoğraf: Uluslararası Af Örgütü Medya.

Anayasa Mahkemesi (AYM), Cumartesi Anneleri'nin 25 Ağustos 2018 tarihinde düzenlenen 700. hafta buluşmasının Beyoğlu Kaymakamlığı tarafından yasaklanmasının ve polisin sert müdahalesinin Anayasa'nın 34. maddesince garanti altına alınan "toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının" ihlali olduğuna dair iki ayrı karar verdi.

Kararın ardından Cumartesi Anneleri/İnsanları, 8 Nisan 2023'te 941. hafta buluşmasında bir kez daha yakınlarının akıbetini sormak için Galatasaray Meydanı'na çıkmak istedi; ancak polis AYM kararına rağmen kayıp yakınlarını gözaltına aldı.

Üç aylık bulgular

Takip eden haftalarda da Galatasaray Meydanı'nda buluşmaların engellenmesi ve hak savunucuların gözaltına alınmaya devam etmesi üzerine bir araya gelen dört insan hakları kurumu Hafıza Merkezi, Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) ve Uluslararası Af Örgütü; Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) gözlem standartlarına riayet ederek, Cumartesi Anneleri/İnsanları eylemlerini gözlemledi.

Yaşanan ihlaller 29 Nisan tarihinden bu yana raporlandı. Raporlanan üç aylık bulgular, Türkiye'deki genel tabloyu yansıtan bir tablo ortaya çıkardı.

Saniyelere sıkışan mücadele

Raporlama, AGİT kriterleri ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) 11. Madde, Anayasa 34. Madde ve 2911 sayılı yasa da dikkate alarak yapıldı.

10 haftalık gözlemin temel tespitini "saniyeler arasına sıkışan hak arama mücadelesi" olarak tanımlayan Hafıza Merkezi'nden Avukat Özlem Zıngıl, şöyle dedi:

"İlk ortak gözlem yaptığımız 944. haftadan bugüne en temel tespit, polisin Cumartesi Anneleri/İnsanları ve hak savunucularının toplanmalarını engelleme ve toplanmaya müdahale etmedeki her hafta dozu artan sabırsızlığı ve bu sabırsızlığa eşlik eden orantısız güç kullanımı.

"Kısaca, polis Cumartesi Anneleri/İnsanları ve hak savunucularının Galatasaray Meydanı'nın yakınına gelmesini, bir arada olmalarını ve kamuoyunun onların taleplerini duymasını engelleme konusunda oldukça sabırsız. Cumartesi Anneleri/İnsanları ve hak savunucuları yürümeye başladıktan itibaren iki-üç dakika içerisinde kelepçelenerek gözaltına alınıyor."

Raporun tamamını okumak için tıklayın.

(TY)