Diyarbakır ve bölgesinde yayın yapan Gün TV'nin Genel Yayın Yönetmeni Diren Keser, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun (RTÜK) TRT Şeş (TRT6) gibi özel radyo ve televizyon kuruluşlarının da 24 saat anadilde yayın yapabilmelerinin önünü açma yönündeki girişim için "Olumlu, ancak geç kalındı" dedi.
Dört gün önce Bölge Müdürlüğü'nün talebiyle RTÜK'e anadilde yayına ilişkin taleplerini sunduklarını bianet'e ifade eden Keser, kendilerine taleplerinin değerlendirileceğinin söylendiğini, şimdilik önerilerin toplandığını kaydetti.
Halen yürürlükte olan 5 Ocak 2004 tarihli "Türk Vatandaşlarının Günlük Yaşamlarında Geleneksel Olarak Kullandıkları Farklı Dil ve Lehçelerde Yapılacak Radyo ve Televizyon Yayınları Hakkında Yönetmelik", anadilde yayın yapmak isteyen özel medya kuruluşlarına, radyolar için haftada beş saat Türkçe çevirili, televizyonlar için de haftada dört saat Türkçe alt yazılı anadilde yayın yapma izni veriyor. Yönetmelik, çizgi film gibi çocuklara yönelik yayınları ve o anadilin öğretilmesini yasaklıyor.
Ayrıca, alt yazı veya çeviri zorunluluğu nedeniyle de Diyarbakır veya bölgesinde yaşanan gelişmeleri canlı Kürtçe aktarmak da mümkün olamıyordu.
Keser: Program ve süre kısıtlaması ile çeviri kalksın
Keser, RTÜK nezdinde bir çok kez anadilde yayında süre ve program sınırlaması ile çeviri zorunluluğunun kaldırılmasını talep ettiklerini hatırlattı.
"RTÜK Yasası'ndaki farklı dil ve lehçelere ilişkin düzenleme tamamen kaldırılmalı ve yerine, 'Yayıncıların, farklı dil ve lehçelerde yayın yapması serbesttir' şeklinde bir cümle eklenmeli."
Yarışma programına ilgi büyüktü ancak...
Kser, yarışma programı "Ki Dızani?"ye (Kim Bilir?) çeviri zorunluluğu nedeniyle ara verdiklerini söyledi.
"Anadilde yayın hakkı mücadelesi verilmiş bir haktır. Kürtçe müzik veya Kürtçe sözlerden dolayı hakkımızda çok sayıda dava açıldı."
RTÜK'ün hazırlıklarıyla, anadilde yayımlanan programların, haber, eğlence ve kültür konularıyla ilgili sınırlamanın kaldırılması, Türkçe alt yazı zorunluluğunun kaldırılması bekleniyor. Ancak çocuklara yönelik yayınlara ve anadilin öğretilmesine ilişkin kısıtlamaya devam edilmesi bekleniyor.
Özel medya kuruluşlarına Kürtçe gibi ana dillerde yayına kısıtlamalar getirilirken 1 Ocak'tan itibaren Kürtçe yayın başlatılan TRT Şeş, günde 24 saat olarak yayın yapabiliyor, canlı yayına yer verebiliyor.
CHP: Geç kalındı
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) sözcüsü Mustafa Özyürek, yönetmelikle ilgili son girişimleri geç kalmış bir karar olarak niteledi.
"Lazca, Gürcüce gibi diğer farklı dil ve lehçelerde, isteyen televizyonlar yayın yapabilir. Ancak bu televizyonlarda anadil eğitimi verilmesini benimsemiyoruz." (EÖ)
