“Resmi belgeleri olan ve mülteci statüsünde bulunan insanları yasal olmayan yollarla sınır dışı eden Türkiye Cumhuriyeti yaşam hakkını ve imza attığı sözleşmeleri ihlal ediyor.”
Bugün hak örgütlerinin Topkapı Eresin Otel’de düzenledikleri ortak basın açıklamasında konuşan İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği (MAZLUMDER) üyesi avukat Halim Yılmaz 22 Özbekistanlı mülteciyi bir ay içinde iki kez sınır dışı eden yetkililerin suç işlediklerini söyledi.
İki kere sınır dışı
12 Eylül’de aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 25 Özbekistanlı mülteci kendilerine kırtasiye ve gıda yardımı yapılacağı vaadiyle getirildikleri Van Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Şubesi yetkilileri tarafından İran’a sınır dışı edildiler.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) tarafından mülteci olarak tanınmış olan kişiler daha sonra verdikleri ifadede olayı şu sözlerle anlattılar:
“Silah zoruyla İran’la Türkiye’yi ayıran dağlık bölgede bırakıldık. Burada kimliğini bilmediğimiz kişilerce rehin alındık. Yedi gün alı konulduktan sonra istenen fidyeyi ödeyince serbest bırakıldık. Üç günlük yolculuktan sonra Türkiye’ye geri döndük.”
Son aylarda Van’da bu tarz hukuk dışı olayların arttığını, bu nedenle de kaygılı olduklarını ifade eden Helsinki Yurttaşlar Derneği’nden (HYD) Oktay Durukan 11 Ekim Cumartesi akşamı "aynı gruptan 22 mültecinin Van polisi tarafından bir kere daha zor kullanılarak toplandıklarını ve bilinmeyen bir yere götürüldüklerini” söyledi.
Emniyetin bu olayın takibini yapan milletvekillerine ve STK’lere yanlış bilgi verdiğini belirten avukat Yılmaz “yaşananlar Türkiye için büyük bir ayıp” dedi.
Basın toplantısında konuşan İnsan Hakları Vakfı (İHH) üyesi avukat Gülden Dönmez Özbekistanlı mültecilerinin yaşadıklarının baştan sona ihlallerle dolu olduğunu vurguladı.
“Ailelerin durumlarını tespit ettik ve burada bulundukları süre boyunca tüm ihtiyaçlarını karşılayacağımızı beyan ettik. Ancak buna rağmen başvurularımıza olumlu bir yanıt alamadık.”
Mültecilerin kendilerine tahdit, darp ve kötü muamele gördüklerini anlattıklarını hatırlatan Dönmez kadın mültecilerin tecavüzle tehdit edildiklerini söyledi.
“Ailelerin hayatlarından endişe ediyoruz. Bundan sonraki süreçte tüm mültecilerin insani ortamlara ve haklarına kavuşturulması gerekiyor. İçişleri Bakanlığının ve Van Valisini açıklamalarına rağmen mültecilerin sınır dışı edilmesinin arkasında yatan neden kabul edilebilir değil. Çünkü hiçbir neden böyle bir muameleyi meşru kılamaz."
Uluslararası Af Örgütü’nden (UAÖ) Ville Forsman konuyla ilgili daha önce acil eylem çağrısında bulunduklarını ve konunun takipçisi olacaklarını belirtti. (BÇ/EÜ)
