Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Bürosu, 2013’te toplam 21 kadının gözaltında taciz ve tecavüze uğradığı için kendilerine başvurduğunu açıkladı.
1997’den beri 389 kadın gözaltında cinsel taciz ve tecavüze uğradığı için büroya başvurdu. Faillerin büyük çoğunluğunu polisler oluşturdu; bunu jandarma/asker, infaz koruma memurları, özel timler ve korucular takip etti. 137 kadın suç duyurusunda bulunduktan sonra tehdit, tekrar gözaltına alma ve işkenceye, karşı davalara ve yerinden edilmeye maruz kaldı.
Üç kadın tecavüze uğradıktan sonra intihar etti, bir kadın işkence sonucu öldürüldü. 14 yaşındaki bir kız çocuğu tecavüze uğradıktan sonra akrabaları tarafından “namus temizleme” gerekçesiyle öldürüldü.
389 mağdurun yüzde 70’i Kürt, yüzde 28’i Türk, diğerleri farklı milliyetlerdendi.
Kadınların gözaltına alınma nedenleri siyasi kimlikleri, ailelerinin erkek üyelerini konuştumak ya da erkek üye hakkında bilgi almak, savaş kaynaklı ya da adli vakalar olarak sıralandı.
Gezi’de görünürleşen taciz eski bir sorgu yöntemi
Avukat Eren Keskin ve Leman Yurtseverin hazırladığı açıklamada, 2013’te özellikle Gezi direnişiyle gündeme gelen gözaltında cinsel taciz” gerçeği aslında cumhuriyetten bu yana uygulanan bir sorgu yöntemi olduğunu belirtildi.
Kadına yönelik şiddet meselesini “sistemden” bağımsız olarak düşünmek mümkün olmadığını ifade edildi:
“Çok sayıda kadının ve trans bireyin, gözaltı merkezlerinde, polis, asker, özel tim tarafından baskına uğrayan evlerde ve köylerde, sokak gösterilerinde cinsel taciz veya tecavüze bir sorgu, korkutma ya da vazgeçirme yöntemi olarak maruz kaldıkları görülmüştür.”
Mağdurlar yaşadıklarını açıklayamıyor
Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Bürosu, mağdurların yaşadıkları cinsel şiddeti, hemen açıklayamıyor olmalarının da bir başka gerçeklik olduğunu söyledi.
Bunun nedenlerini utanma, korkma, kendini yalnız hissetme, kirlenmiş hissetme ve benzeri nedenler ile yargıya olan güvensizlik olarak sıraladı.
Açıklmada, cinsel işkencenin belgelenmesinde yaşanan sorunların ise bağımsız merkez ya da bağımsız hekim raporlarının öneminin anlaşılmasıyla mümkün olduğu belirtildi.
Resmibilirkişilik kurumu olarak işleyen Adli Tıp’ın tek tespit merkezi olmasından dolayı hem işlerinin çok yoğun olduğu, hem de kurumun, bağımsızlığı konusunda çeşitli şüpheler bulunduğu ifade edildi. (ÇT)
Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Projesi 1997-2013 (16 yıllık) İstatistik Raporu |
Toplam başvuru sayısı: 389 Türkiye’deki başvuru sayısı: 386 (3 Başvuru Berlin Bürosu açılmadan önce Almanya’da alındı) Berlin Bürosu’ndan alınan başvuru sayısı:3 Yurtdışında bulunan kadınların sayısı: 30 Türkiye cezaevlerinde bulunan kadınların sayısı: 41 Suç DağılımıTecavüz: 86 (3 kadın tecavüze uğradıktan sonra intihar etti, bir kadın işkence sonucu öldürüldü, 14 yaşındaki bir kız çocuğu tecavüze uğradıktan sonra akrabaları tarafından “namus temizleme” gerekçesiyle öldürüldü, 1 kadın işkencenin uzun vadeli etkisi sonucu Aralık 1999 tarihinde öldü. 1 kadın işyerinde tecavüze maruz kaldı. Ailesi hakkında ölüm kararı çıkardı) Cinsel Taciz: 303 Vakaların DağılımıZorla fuhuş: 4 Kayıtsız gözaltında taciz ve tecavüz: 22 Basın yoluyla cinsel taciz: 1 İşkence sonucu bebeğini düşüren: 11 3,5–10 yaşlarındaki çocuklarıyla birlikte işkenceye maruz kalan: 10 Tecavüze uğradıktan sonra hamile kalan: 7 (3 çocuk yaşıyor, 2 çocuk aldırıldı, 1 çocuk ise ölü doğdu) Bekâret kontrolüne maruz kalan: 5 Suçu İşleyen Failler Dağılımı:Toplam sayının yüksek olmasının nedeni, bazı olaylarda birden fazla fail kategorisinin uygulamada bulunmuş olmasıdır. Polis:283 Jandarma/Asker: 100 Özel Tim: 20 Korucu:17 İnfaz Koruma Memuru: 49 İtirafçı: 4 Gazeteci: 1 Adli Tutuklu: 24 Belediye Başkanı: 1 Adliye görevlisi bekçi: 1 Diğer Kamu Görevlileri: 9 Kadınların StatüsüKürt: 273 Türk: 108 Alman:1 Roman.:4 Bulgar:1 Romen: 1 Avusturya:1 Yaş Bilgileri: 10–18 arası: 47 18–67 arası: 342 Kadınların Gözaltına Alınma NedenleriSiyasi nedenlerden ya da savaş kaynaklı gözaltılar toplam sayı: 291 Savaş kaynaklı: 21 Kendisi siyasi:235 (Bunlardan 1 tanesi adli-siyasi, 5 tanesi siyasi-savaş kaynaklı, 7 tanesi siyasi ve ailenin erkek üyeleri hakkında bilgi almak için, 7 tanesi siyasi ve ailenin siyasi üyelerinden dolayı cezalandırmak için) Ailenin erkek üyelerini konuşturmak ya da (genellikle) ailenin erkek üyeleri hakkında bilgi almak için:18 Ailenin siyasi üyelerinden dolayı cezalandırmak için: 17 Adli nedenlerden toplam sayı: 98 Adli nedenlerden dolayı tecavüze uğrayan: 13 Adli nedenlerden dolayı cinsel tacize uğrayan: 85 Davaların Hukuki Durumu:Toplam dava dosyası: 167 AİHM’de sonuçlanan davalar: 27 AİHM’de görülen davalar: 14 (1 dava intihardan sonra da devam ediyor) Ceza Mahkemeleri’nde devam eden davalar :38 Yargıtay’da bulunan davalar : 12 (1 dava daha önce AİHM’ de Türkiye aleyhine sonuçlandı. Dosya tekrar Yargıtay’da) Savcılıkta bulunan davalar: 69 (2 davada takipsizlik kararına itiraz olumlu sonuçlandı, yeniden savcılıkta) Takipsizlik kararından sonra itiraz edilen, henüz kararı verilmemiş davalar: 7 Projede kapanan, arşive kaldırılan dosyaların toplam sayısı: 224 Korktuğu için hukuki işlem istemeyen:117 (Buna rağmen 1 olayda Fail/Asker görevden alındı) Dava devam ederken vazgeçen: 14 (1 olayda mağdur dava açıldıktan sonra gördüğü ağır baskı sonucu vazgeçti. 1 dosyada, açılan dava beraat ile sonuçlandı; mağdur davanın Yargıtay kararıyla yeniden görülmesi söz konusuyken vazgeçti) İç hukuk yolları tükendikten sonra vazgeçenler: 14 Başvurudan sonra mağdura tekrar ulaşılamayan: 7 Mağdurun kendi avukatları tarafından takip edilen davalar: 49 (3 dava AİHM'de; mağdurlardan 1 tanesi kaçırıldıktan sonra cinsel işkenceye maruz bırakıldı, dosya İçişleri Bakanlığı'nca fail bulanamadığı gerekçesiyle 2,5 ay sonra işlemden kaldırıldı) Mağdurun kendi avukatlarının hatası sonucu hukuk yoluna başvuramayanlar:2 Mağdur davasıyla kendi ilgileniyor: 4 Delil yetersiz olduğu için hukuk yoluna başvuramayanlar: 5 (Bir dosya Almanya'dan) Projeye başvurmadan önce iç hukuk yolları tükenen : 2 Türkiye'de mahkeme kararı ile sonuçlanan davalar: 8 (1 dava iç hukukta faillerin mahkûmiyeti ile bitti. 10 ay cezanın teciline karar verildi. Diğer dava ise faillerin cezalandırılmasıyla bitti) Mağdurun faille zorla evlendirilmesi sonucu davanın düşmesi:1 (Fail/Komiser) uyuşturucu mafyası tarafından öldürüldü: 1 Ölüm Vakalarının toplam sayısı: 8 14 yaşındaki kız çocuğuna tecavüz gerekçesiyle ceza takibi yakınları tarafından İstenmedi: 1 Mağdurun ölümü nedeniyle düşen davalar: 3 (1 kadın cezaevindeyken ölüm orucunda yaşamını yitirdi. 1 kadın iç hukuk yolları sürerken yaşamını yitirdi. 1 kadın namus nedeniyle aile meclisi tarafından öldürüldü) İhmal sonucu ölüme sebebiyet vermekle sonuçlanan dava: 2 (Dava 1 yıl hapis cezasıyla sonuçlandı. 1 dava failin görevden alınmasıyla sonuçlandı) Dava mağdur intihar ettikten sonra da AİHM’ DE devam ediyor: 1 1 kadın korucu tecavüzden sonra 2013 yılında intihar etti: 1 Suç duyurusu nedeniyle ağır baskıya maruz kalanlarToplam sayı: 137 Baskı sonucu Türkiye içerisinde yaşadığı yeri terk etmek zorunda kalanlar: 40 Korkutma, tehdit, tekrar gözaltına alma ve/veya işkence: 53 Mağdura karşı dava açılması: 42 Başvurudan sonra cezaevindeyken hakkında disiplin soruşturması açılan: 2 |
Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Projesi Ocak 2013-Kasım 2013(1 yıllık) İstatistik Raporu |
Toplam başvuru sayısı: 21 Tecavüz: 3 Cinsel Taciz: 18 Tecavüze uğradıktan sonra hamile kalan: 1 İşkence sonucu bebeğini düşüren: 1 Suçu İşleyen Failler DağılımıToplam sayının yüksek olmasının nedeni, bazı olaylarda birden fazla fail kategorisinin uygulamada bulunmuş olmasıdır. Polis: 15 Jandarma/Asker: 4 Özel Tim: 3 Korucu:2 İnfaz Koruma Memuru: Diğer Kamu Görevlileri: 1 Kadınların StatüsüKürt: 9 Türk: 12 Yaş Bilgileri10–18 arası: 1 18–67 arası: 20 Kadınların Gözaltına Alınma NedenleriSiyasi nedenlerden ya da savaş kaynaklı toplam sayı: 13 Savaş kaynaklı: 1 Kendisi siyasi :11 Ailenin erkek üyelerini konuşturmak ya da (genellikle) ailenin erkek üyeleri hakkında bilgi almak için:1 Adli nedenlerden toplam sayı: 8 Adli nedenlerden dolayı tecavüze uğrayan: 2 Adli nedenlerden dolayı cinsel tacize uğrayan: 6 Davaların Hukuki DurumuToplam dava dosyası: 11 Savcılıkta bulunan davalar: 11 Projede kapanan, arşive kaldırılan dosyalar: Toplam sayı: 10 Korktuğu için hukuki işlem istemeye: 3 Mağdurun kendi avukatları tarafından takip edilen davalar: 7 Ölüm Vakaları Toplam sayı: 1 1 kadın korucu tecavüzden sonra 2013 yılında intihar etti: 1 |