Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2014 yılı büyüme oranını yüzde 2.9 olarak açıkladı. Kişi başına gelir de 10 bin 822 dolardan 10 bin 404 dolara düştü.
Ekonomist Uğur Civelek son açıklanan rakamlar üzerinden ekonomideki durumumuzu değerlendirdi.
“Görülen eğilim şu: 2011 Arap Baharı sonrasında Türkiye büyüme ivmesini kaybediyor, her yıl daha düşük büyüme sergiliyor.
“2014 rakamlarına bakınca ihracat ve kamu yatırımlarının 2,9’luk rakamda belirleyici olduğunu görüyoruz. Diğerlerinin katkısı son derece sınırlı.
“Yılın son çeyreğindeki 2,6’lık büyüme biraz problem. Dolar bazında kişi başına gelirde yüzde 3,8’lik bir daralma var.”
2015 tahmini
2015’teki ilk üç ayın görüntüsünün çok olumsuz olduğunu vurgulayan Civelek, büyümedeki düşüş eğiliminin güçlenerek devam edebileceğini anlattı.
“Bu yıl için geçen sene açıklanan rakam gibi bir sonuç çıkarsa herkes öpüp başına koyacak. Bu yıl ilk çeyrek dönemleri itibariyle çok daha kötü.
“Bu açıdan baktığımızda 2014’ün 2,9’u ya da 2014 son çeyreğinin 2,6’sı müthiş rakamlar. Ama piyasaları fiyatlaması gereken geçmiş değil gelecek.
“Bakıyoruz, iç talepte daralma var, tüketici güveni sarsılıyor. Sanayide kapasite kullanımı düşüyor ve sınai üretiminde gerileme var.
“İhracatta çift haneli gerilemeler sözkonusu ve dış ticaret hacmimiz de daralıyor. Cari açık küçülüyor ama bütçe gelirlerinde azalma var, problem işaret ediyor.
“Kurlar yukarı gidiyor ve döviz stoklarımız da azalma görülüyor.
“İlk çeyreğin görüntüsü kötü, sıfıra yakın bir büyüme sözkonusu olacak.
“Yılın geri kalanında da böyle olursa çok ciddi problemimiz var demektir. Büyüyememek fiyat istikrarını da tehdit edecek, riskten kaçınma eğilimini güçlendirebilir.”
TÜİK rakamları
TÜİK verilerine göre, 2014’ün son çeyreğinde büyüme yüzde 2,6 olarak gerçekleşti.
TÜİK daha önce açıkladığı 2014’ün ilk üç çeyrek verilerini yukarı yönde revize etti, böylece yılın tamamına ilişkin büyüme verileri beklentilerin üzerinde geldi.
2014’ün ilk çeyreğinde 4.8 olan büyüme oranı yüzde 4.9, yüzde 2.2 olarak açıklanan ikinci çeyrek büyümesi yüzde 2.3, yüzde 1.7 olarak açıklanan üçüncü çeyrek büyümesi ise yüzde 1.9 olarak değiştirildi. Son çeyrek büyüme oranı da yüzde 2.6 olarak açıklanırken, yılın tamamına ilişkin büyüme verisi yüzde 2.9 olarak duyuruldu. (YY)
Dışa bağımlıyız |
Orta Vadeli Plan'da büyüme yüzde 4 hedeflenmişti. Siz 2015'te sıfırı bile başarı saymak gerekeceğini söylüyorsunuz. Bu durum bizim hayatımıza nasıl yansıyacak? Faaliyet gelirleri azalacak, işsizlik artacak. Fiyat istikrarsızlığı giderek büyüyecek. Önümüzü görüp hesap yapamayacağız. Yapılan hesaplar tutmayacak. Türkiye son on yılda cumhurbaşkanının istediği gibi başkanlık sistemiyle yönetiliyor olsaydı durumumuz çok farklı olur muydu? Sanmıyorum, her istediğini yapabildi. Büyük bir hatası vardı, dış koşullara bağımlılaşmaya izin verdi. Sermaye hareketlerinin bol risk alma isteği nedeniyle oldukça büyüdük. Bu eğilimler ortadan kaybolduğunda da küçülmek durumunda kaldık. Bu bağımlılığı nasıl kıracağımızı da bilmiyoruz. |
