Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın 2013 Yılı İnsan Hakları Raporu açıklandı.
292 sayfalık rapor, altı ana başlıktan oluşuyor: Yaşam hakkı, kişi güvenliği, cezaevleri, düşünce ve ifade özgürlüğü, toplantı ve gösteri özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü.
388 işkence başvurusu
Rapora göre, 2013’te sekiz kişi toplantı ve gösteri özgürlüğünü kullanırken öldürüldü, 34 kişi de yargısız infaz yoluyla yaşamını yitirdi.
Kürt illerindeki operasyonlarda da 30 kişi hayatını kaybetti.
120 olayda 388 kişi işkence şikayetiyle başvuru yaptı.
329 mahpusa 3 bin 276 gün hücre cezası
2013 yılında cezaevlerinde Adalet Bakanlığı verilerine göre 346 kişi yaşamını yitirdi.
TİHV verilerine göre hayatını kaybedenlerden 18’i şüpheli şekilde intihar etti, dördü kalp krizi geçirdi. Dört kişi hastalığa bağlı olarak yaşamını yitirirken, bir kişi de cinayete kurban gitti. Bir bebeğin ölüm nedeni ise belirlenemedi.
329 mahpusa 3276 gün hücre cezası verilirken, bu kişilerden 11’inin işkence gördüğü; 183’ünün sürgün edildiği tespit edildi. Raporda, hücre cezası alanların 93’üne 430 ay görüş yasağı verildiği, 93’üne 241 ay iletişim yasağı verildiği, 10’una 5 bin 200 TL para cezası verildiği belirtildi.
2013 yılında ikisi ziyaretçi olmak üzere cezaevlerinde en az 43 kişiye toplam 119 ay görüş yasağı verildi.
Toplumsal muhalefete dava
2013 yılında toplumsal muhalefet odaklarına dair soruşturmalar kapsamında tamamı tutuksuz 1894 kişinin yargılandığı toplam 33 davadan 11’i yıl içinde sonuçlandı.
Bu davalarda 35 kişiye hapis veya para cezası verildi. Bu cezalar 35 kişi için toplam 35 yıl 8 ay 11 günü ve iki kişi için 8 bin TL’yi buldu.
Ayrıca 5 davada 31 kişi de beraat etti.
2 bin 892 kişiye KCK yargılaması
Rapora göre, geçen yıl “KCK ve ilintili dosyalar” ile ilişkili soruşturmalar kapsamında 1302’si tutuklu 2 bin 892 kişi yargılandı.
Yargılamalar sonunda 579 kişi tahliye edildi. 2 bin 892 kişinin yargılandığı toplam 112 davadan 34’ü yıl içinde sonuçlandı.
Bu davalarda 278 kişiye hapis veya para cezası verildi. Bu cezalar 278 kişi için toplam 2572 yıl 1 ay 24 günü ve 11 kişi için 106 bin 880 TL’yi buldu.
Yaşam hakkı ihlalleri
TİHV’in raporunda yaşam hakkı ihlalleriyle ilgili rakamlar şöyle:
* Yargısız infaz: 34 ölüm, 33 yaralı
* Güneydoğu’da operasyonlar, saldırılar: 30 ölüm, 8 yaralı
* Kara mayınları: 8 ölüm, 17 yaralı
* Bombalı saldırı: 2 ölüm, 20 yaralı
* Irkçı/ayrımcı saldırılar, nefret suçları: 9 ölüm, 84 yaralı
* İş kazaları: 200 ölüm, 787 yaralı
* Şüpheli asker ölümleri: 32 ölüm, 3 yaralı
* Şüpheli polis intiharları: 5 ölüm
* Suriye kaynaklı olaylar: 71 ölüm, 233 yaralı. (AS)
* Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
