Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD'ye "güvenli bölge için verdiği iki haftalık sürenin bitmesi" ve somut bir gelişme olmamasının ardından dün TBMM açılışında yaptığı konuşmada şöyle konuştu:
"Bölgeyi terör örgütünün işgalinden kurtardıktan sonra uluslararası alacağımız destekle bu projeyi (güvenli bölge) başlatacağız.
"Birlikte çalışma imkanlarını zorlarız (ABD ile) ama mümkün değilse kendi yolumuzu açarız. Nitekim şu anda açmaya başladık."
2012'de "tampon bölge" olarak başladı
Erdoğan'ın başbakanlık döneminden bu yana "güvenli bölge" söylemleri özetle şöyle:
- "Suriye'de geçişler daha da artabilir. Gelişmelere göre tampon bölge konusu da değerlendirilebilir". (Dönemin Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, 15 Mart 2012)
- "Şu anda bütün durumun değerlendirmesini yapıyoruz. Yapılan çalışmalar içerisinde Suriye sınırında tampon bölge ya da güvenli bölge oluşturulup oluşturulmama konusu da bulunuyor. (Dönemin Başbakanı Erdoğan/16 Mart 2012)
- Türkiye'nin, 32 kilometre derinlikte ve Türkiye-Suriye sınırında 460 kilometrelik bir hattı kapsayan talebini dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ABD gezisinde dile getirildi. (Erdoğan/20 Mayıs 2013)
- "Gerçek bir güvenli bölge, sahada askerler bulundurmamızı gerektirecek. Bu güvenli bölge konusunda çok fazla sayıda soru ortaya çıkarıyor." (Dönemin ABD Başkanı Barack Obama/16 Kasım 2015)
- "Suriye'de kalmak için bir neden kalmadı." (ABD Başkanı Donald Trump/19 Aralık 2018)
- "Sayın Trump'la yaptığımız telefon görüşmesi, gerek diplomasi ve güvenlik birimlerimizin temasları, gerekse Amerikan tarafından yapılan açıklamalar, bizi bir müddet daha beklemeye yöneltti, tabi bu ucu açık bir bekleme süreci değildir" açıklaması yaptı. (Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin 500 Büyük Hizmet İhracatçısı Ödül Töreni, 21 Aralık 2018)
- "Türkiye'nin Suriye'de Kürtleri vurması durumunda, Türkiye'yi ekonomik yıkıma uğratacağız ve bölgede 32 kilometrelik bir güvenli bölge oluşturacağız." (Trump/Twitter/13 Ocak 2019)
- "Fırat'ın doğusunu da çok yakında huzura, emniyete ve istikrara kavuşturacağız." (Erdoğan/ 28 Ocak 2019)
- "Güvenli bölge"nin doğuda Dicle ve batıda Fırat'la sınırlanan bölümünde 650 bin Kürt (yüzde 76), 180 bin Sünni Arap (yüzde 21), 10 bin Türkmen (yüzde 1) ve 10 bin Hristiyan (yüzde 1) yaşıyor (Fabrice Balanche, jeopolitik kartograf, Washington Yakın Doğu Araştırmaları Enstitüsü web sitesi)
- ABD ve Türkiye'den heyetler Ankara'da bir araya geldi. Buluşmalar sonrası Milli Savunma Bakanlığı'ndan "güvenli bölge tesisinin ABD ile koordine ve yönetimi için Türkiye'de Müşterek Harekat Merkezinin en kısa zamanda kurulması konusunda mutabakat sağlandı" açıklaması yapıldı. (Milli Savunam Bakanlığı/8 Ağustos 2019)
- İki NATO müttefiki 10'a yakın ortak uçuşa rağmen güvenli bölgenin derinliği ile kontrolün kimde olacağı konularında anlaşmaya varamadı.
- Erdoğan, ABD'ye 2 hafta süre verdi, "Buradan bir sonuç çıkmazsa kendi hareket planlarımızı devreye sokacağız" dedi. (18 Eylül 2019)
İsim tartışmalarıTürkiye, "güvenli bölge" ile ilgili IŞİD, Baas Partisi ve YPG'nin olmadığı bölge olarak adlandırma yaparken, ABD planı güvenli bölge diye adlandırmaktan çok sadece 'IŞİD'den temizlenmiş bölge' terimini kullanmıştı. |
(PT)