Uluslararası Basın Enstitüsü (International Press Institute-IPI) 2012 yılında 132 gazetecinin görev başında ya da gazetecilik faaliyeterinden ötürü öldürüldüğünü açıkladı. IPI bu durumu "Emsalsiz" olarak değerlendirdi.
2012'nin IPI'ın raporlamaya başladığı 1997 yılından beri en fazla gazetecinin öldürüldüğü yıl olduğu belirtilen değerlendirme özetle şöyle:
* 2012'deki ölüm artışların bir tanesi, gazeteciler için en tehlikeli ülkeler olarak sayılan Pakistan, Somali, Filipinler, Honduras, Meksika ve Brezilya'nın gazetecilere yönelik saldırıları engellemek için gerekli önlemleri almamasıdır.
* Diğer bir yandan, Suriye'deki çatışmalarda 32 gazeteci ve sekiz yurttaş gazeteci haber yaparken öldürülmüştür.
* Gazeteciler, Suriye'de hem hükümet yanlısı hem de muhalif güçler gazetecileri hedef alındılar, kaçırıldılar ve askeri hedef muamelesi gördüler.
* Ukraynalı gazeteci Anhar Kochneva, Filistinli gazeteci Bashar Fahmi ve Amerikalı Austin Tice'ın hala Suriye'de alıkonduklarına inanıyoruz.
Çatışma bölgelerinde yurttaş gazeteciler çok önemli
Değerlendirme'de yabancı gazetecilerin karşılaştıkları güçlükler sebebiyle, çatışma bölgelerinde hem sivil hem de muhaliflerin gözünden haber yapmanın yurttaş gazetecilere düştüğü kaydedi. IPI değerlendirmesinde Somali ikinci en tehlikeli ülke olarak yer aldı.
* IPI, 16 gazetecinin öldürüldüğü Somali'de Başkan Hasan Şeyh Mahmud'un cinayetlere yönelik soruşturma başlatmaya söz vermesini "olumlu bir adım" olarak nitelendirdi. Bunun yanında ülkede yayın yapan Horseed FM'in kapatılmasını basın özgürlüğü ihlali olarak değerlendirdi.
* IPI, üçüncü sırada yer alan Etiyopya'da terörle mücadele yasalarının gazetecili susturmaya yönelik bir araç olarak kullanıldığının altı çizdi.
* Değerlendirmede, Etiyopya'da gazeteci Reyot Alemu ve Woubshet Taye'nin 2011'yılının haziran ayından beri tutuklu olduğu ve 14 yılla yargılandığı; gazeteci Eskinder Nega'nın 2011'in eylül ayından beri tutuklu olup 18 yılla yargılandığı; bunların dışında üç gazetecinin daha haklarında herhangi bir suçlama olmaksızın hapis oduğu yer aldı.
* Meksika'da 7 gazeteci, Brezilya'da 5 gazeteci, Honduras ve Kolombiya'da üçer gazeteci ve Ekvador'da ve Nepal'de birer gazeteci öldürüldü.
TMK'lerle muhalefeti susturma modası
IPI Direktörü Alison Bethel McKenzie terörle mücadele yasalarının, iktidarı eleştiren haber ve fikirlerin yayılmasını engellemek için kullanılmasının bir moda haline geldiğini ifade etti. Bethel McKenzie, "IPI olarak hukukçuların bu yasaların çerçevesini daraltarak bu modanın son bulmasını, terörle mücadele yasalarının basın özgürlüğü ile çakışmamasını istiyoruz " dedi.
Türkiye'de 70 gazetecinin hapis olduğu belirtilen değerlendirmede, 2012'in başında bu rakamın yüz olduğuna dikkat çekildi. Uzun tutukluluk sürelerinin altını çizen IPI, yıl içerisinde az sayıda gazetecinin uluslararası baskı ve 3. Yargı Paketi ile serbest bırakıldığını belirtti. (EA)
* Değerlendirmeye buradan ulaşabilirsiniz.
