İnsan Hakları Derneği (İHD) 2011 Marmara Bölgesi Raporu'na göre, geçen yıl toplam 14 kişinin ihmal, hata veya işkence sonucu, hapishanede, yargısız infazla ya da gözaltında öldüğü ileri sürülüyor. Ayrıca, raporda 81 yayının toplatıldığı ve yasaklandığı belirtiliyor.
"Roboski'de öldürülen 34 insanımızın anısına..." diye başlayan 16 sayfalık rapor, İHD Marmara Dokümantasyon Birimi'nce hazırlandı.
Raporda, "Ulaştığımız işkence vakaları önceki yıllara göre yüzde 200 artış gösterdi" deniliyor.
"Özellikle toplumsal olaylarda, polis araçlarında, tenha yerlerde ve gözaltına alma işlemleri sırasında kolluk kuvvetlerinini uyguladığı darp, işkencenin karakollardan sokağa taştığını göstergesi."
Raporda, "26 Haziran İşkence Görenlerle Dayanışma Günü" nedeniyle asılan bir birkaç polisin bir kişiyi dövdüğünü gösteren fotoğrafın "Emniyet teşkilatını aşağıladığı" gerekçesiyle toplatılması da yer alıyor.
"2011'de yine basın, ifade ve örgütlenme özgürlükleri ağır saldırılar yaşadı. Çok sayıda yazar ve gazeteci ya tutuklandı ya ağır cezalar aldı. Gazete ve dergiler kapatıldı, toplatıldı, yayınları durduruldu."
Rapora göre, geçen yıl 81 yayın toplatıldı ve yasaklandı. Bu rakam, 2010'da 10'du.
Ayrıca, avukatların tutuklanarak, savunma hakkının kısıtlanmasına da değinildi. Geçen yıl 36 Kürt avukat, KCK operasyonlarında tutuklandı.
Rapora göre, "dur ihtarına uymadığı" gerekçesiyle dört kişi vurularak öldürüldü. Dokuz siyasi parti, dernek ve sendika yöneticisi ve üyesi şiddete maruz kaldı, yaralandı. 10 işçi ve 16 öğrenci de güvenlik güçlerinin müdahalesiyle yaralandı.
Biri çocuk, sekiz kişi, mayın veya sahipsiz bomba patlaması sonucu yaralandı.
Gözaltı ve tutuklama rekoru mu kırıldı?
Geçen yıl 13'ü sığınmacı ve göçmen 1730 kişi gözaltına alındı, içlerinden 422'si tutuklandı. Gözaltına alınanlar, 2-4 gün arası gözaltı merkezlerinde tutuldular.
Sığınmacı ve göçmenlerin büyük bölümü, vize alamama, iltica talebinin reddedilmesi sonucu sınırdışı edilme gibi konularda şikayette bulundu. Ayrıca, gözaltında çok kötü yerlerde günlerde bekletildiklerini, kötü muamele gördüklerini ve hasta oldukları halde tedavi görmediklerini ileri sürdüler.
101 kişi, gözaltında işkence ve kötü muamele gördüğü iddiasında bulundu. 112 kişi de gözaltı merkezleri dışında işkence ve kötü muamele gördüğünü söyledi.
Gösterilerde 397 yaralama
397 kişi toplumsal gösterilerde güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu yaralandı, 142 kişi de hapishanede kötü muamele gördüğünü belirtti.
Raporda, Marmara Bölgesinde geçen yıl toplam 818 kişinin işkence ve kötü muamele şikayetinde bulunduğu ifade edildi.
Hem yayın durdurma hem para cezası
45 televizyon kanalı üç radyo uyarı cezası alırken, iki televizyon kanalı toplam üç kez yayın durdurma cezası aldı. İki televizyon kanalına 180 bin 914 TL para cezası verildi.
Sekiz kitap toplatıldı, bir kitap yasaklandı. Altı dergi hakkında sekiz ayrı kez toplatma kararı çıktı, dört dergi toplam 180 gün yayın durdurma cezası aldı.
İki derginin toplam üç bin sayısı yasaklanarak toplatıldı. 6 bin 320 internet sitesi yasaklandı veya engellendi.
İki gazete merkezi, üç gazete pfisi, üç televizyon merkezi, bir yayınevi, dokuz hukuk bürosu, iki dergi bürosu, iki haber ajansı ve bir matbaa basıldı.
İşçilere yönelik hak ihlallerinin de anlatıldığı rapora göre, 1041 işçi sendikalı oldukları için işten atıldı, 38 işçi sürgün edildi. iş kazalarında 76 işçi yaşamını yitirdi, 363 işçi yaralandı. (AS)
* Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
