Maden Mühendisleri Odası (MMO), 2011'de 86 maden kazası olduğunu, bu kazalarda 77 maden işçisi ve iki maden mühendisinin hayatını kaybettiğini açıkladı. 117 işçinin de yaralandığının belirtildiği açıklamada, iş kazalarının 62'sinin yer altı maden işletmelerinde, 24'ünün ise yerüstü maden işletmelerinde meydana geldiği ifade edildi.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'ne (TMMOB) bağlı Maden Mühendisleri Odası'nın (MMO) istatistiksel çalışmasını bianet'e değerlendiren MMO Başkanı Mehmet Torun, son dört yılda ortalama 80,5 kişinin maden kazalarında öldüğünü açıkladı. Bu ortalamanın daha yüksek olabileceğinin altını çizen Torun, tüm kaza sonuçlarının kendilerine ulaştırılmadığını ifade etti ve ekledi:
"Bilimsel veriler, iş kazalarının yüzde 98'inin önlenebilir olduğunu göstermektedir. Kazaların kader olmadığı, mühendislik bilim ve teknolojisinin uygulanmasıyla engellenebileceği bilinen bir gerçektir."
"Bilgi ve birikim dağıtıldı"
Mehmet Torun, 12 Eylül darbesinden itibaren uygulamaya konulan özelleştirme ve taşeronlaştırma faaliyetlerinin kamu madenciliğini küçülttüğü ve bu küçülmenin de yıllarca elde edilmiş madencilik bilgi ve birikimini dağıttığı görüşünde.
Üretimin, birikim ve deneyime sahip kurumlar yerine teknik yetersiz, deneyim ve uzmanlaşmanın olmadığı kişi ve şirketlere bırakılmasının kazaların artmasına neden olduğunu söyleyen Torun, yetersiz kişilerin uzmanlık gerektiren makamlara getirildiği ve kurumlardaki yozlaşmanın hızlandırıldığı görüşünde.
MMO'nun çözüm önerileri
Artan maden kazalarının önüne geçilebilmesi için özelleştirme ve taşeronlaşma faaliyetlerine son verilerek kar öncelikli ve ucuz işgücüne dayalı çalışmanın terk edilmesi gerektiğini söyleyen Torun, çözüm önerilerini şöyle sıraladı:
* Kazaların önlenebilmesi için bilimsel ve teknik yatırımların yanı sıra, örgütlenmenin ve sendikalaşmanın önündeki engellerin kaldırılması, çalışma yaşamı ile birlikte çalışanların sosyal ve ekonomik yaşamlarının da iyileştirilmesi zorunludur.
* Yasal mevzuatlarda yapılacak düzenlemelerle denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi gerekirken, çıkarılan yönetmeliklerde denetimin özelleştirildiği ve ticarileştirildiği, meslek odalarının görüşlerinin dikkate alınmadığı görülmektedir.
* Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın gerekli denetimleri yapabilmeleri için, kadrolarının maden mühendisleri ile güçlendirmesi gereklidir.
* Sektörde ulusal düzeyde acil durum planı ve risk haritaları çıkarılmalı ve saha denetimleri bu doğrultuda yapılmalıdır.
* İş sağlığı ve güvenliği yasası, TMMOB'nin görüşleri de dikkate alınarak acilen çıkarılmalıdır.
* İş kazalarının önlenmesi çalışmaları başta olmak üzere, ulusal madencilik politikalarının oluşturulması için, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın koordinatörlüğünde tüm sektör bileşenlerinin, meslek odalarının ve üniversitelerin katılacağı Madencilik Şurası acilen toplanmalıdır.
* Madencilik Bakanlığı kurulmalı ve sektöre hak ettiği önem verilmelidir. (EKN)
* Haber resmi: Namık İsmail'in "Maden İşçileri" adlı çalışması
