Gazete, kitap ve dergi toplatmaları ile kitap yasaklama uygulamalarının sürdüğüne işaret eden TİHV Dokümantasyon Merkezi, Avrupa Birliği'ne üyelik çabaları kapsamında düşünce özgürlüğüne ilişkin 2001'de Anayasa değişiklikleri ile başlayan sürecin 2006'da sekteye uğradığını açıkladı.
Görüşler hapis tehdidine rağmen savunuldu
Silahlı çatışmaların artması ile ordu ve emniyetin yanı sıra sivil bazı çevrelerin de "bu kadar özgürlüğün Türkiye'ye fazla geldiği" yolunda tepkiler geliştirdiklerini bildiren TİHV, hükümetin bu tepkiler doğrultusunda hareket etmesiyle, ifade özgürlüğü alanında atılan adımları geri götürecek düzenlemelerin Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine getirildiğini duyurdu.
Basına da ağır yaptırımlar getiren Terörle Mücadele Yasası' nın (TMY) bu koşullar altında, 29 Haziran'da TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildiğini hatırlatan TİHV, "Devlet politikalarına karşıt görüşleri savunan kişiler, kuruluşlar ve yayın organları 2006 yılında yargılama ve hapis cezası tehdidi altında faaliyetlerini sürdürdüler" dedi.
TİHV, "Her ne kadar hükümet yetkilileri Türkiye'de arkasında şiddet, hakaret olmayan herhangi bir düşüncenin ifade edilmesi nedeniyle hapse giren insan olmadığını ve ifade özgürlüğünün güvence altında olduğunu savunuyorsa da bu yılın 20 Ağustos gününe kadar en az 80 yazar, yayıncı, gazeteci, aydın; yazıları nedeniyle yargı önüne çıktı" dedi.
Dokümantasyon Merkezi'nin yaptığı araştırmaya göre, "Ülkede Özgür Gündem" gazetesi ve "Özgür Halk" dergisi başta olmak üzere bu dönemde de gazete, dergi ve kitaplar toplatılmaya, İnternet siteleri de engellenmeye devam edildi.
TİHV, çeşitli toplantılarda ve eylemlerde yapılan konuşmalar nedeniyle yürütülen kovuşturmaların da göz önünde tutulmasıyla Türkiye'de ifade özgürlüğünün ne denli baskı altında olduğunun daha iyi görüleceğini bildirdi.
Aydın davalarına "milliyetçi şiddet" bulaştı
Özellikle 2005'te yükselen milliyetçilik dalgasıyla birlikte aydınların sadece hakim önüne çıkmakla kalmadıklarını kaydeden TİHV, "milliyetçi" kesimlerin duruşma salonlarında "sanıkları" tehdit ettiklerini, duruşma salonu dışında da yumruklayacak kadar ileri gittiklerini açıkladı.
Raporda şiddetin bulaştığı yargılamalara Başbakanlık İnsan Hakları Danışma Kurulu (İHDK) eski Başkanı İbrahim Kabaoğlu ve Prof. Dr. Baskın Oran, "Radikal" gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İsmet Berkan, yazar Erol Katırcıoğlu, yazar Murat Belge, yazar Haluk Şahin ve "Milliyet" gazetesi yazarı Hasan Cemal, "Agos" gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink, gazeteci-yazar Perihan Mağden, yazar Orhan Pamuk hakkında görülen davalar örnek olarak verildi. (EÖ/KÖ)