Sönmez'in, son dönemde ekonomide yaşanan çalkantıları yorumlayacağı, 1994 ve 2001 krizleriyle karşılaştırmalı olarak ele alacağı ve muhtemel sonuçları tartışacağı konferans, yarın (23 Haziran) İstanbul'daki Makine Mühendisleri Odası'nda . İstanbul Üniversitesi Öğrenci Kolektifi'nin düzenlediği konferans, saat 16:00'da.
Konferans öncesinde, Sönmez'le "2006 Krizi"ni ve olası sonuçlarını konuştuk.
2006 krizinin karakteristik özelliği nedir?
Karakteristik özelliği, kamudan ve bankalardan çok, reel sektörün, yani 500 büyük sanayi şirketinin ciddi bir risk üstlenmiş olası. 2001'den sonra özel sektör daha çok dış borçlanma yapmış; borç yükü toplam borçların yüzde 51'ini bulmuş durumda.
Kur artışlarından dolayı, bankaların ve sanayi şirketlerinin ciddi bir riski olacak. Bu da aslında Türkiye'nin büyük holdinglerinin risk altına girmesi demek.
2001 ve 1994 krizleriyle yapısal benzerlikleri var mı?
Her açıdan benziyor. Sıcak paraya dayalı büyüme geçerli olduğu için, yol açtığı büyüme, cari açık sıcak paranın kaçıp gitmesi ve ardından yaşananlar hep benzer.
2006 için, sıcak paraya dayalı birikim modelinin üçüncü krizi denebilir.
Peki 2006'nın olası sonuçları ne olacak?
Korkarım tahribatı biraz daha uzun süren, biraz daha yüksek bir kriz olma ihtimali var. Ciddi bir yoksullaşma yaratacağı gibi, sermaye kesiminde de "yabancıların eline düşme", "sermayenin daha çok yabancılaşması" sonucunu yaratabilir.
Emekçiler açısından, her krizde olduğu gibi, yeniden durgunluk, reel gelir azalması, işsizlik görünüyor.
Son 5 yıldır insanlar kredilerle yaşamaya yönlendirildi. Hane gelirleri azaldığında, o taksitleri ödeyememe sorunuyla karşı karşıya kalınabilir.
Özellikle kredi kartı ve tüketici kredisi kullanan kesimlerin borçlarını ödeyememesi, finans kesiminin de bundan zarar görmesi olası. (TK)
* Konferansın düzenleneceği Makine Mühendisleri Odası, Beyoğlu'nda İpek Sokak'ta.
