Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği (CŞMD), gençlik alanında flört şiddetine yönelik olarak 2017 yılı Ekim ayında başladığı “Ne Var Ne Yok?! Eğitici Eğitimi Projesi” son erdi.
Proje sonunda "Gençlerle Güvenli İlişkiler Üzerine Çalışmak: Eğitimciler ve Danışmanlar için Uygulama El Kitabı” da genişletilmiş ve güncellenmiş baskısıyla katılımcılara tanıtıldı.
20 danışman, 5 bin 518 gence ulaştı
"Ne Var Ne Yok?! Eğitici Eğitimi Projesi"; toplumsal cinsiyet kalıplarına ya da ayrımcılığa dayanan, dijital yolla da gerçekleştirilen, sosyal ya da duygusal ilişkilerde yaşanan zarar verici davranışları ve bu davranışların gençler üzerindeki olumsuz etkilerini önlemek amacıyla danışmanlara bilgi ve materyal sunuyor. Proje, Sabancı Vakfı Hibe Programı desteği ile gerçekleşti.
"Çalışma tamamlandıktan sonra da öğrencilerin birbirlerini koridorda/sınıfta cinsiyet ayrımcı ifadeleri ile ilgili olarak uyarabildiklerini; sözel ve psikolojik şiddet uygulayan arkadaş ve öğretmenlerinin davranışlarının adını koyabildiklerini gözlemek projenin sınırlı zamanda ne büyük ve kalıcı değişim yarattığını göstermiş oldu." * Esra Sokullu / Rehber Öğretmen / Gençlerle Güvenli İlişkiler Üzerine Çalışmak kitabından |
Proje kapsamında 20 lisenin psikolojik danışmanı Aralık ayında altı gün süren eğitici eğitimine katıldı.
Danışmanlar, eğitici eğitiminin ardından Şubat ayından itibaren kendi okullarında gençlerle uygulamalar yürütmeye başladılar. Dört ay boyunca, 17 farklı lisede, 500’ün üzerinde sınıf çalışması yaparak beş bin 518 gence ulaştılar.
“Şiddet ortaya çıkmadan”
Derneğin bu proje ile birlikte sormak ve gündeme getirmek istediği konulardan biri; örgün eğitim sisteminin neden yakın ilişkilerde yaşanan şiddeti yok saydığı ya da okul dışı bir mesele olarak gördüğü.
Proje ekibi, gençler arası yakın ilişkilerde yaşanan şiddet davranışlarının ancak seviyesi arttığında, bireysel danışmanlık vermesi üzere psikolojik danışmanlara ulaştığını belirtiyor.
Oysa şiddet ortaya çıkmadan önce uygulanacak bu gibi koruyucu-önleyici çalışmalar aracılığı ile hem okul içinde hem de gençler arasında güvenli ilişkilere dair bir farkındalık yaratılabileceği düşünülüyor.
“Flörtün yetişkin dünyasına ait görülmesi sorunu”
"Ailelerimizden duygusal tehdit duyarak büyüdük; buna o kadar alışığız ki ilişkilerimizde olması yanlışmış gibi gelmiyor." (17 yaş) "Sanal ortamda şiddet uygulamak daha güvenli." (15 yaş) "Whatsapp’tan bıçak, silah emojisi göndermek de şiddet midir?" (17 yaş) "Biri bizimle dalga geçtiğinde biz de gülüyoruz; alıştık artık çünkü." (15 yaş) * Gençlerle Güvenli İlişkiler Üzerine Çalışmak kitabından. |
Proje Koordinatörü Nurgül Öztürk, flört kavramı, duygusal partnerlik, sevgililiğin sadece yetişkin dünyasına ait olgular olarak görüldükçe, gençleri güvenli ilişkiler konusunda desteklemekte yetersiz kalındığına dikkat çekiyor.
“Dünyadaki örneklere baktığınızda gençlerle bu konuların çalışılması için en uygun ortamın örgün eğitim sistemi olarak belirlendiğini ve koruyucu-önleyici çalışmaların düzenli olarak müfredat kapsamında uygulandığını görüyorsunuz.
"Dolayısıyla önce bu konuların eğitim ortamlarının da meselesi olduğunu fark etmek, ardından da eğitimciler olarak bu kavramları gençlerden önce kendimizle çalışmak gerekiyor.”
Proje ekibi; önleyici çalışmaların yok denecek kadar sınırlı olduğu ve şiddet üzerine ancak yaşandıktan sonra konuşulabildiği bir eğitim sistemi içerisinde, geliştirdikleri bu koruyucu ve güçlendirici içeriklerin alanda büyük bir ihtiyaca cevap vereceğini belirtiyor.
“Gençler konuşmaya açık”
“Kızlar arabayla oynamak istediğinde kabul edilebiliyor fakat oğlanlar ip atlamak istediğinde sorun oluyor.” (15 yaş) “Kızlar basketbol oynamaz gibi düşünülüyor. Okuldan oynayan kız olmadığı için ben de oynayamıyorum, erkekler de aralarına almıyor.” (16 yaş) “Erkekler birbirine sarılmıyor ama kızlar rahat rahat sarılıyor, el ele yürüyor koridorlarda.” (16 yaş) * Gençlerle Güvenli İlişkiler Üzerine Çalışmak kitabından.
|
Ekibin altını çizdiği bir diğer önemli konu ise, duygusal ilişkilerdeki sınır ihlalleri ve şiddet davranışlarına yönelik bu içeriklerin; cinsiyet ikiliği değil, cinsiyet çeşitliliği perspektifiyle, feminist/queer bir pedagojik yaklaşımla hazırlanmış olması.
Proje Eğitimcisi ve Danışmanı Efsun Sertoğlu, gençlerin toplumsal cinsiyet, ayrımcılık, sosyal ve duygusal ilişkilerde kişisel sınırlar, onay kavramı, güvenli ilişkiler, akranlar arası şiddet, flört şiddeti gibi konuları konuşmaya oldukça açık ve buna çokça ihtiyaç duyduklarını gördüğünü söyledi.
Eğitimciler için uygulama kitabı güncellendi
Geçen yaz yayımlanan "Gençlerle Güvenli İlişkiler Üzerine Çalışmak" adlı uygulama kitabı genişletilerek ve güncellenerek proje kapsamında ikinci kez baskıya hazırlandı.
Genişletilmiş baskının içerisinde Proje’nin uygulama süreci, projeye katılan danışmanların paylaşımları, kitabın kullanımına dair kolaylaştırıcı bilgiler, daha etkili çalışmalar yürütmek için öneriler, grup içinde yaşanabilecek açılmalarla ilgili bilinmesi gerekenler ve soru-cevap bölümü yer alıyor.
Ayrıca kitabın sonunda bulunan uygulamalar bölümü de projeye katılan danışmanların süpervizyon toplantıları süresince paylaştığı öneriler doğrultusunda güncellendi.
Kitaba PDF olarak ulaşmak için derneğin web sitesini ziyaret edebilirsiniz. (BK)