Türkiye'de son yedi yılda HIV/AIDS vakaları iki katına ulaştı. Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre 2000'de toplam 158 HIV pozitif vakası görülürken bu rakam 2007'de 376'yı buldu. 1985'ten günümüze toplam vaka sayısı ise 2 bin 920.
Pozitif Yaşam Derneği (PYD) izleme ve değerlendirme mekanizmalarındaki eksiklik nedeniyle, gerçek rakamların mevcudun 10 katı kadar olabileceğini söyledi.
Türkiye'deki kayıtlı vakaların 300'ünün yaşı bilinmiyor. 18 yaşın altındaysa 118 vaka var. Vakaların 470'i ise 30-34 yaş aralığında. HIV/AIDS'li 2 bin 920 kişiden 892'si kadın, 2 bin 198'i erkek.Türkiye'de HIV/AIDS tedavi masrafları hükümet tarafından ödeniyor. Küresel Fon’dan gelen destek sayesinde Türkiye’de “HIV/AIDS Önleme ve Destek Projesi” başlatıldı.
Türkiye UNGASS Deklarasyonunu imzalayarak Türkiye’de HIV/AIDS’e mücalede insan haklarının geliştirilmesi, HIV ile yaşayan kişilerin yaşadığı ayrımcılık ve damgalanmanın azaltılması, tıbbi tedaviye sürekli ulaşımın sağlanması üzerine çalışma yürütmeye söz verdi.
PYD'nin sıraladığı sorunlarsa şöyle:
- Hükümetin Politik Kararları: HIV/AIDS’in korunması yönünde hükümetin ve Sağlık Bakanlığı’nın ayrılmış bir bütçesi ve de kurumsal yapısı yok. Türkiye’de bulunan Ulusal AIDS Komisyonunun yasal bir bağlayıcılığı yok.
- Ayrımcılık: Ayrımcılık nedeniyle HIV ile yaşayan kişiler işlerini ve böylece sosyal güvencelerini kaybediyor, sağlık hizmetlerinden yararlanma haklarından mahrum kalıyorlar.
- HIV Tedavisi: Enfeksiyonun kabulü için gerekli olan psikolojik destek genel olarak sağlanıyor ancak HIV pozitif kişilerin tedavi aldıkları taktirde sağlıklı bir yaşam sürdürebilecekleri gerçeği bu desteğin dışında bırakılıyor.
- Genel Yasa Sistemi: Türkiye’de HIV ile ilgili olarak bir yasa bulunmamakta ancak genel yasalar HIV pozitif kişilerin haklarını genel hasta ve vatandaş hakları bağlamında sağlıyor.
- Gönüllü Test Merkezleri: Türkiye’de DSÖ ve UNAIDS gibi uluslararası organizasyonlar tarafından test öncesi ve test sonrası danışmanlık gerekli görülmesine rağmen her zaman bu servisler sağlanamıyor.
- Genel Sağlık Sigortası: Türkiye’de tedaviye ulaşım genel sağlık sistemi tarafından sağlanıyor. Ancak sağlık sigortası olmayan HIV pozitif kişilerin sigortalanması ve tedaviye ulaşması için başvuru sonrasında nerdeyse 1-3 ay geçiyor.
- Medyanın Rolü: Türkiye’de özellikle televizyon en etkili bilgilendirme kaynağı olmasına ve büyük etkilere olmasına rağmen HIV/AIDS ve cinsel sağlık konuları yeterli derecede ele alınmıyor. (EZÖ)
