Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi, 1980’den bu yana Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamındaki gözaltı sürelerini bir tabloda derledi.
Dökümantasyon merkezi yaptığı açıklamada, Türkiye’nin 24 yıl boyunca zaman zaman ülkenin tamamında ya da bir bölümünde ama kesintisiz olarak temel hak ve özgürlüklerin sınırlandığı/kısıtlandığı sıkıyönetim/olağanüstü hal rejimi altında yaşadığını hatırlattı.
“Türkiye, yakın dönem tarihinde son sıkıyönetim uygulamasını kısmi olarak Kasım 1978’de yaşamaya başlamış ve bu uygulama, 12 Eylül 1980 askeri darbesi ile kalıcılaşarak 19 Temmuz 1987’ye kadar devam etmiştir.
Doğu ve güneydoğuda 46 kez uzatılan OHAL
“1984 senesinden itibaren kaldırılmaya başlanan sıkıyönetim uygulaması yerine ise kimi illerde olağanüstü hal uygulaması devreye sokulmuştur. Ağırlıklı olarak Türkiye’nin Doğu ve Güney Doğusunda pek çok ili kapsayacak şekildeki uygulanan bu OHAL ise 46 kez uzatılarak 30 Kasım 2002 yılına kadar sürmüştür.
“OHAL ilanları önemli ölçüde Ecevit hükümeti döneminde kısmileştirilmiş, son olarak ise iki ilde (Diyarbakır ve Şırnak) devam eden olağanüstü hal uygulaması 30 Kasım 2002 tarihinde Adalet ve Kalkınma Partisi döneminde uzatılmayarak tamamen sonlandırılmıştır.”
30 gün Anayasaya aykırı
Açıklamada 15 Temmuz darbe girişimin ardından 23 Temmuz 2016’da getirilen (OHAL) kapsamında gözaltı süresinin 30 güne kadar çıkarılmasının gerek Anayasanın 15/2. fıkrasında, gerekse de AİHS’in 15. maddesinde güvence altına alınan işkence, kötü muamele ve onur kırıcı davranış yasağını ihlal ettiği ifade edildi. (NV)
