Demir parmaklıklar ardında 180 bin kadın
Adalet Bakanlığı İstatistik Dairesine göre sayıları 180 bine ulaşan kadın mahkumların sorunlarını ele almak üzere ülkenin her yanından ceza ve tutukevi yetkilileri hafta sonu Minnesota'nın Bloomington kentinde bir araya gelecek.
Son zamanlara kadar cezaevleri erkekler kadar tretman, iş ve eğitim fırsatı bulmalarına önem vere gelmişlerdi. Kadın hakları savunucularıysa kadınlar için özellikle tasarlanmış programlara gereksinim olduğunu söylüyor.
"Onların sağlıklı ilişkiler kurmayı öğrenmeye ve içine kapatıldıkları berbat yaşantılar içinden yollarını bulacakları yetenekler edinmeye daha çok odaklanmaya ihtiyaçları var," diyor Minneapolis'te mahkumlara destek veren Amicus derneğinin başkanı Louise Wolfgramm,.
Kadın mahkumların çoğu anne
1955'ten bu yana ABD hapishanelerine giren kadın mahkum sayısı yüzde 50 arttı. Bu erkek mahkum sayısındaki yüzde 32 artışın çok üstünde. Cezaevlerindeki kadın mahkum nüfusu daha da hızlı artıyor.
Kadın mahkumların çoğu anne. Çocuklu olanların oranı tutuldukları ceza kurumlarının niteliğine bağlı olarak yüzde 66 ile 90 arasında. Bir anne hapse konulduğunda çocukları ya bakıcıların elinde kalıyor ya da babaları dışında bir akrabanın yanına veriliyor. Ama babaları hapiste olan çocukların çoğu anneleriyle birlikte kalıyor.
Kadın hakları savunucuları annelere parmaklıklar arkasında çocuklarıyla ilişki kuraya yardımcı olacak programların uzun vadede suçu azaltacak kilit bir uygulama olacağını söylüyor.
Cezaevlerinde anne-çocuk ilişkilerine tanınan zaman çok kısa. Shakopee'de hamile mahkumlar çocuklarını yerel hastanede doğurduktan sonra çocuklarını dışarıda bırakarak cezaevine dönmek zorundalar. Kimi kadınlar da hapiste oldukları sürede velayet haklarını yitiriyorlar.
New York, Nebraska, Ohio ve Washington'daki cezaevleriyse doğum yapan kadın mahkumların belli koşullar altında 18 aylık olana kadar bebekleriyle birlikte kalmalarına izin veriyor. Bir Indiana cezaeviyse anneler ve çocukları için bir gün yaz kampı izni veriyor. Vermont'taki bir başka kurum da kadın suçluları çocuklarını ve bakıcıları düzenli olarak bir araya getiren bir pilot program yürütüyor.
İyileştirmeye yönelik programlar
Ulusal Islah Kurumu kadın mahkumlara yönelik programlarından sorumlu uzmanlardan Maureen Buell "giderek daha çok cezaevi siteminde travmatik deneyimlere maruz kalanların iyileştirilmesini hedefleyen kadın-merkezli tretman programları uygulanmaya başlıyor" diyor.
Örneğin Shakopee cezaevinde, kadınlar depresyon, üzüntü ve öfke kontrolü kurslarına giriyor. Minnesota'da şiddet içeremeyen suçlardan hüküm giyen kadın mahkumlara yönelik bir uygulama programında da mahkumlar yaşamlarındaki önemli ilişkileri ve serbest bırakıldıklarında bu ilişkileri nasıl ele alacaklarını topluca tartışıyorlar.
Şu anda yedi eyalette ve federal Cezaevleri Bürosunda kadın mahkumlar konusuna odaklanmış uzmanlar çalışıyor. Ama fon bulmak hiç kolay değil diyor konferansı düzenleyenlerden Mary Scully Whitaker.
"Fon için yarışırken karşınıza ölüm mahkumları ve cinsel saldırı hükümlüleri çıkınca benim uğraştığım kesim onlardan daha önemli demek çok güç." (EK)
