İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV),14 Eylül-17 Kasım 2024 tarihleri arasında izleyiciyle buluşması planlanan 18. İstanbul Bienali’nin yeni bir hazırlık süreciyle 2025’te düzenleneceğini duyurdu.
İKSV'nin 18. İstanbul Bienali ile ilgili açıklaması şöyle:
“2023 Mart ayından bu yana dünyanın dört bir yanından 58 sanatçıyla birlikte çalışıyoruz. Onlarca yeni sanat eserinin üretimine ve hem yerel hem uluslararası ölçekte verimli işbirliklerine olanak sağlamasını hedeflediğimiz bu bienalin kavramsal çerçevesi, büyük kayıpların ve acıların ardından sanatın nasıl bir rol üstlenebileceğini araştırıyordu.
“Bu sırada, vakıftaki seçim ve karar süreçlerine dair eleştiriler aldık ve bu eleştirileri değerlendirerek tüm işleyişleri daha katılımcı hâle getirmek üzere harekete geçtik. İstanbul Bienali’nin her zamanki gibi sanatsal ifade, diyalog ve bir araya gelme olanakları sunmasını hedefledik. Buna rağmen, sanat çevrelerinde asla arzu etmeyeceğimiz biçimde tarafların oluştuğunu, bienale katılmayı kabul etmiş veya etmeyi değerlendiren sanatçıların, yürütülen işbirliklerinin ve ortaklıkların olumsuz etkilendiğini gözlemledik. Bu durum, İstanbul Bienali’nin planlandığı şekilde düzenlenmesini imkânsız hâle getirdi.
“Bu nedenle, 14 Eylül 2024’te kapılarını açması planlanan 18. İstanbul Bienali’nin ertelendiğini kamuoyuna üzülerek duyuruyoruz. Her zaman en iyi şekilde gerçekleştirmek için çaba sarf ettiğimiz İstanbul Bienali’ni yeni yönetmelik çerçevesinde ele alınacak bir süreçle 2025 yılında yeniden izleyicilerle buluşturacağız.”
Ne olmuştu?
İKSV’nin düzenlediği İstanbul Bienali'nin 18'inci edisyonunun 14 Eylül-17 Kasım 2024 tarihleri arasında izleyiciyle buluşması planlanıyordu.
Ağustos 2023'te 18. İstanbul Bienali'nin küratörlüğü, daha önce oybirliğiyle göreve getirilen Defne Ayas yerine İngiltereli yazar ve sanat tarihçisi Iwona Blazwick’e verildi. Vakfın bu müdahalesinin ardından danışma kurulunun diğer üyelerinden bağımsız küratör Agustín Pérez Rubio, küratör/sanat tarihçisi Selen Ansen ve Türkiyeli Ermeni sanatçı Sarkis istifa ettiklerini açıkladı.
Blazwick’in küratörlüğü tartışılırken Esra Sarıgedik Öktem’in de Venedik Bienali Türkiye Pavyonu küratörlüğünden istifa etmesi tartışmayı yaygınlaştırdı ve Blazwick'in İKSV Danışma Kurulu'nda da yer alması, süreçte bir çıkar çatışmasının rol oynadığına ilişkin soru işaretleri yarattı.
İKSV, Ayas'ın neden görevden alındığı konusunda herhangi bir açıklama yapmadı. Artnet.com ise görev değişikliğinin "sansür" tartışmalarını beraberinde getirdiğini yazdı.
Ayas'ın 2015'teki 56. Venedik Bienali'nde küratörlüğünü yaptığı Türkiye Pavyonu'nun sergi kataloğu, insan hakları aktivisti ve bir suikast sonucu öldürülen Ermeni gazeteci Hrant Dink'in de eşi olan Rakel Dink'in Ermeni Soykırımı üzerine bir makalesini içeriyordu.
Bu metin Türkiye hükümetince sansürlenince Sarkis, metnin kopyalarını pavyonda bir tabutta sergiledi. (TY)
