Haberin İngilizcesi için tıklayın
Halkların Demokratik Partisi İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay, 17 yaşındaki Ali Erdoğan’ın 7 Nisan’da İzmir Çocuk ve Gençlik Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda şüpheli ölümüyle ilgili Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ün cevaplaması talebiyle soru önergesi verdi.
Mahpusların yaşam hakkını korumanın devletin sorumluluğunda olduğunu hatırlatan Kemalbay, soru önergesinde Türkiye genelinde hapishanelerdeki çocuklar ve çocukların şüpheli ölümleriyle ilgili bilgileri paylaştı:
Çocuk mahpuslar ve cezasızlık
“Türkiye’de Adalet Bakanlığının verilerinde 12-17 arası 1778’i tutuklu, 994’ü hükümlü olmak üzere 2800 çocuğun cezaevlerinde bulunduğu belirtilmektedir.
“Türkiye’de cezaevlerinde 2009’dan 2017’nin Mart ayına kadar 18 çocuk yaşamını yitirirken kimisi intihar olarak kayda geçen şüpheli çocuk ölümleri cezasızlıkla karşı karşıya kalmış, hukuk mücadeleleri takipsizlikle sonuçlanmıştır.
“Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum (CİSST) Derneği’nin Kasım 2015 - Haziran 2017 tarihleri arasında çocuk mahpuslara ilişkin yaptığı 68 bilgi edinme başvurusunun 42’sinin cevapsız kalmış olması cezasızlık uygulamalarını ortaya koymaktadır.”
“Ali Erdoğan öldürülmüş ya da ölüme sürüklenmiş olabilir”
17 yaşındaki Ali Erdoğan’ın iki aydır tutuklu bulunduğu İzmir Çocuk ve Gençlik Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’ndaki koğuşunda 7 Nisan’da ölü bulunduğunu hatırlatan Kemalbay, Erdoğan’ın öldürülmüş ya da ölüme sürüklenmiş olabileceğine ilişkin iddialar olduğunu belirtti:
“Ali Erdoğan’ın 03.04.2020 tarihinde annesi Fadime Erdoğan’ı aradığı, kendisini rahatsız eden kişilerden bahsettiği annesinin açıklamalarında mevcuttur.
“Ertesi gün 04.04.2020 tarihinde saat 15.30 sıralarında Şakran Cezaevinden bir memurun anneyi arayarak oğlunun ‘kendisine zarar vermiş olduğu’ bilgisi vermiştir.
“Çiğli Bölge Hastanesinde yattığı hastaneye giden anneye ‘oğlunuz yoğun bakımda yatıyor, bilgi veremiyoruz, kendisini gösteremiyoruz, bizden haber bekleyin’ dendiği ve 07.04.2020 tarihinde hastaneye tekrar gidildiğinde ise ‘hastanız vefat etmiştir’ şeklinde bilgi verilmiştir.
“Cezaevi memurunun aranarak Ali’nin neden ve nasıl canına kıydığı hakkında bilgi almak isteyen ailenin İHD İzmir Şubesine yaptığı başvuruda ve basında yer almaktadır.
“Cezaevi psikologunun ‘Ali Erdoğan şen şakrak bir çocuktu nasıl böyle bir şey yaptı inanamıyorum’ şeklindeki ifadeleri yine basında yer almıştır.
“Ali Erdoğan’ın yaşamını yitirmesinin ardından yetkililerce COVID-19 testi yapılacağı bilgisi verilirken ailenin çocuklarının vücudunda morluklar olduğu yönündeki açıklamaları şiddet ihtimalinin de bulunduğunu göstermektedir.”
Bakan Gül’e sorular
Türkiye’de çocukların hapishanelerde ciddi hak ihlallerine uğradığını ve insan haklarına aykırı şartlarda yaşamaya mahkûm edildiklerini ifade eden Kemalbay, cezaevlerinde yaşanan ölümlerin ardından verilen cezasızlık kararlarına dikkat çekerek, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e şu soruları yöneltti:
- 2017 yılından 2020 Nisan ayı itibariyle ile cezaevinde kaç çocuk tutuklu ve kaç çocuk hükümlü vardır?
- Ali Erdoğan’ın annesine ‘koğuşumda beni rahatsız eden kişiler var’ yönündeki şikayeti ile vücudundaki morlukların nedeni araştırılacak mıdır?
- Ali Erdoğan’ın koğuşunda öldürülmüş olma ihtimali tarafsız ve titiz bir şekilde araştırılmış mıdır?
- Ali Erdoğan’ın yaşamını yitirmesine dair ailenin de talebi doğrultusunda ihmaller ve ihlallerin neler olduğuna yönelik soruşturma başlatılmış mıdır?
- Ali Erdoğan’ın cezaevi doktoru ile yapmış olduğu görüşmelerin ayrıntıları istenmiş midir?
- 2017-2020 Nisan ayına kadar Çocuk ve Gençlik Kapalı Ceza İnfaz Kurumlarından hak ihlali, işkence ve kötü muameleye dair yapılan başvuru sayısı kaçtır?
- 2017-2020 Nisan ayına kadar Çocuk ve Gençlik Kapalı Ceza İnfaz Kurumlarında hak ihlali, işkence ve kötü muameleye dair yargılanan, hakkında soruşturma açılan ve disiplin cezası alan görevli sayısı kaçtır?
- Çocuk ve Gençlik Kapalı Ceza İnfaz Kurumlarında hak ihlallerinin yaşanmaması, ulusal ve uluslar arası sözleşmelerden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmesine yönelik yapmış olduğunuz herhangi bir çalışmanız var mıdır?
- Yürütülen adli ve idari sürecin gerçeği ortaya koymak adına titizlikle takip edilmesi ve bundan önce hapishanelerde gerçekleşen çocuk mahpus ölümlerinde olduğu gibi cezasızlıkla sonuçlanmaması için Bakanlığınızca herhangi bir çalışma var mıdır?
- Kanunlarda, AYM Kararlarında ve Pekin ve Havana Kurallarında çocukların tutuklanmasının son çare tedbiri olduğu belirtilmiş olmasına rağmen Türkiye’de bu kurallar ve kararların ihlal edilerek çocuk mahpus sayısının hızla artmasının nedeni nedir?
- Türkiye’de yönetenlere içeridekiler üzerinde tahakküm hakkı ve olanağını, insan hakları ihlalleri yaratmaya uygun zeminleri ortadan kaldıracak, cezaevlerindeki kapalılığa son verip şeffaflığı sağlayacak, insan hakları kurumlarına, sivil toplum örgütlerine ve derneklere cezaevlerinin kapılarını açmaya yönelik bir çalışmanız olacak mıdır? (EKN)