Adalet ve Kalkınma Partisi 15 Temmuz Darbe Girişimi’nin yıldönümü için hazırladığı etkinlikleri 81 ilde AKP belediyeleri, AKP belediyelerinin olmadığı yerleşim yerlerinde ise valilik ve kaymakamlıklar aracılığıyla düzenledi. Kimi sivil toplum örgütleri ise darbe girişiminin yıldönümü için etkinlikler düzenledi. 15 Temmuz 2016’dan itibaren ise darbe girişimi ile ilgili kitap, belgesel, film ve sergiler düzenlenmişti. Kitap çalışmaları 15 Temmuz darbe girişiminin üzerinden çok geçmeden yayınlanmaya başlamıştı.
AKP’nin yoğun olarak devlet olanaklarını kullanarak gerçekleştirdiği bu etkinlikler ve kitap, belge çalışmalarıyla 15 Temmuz darbe girişimi hakkında bir külliyat oluşturuldu.
Tartışmalı 15 Temmuz filmi
Bu külliyatta darbe girişimini konu alan “Uyanış” filmi tartışmalara neden oldu.
Ali Avcı’nın yönettiği “Uyanış” filmi, 15 Temmuz darbe girişimini ve Erdoğan’ın hayatından kesitler sunduğu açıklanmıştı. 1,5 milyon harcanan film için Boğaziçi Köprüsü trafiğe kapatılmıştı. Film 15 Temmuz etkinliklerine yetişemeyince fragmanı yayınlandı. Ancak 12 Temmuz’da yayınlanan fragmanda Erdoğan’ın ailesinin öldürüldüğü ve kafasına silah dayandığı görüntüleri vardı. Bu görüntüler tepki gördü. Ali Avcı 13 Temmuz sabahı evine yapılan baskın sonrası gözaltına alındı. "Fethullahçı Terör örgütü (FETÖ) üyeliği" suçundan hakkında soruşturma bulunduğu açıklandı.
Erdoğan’ın katılımıyla açılan sergi
15 Temmuz Meydanların Dili sergisi. AKP Genel Merkezi hazırladı. Ankara’daki Genel Merkez Binası’ndaki serginin açılışını Erdoğan 12 Temmuz’da yaptı. Sergide Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım’ın sanal gerçeklik gözlükleriyle 15 Temmuz gecesi görüntülerini izlerken çekilen fotoğrafları Anadolu Ajansı tarafından servis edildi.
Anadolu Ajansı (AA) ayrıca fotoğraf sergisi de hazırladı. “15 Temmuz Milli İradenin Yükselişi Fotoğraf” 81 ilde ve yurt dışındaki 68 noktada ajansın foto muhabirlerinin çektiği fotoğraflardan oluşuyor.
Afişler de tartışıldı
Cumhurbaşkanlığı'nın 15 Temmuz için hazırlattığı afişler de yıldönümü anmalarının diğer tartışmalı konusu oldu. Afişlerde TSK'nın rencide edildiğini öne sürenler olduğu gibi zorunlu askerlik yapan erlerin düşman olarak resmedildiği için de karşı çıkanlar oldu. Ayrıca 1991 Körfez Savaşı sırasında fotoğrafçı David C. Turnley'in bir ABD askerinin ağlayışını görüntülediği fotoğraftan çalıntı yapılması da tartışma konusu oldu.
15 Temmuz temalı 49 kitap, 10 belgesel, 20 sergi, 28 şarkı ve 1 sinema filminden oluşan bir liste hazırladık.
Film
1- Uyanış filmi, Yönetmen Ali Avcı. Oyn: Muhammed Erbek (R.T. Erdoğan), Perihan Savaş (Emine Erdoğan), Adem Göçmen (Turgut Özal), Murat Cumaoğlu (Adnan Menderes).
Kitaplar
15 Temmuz temalı 49 kitap bulunuyor. Kitapların büyük çoğunluğu “milli irade”, “uyanış”, “diriliş” temalarıyla çıkmış “kahramanlık destanları”.
15 Temmuz temalı olan İbrahim Kaboğlu’nun kitabı “Anayasa” analizi yapıyor. Derya Sazak ise 28 Şubat’tan 15 Temmuz’a medyanın aldığı farklı pozisyonları inceliyor.
1- 10 Soruda 15 Temmuz Darbe Girişimi, Cumhurbaşkanlığı yayınladı. (Aralık 2016)
2- 15 Temmuz Şehitleri ve Demokrasi Karakalem Etkinliği Kataloğu, İstanbul Valiliği yayınladı. (Temmuz 2017)
3- 15 Temmuz Anayasası, İbrahim Ö. Kaboğlu, Hukuk, Tekin Yayınevi (Mayıs 2017)
4- 28 Şubat’tan 15 Temmuz’a Darbeye, Diktaya, Medyaya - İtirazım Var, Derya Sazak, Araştırma-anı, İletişim Yayınları. (Nisan 2017)
5- Darbeye Geçit Yok, Abdülkadir Selvi, Araştırma, Doğan Kitap (Temmuz 2017)
6- Kadın Gözüyle 15 Temmuz, Lamia Levent Abul, Araştırma, Kadim Yayınları. (Haziran 2017)
7- 15 Temmuz Sırları, Hakan Aygün, Araştırma, Siyah Beyaz Yayınları. (Mart 2017)
8- 15 Temmuz İhanet Darbesi, Ahmed Akgündüz, Araştırma, Osmanlı Araştırmaları Vakfı. (Mart 2017)
9- 15 Temmuz Öncesi Ülkücü Harekette Değişim, M. Fatih Doğrucan, Aygan -Yayıncılık 2017/01 (Politika)
10-15 Temmuz Destanı, Bünyamin Gürel, Edebiyat, Okur Kitaplığı (Mart 2017)
11- Yeniden İstiklal, Damla Yayınevi, 41 yazarın deneme ve anıları. (Haziran 2017)
12 -15 Temmuz’un 15 Hikayesi, Adil Karagöz, Röportaj, Altınordu Yayınları. (Mart 2017)
13- Milletin Zaferi 15 Temmuz, Burhanettin Duran, Araştırma, Seta Yayınları. (Mart 2017)
14- 15 Temmuz Şehidi Mete Sertbaş’ın Hikayesi, Ertuğrul Sertbaş, Biyografi, Gürer Yayınları. (Mart 2017)
15- 15 Temmuz Darbe Girişimi Hatırladıklarımız ve Hatırlayacaklarımız, Fatih Ertugay, Siyaset, Kadim Yayınları (Mart 2017)
16- Devrimler İsyanlar Darbeler, Yıldıray Öztürk, Politika, DBY Yayıncılık. (Haziran 2017)
17- 15 Temmuz Diriliş Destanı, Ali Erkan Kavaklı, Roman, Nesil Yayınları. (Mayıs 2017)
18- 15 Temmuz Halkın Direniş Destanı, Ebubekir Demir, Şiir, İnsan Yayınları (Ocak 2017)
19- Şanlı Direniş:15 Temmuz, Atilla Yayla, Politika, Liberte Yayınları (Mart 2017)
20- 15 Temmuz Silüet Darbe, 100 yazarlı, Politika, Elips Kitap (Şubat, 2017)
21- Kod Adı: Matruşka, Hulusi Şentürk, Araştırma, İşaret Yayınları (Aralık 2016)
22- Darbenin Kayıp Saatleri, Mete Yarar, Araştırma, Destek Yayınları (Ekim 2016)
23- Kara Güneş, Bahadır Yenişehirlioğlu, Roman, Timaş Yayınları (Kasım 2016)
24 -Demokrasi Kahramanları, İpek İzci, Politika, Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş (Ağustos 2016)
25- Hannas’ın 15 Temmuz İşgal Girişimi, Abdülkerim Cantürk, Siyaset, IQ Yayıncılık. (Ekim 2016)
26- Reis’in Altı Saati, Haluk Özdil, Siyaset, Truva Yayınları, (Ağustos 2016)
27- Kod Adı Mürted, Saygı Öztürk, Siyaset, Doğan Kitap. (Aralık 2016)
28- Kalkışma - Habercilerin Kaleminden 15 Temmuz, 102 gazetecinin yazısı, Arel Kitap (2016)
29- Diyalogdan Darbeye, Bekir Öztürk, Güncel Siyaset, Altaylı Yayınları. (2016)
30- 24 Saat, Hande Fırat, Güncel Siyaset, Doğan Kitap. (Kasım 2016)
31- Küfür Fedaisi, M. Fatih Çıtlak, Güncel Siyaset, Genç Erdem Yayıncılık. (Ağustos 2016)
32- Yaşadıklarım Paylaşamadıklarım, Ünal Karaosmanoğlu, Güncel Siyaset, Alibi Yayıncılık. (Eylül 2016)
33- Okçular Tepesi, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’ın da anlatısının bulunduğu yazılar, Güncel Siyaset, Genç Erdem Yayıncılık. (Eylül 2016)
34- Bir Darbe Analizi ve Sistem Krizi, Ahmet Akgül, Araştırma, Sone Yayınları. (Ekim 2016)
35- Yaşandı Bütün Bunlar…, Şafak Tavkul, Siyaset, Edam Yayınları. (Ekim 2016)
36- 15 Temmuz Öncesi ve Sonrası, İlker Başbuğ, Politika, Doğan Kitap. (Ekim 2016)
37- 15 Temmuz Destanı, Faruk Köse, Tarih, Mevsimler Kitap. (Haziran 2017)
38- 15 Temmuz Türkiye Destanı, Mustafa Şişman, Güncel Siyaset, Cinius Yay. (Eylül 2016)
39- 17-25 Aralık’tan 15 Temmuz’a FETÖ, Ramazan Akkır, Güncel Siyaset, Az Kitap Yayınevi. (Eylül 2016)
40- Milletin Darbesi 15 Temmuz, Kazım Yurdakul, Güncel Siyaset, Türdav Basım Yayın. (Eylül 2016)
41- Uzun Gecenin Kısa Tarihi, Bekir Berat Özipek- Yasemin Abayhan, Güncel Siyaset, Kadim Yayınları. (Eylül 2016)
42- 15 Temmuz Bir Devrim Eşiğinde, Abdurrahman Üzülmez, Güncel Siyaset, Profil Yayınları. (Kasım 2016)
43- Asrın İhaneti, Safiye Çetinkaya, Roman, Roman, Hayat Yayınları. (Kasım 2016)
44- Şanlı Ordudan Zanlı Orduya, Erdoğan Öznal, Araştırma, Tekin Yayınevi. (Kasım 2016)
45- Temmuz Selası, S. Serra Erdoğan, Tarihi Roman, Cinius Yay. (Kasım 2016)
46- Uyanış 15 Temmuz 2016, Sara Gürbüz Özeren, Roman, Mihrabat Yayınları. (2017)
47- 16 Temmuz 2016 Türk Devrimi, Memet Yücel, Politika, Bizim Kitaplar. (2017)
48- Bir Millet Direniyor, Cüneyt Özdemir-Kenan Taş, Politika, Doğan Kitap (Ekim 2016)
49- 15 Temmuz ve FETÖ, Kurtuluş Tayanç Çalışır, Güncel Siyaset, Kaynak Yayınları (Ağustos 2016)
Belgeseller
Belgesellerde Tvnet kanalının ağırlığı var, aHaber, TRT, ÜlkeTV de belgesel üreten medya kuruluşları.
1- 15 Temmuz Belgeseli AKP
2- 15 Temmuz ‘İhanet ve Diriliş’ Belgeseli, A Haber
3- Direnişten Dirilişe 15 Temmuz Belgeseli, Tvnet
4- 15 Temmuz Şahlanış Belgeseli, Eyüp Belediyesi
5- 15 Temmuz Darbe Belgeseli, Rehber TV
6- 15 Temmuz Darbe Belgeseli, TRT
7- 15 Temmuz Destanı Belgeseli, Ekonomi Kulübü
8- 15 Temmuz Şehitler ve Şahitler Belgeseli, Ülke TV
9- Vatan Emniyette Belgeseli, Tvnet
10- Büyük Millet Büyük Meclise Saldırı Belgeseli, Tvnet
Şarkılar
15 Temmuz konulu şarkıların hemen hepsi, propagandif özellikleri öne çıkan parçalar. Karadeniz havasından (İsmail Türüt) ilahiye (Ender Tekin), Osmanlı rap’inden (Boykot Rani) marşa (Uğur Işılak), birçok tarzda ve Laz Mehter gibi Karadeniz-marş-mehter gibi karışık denemelere kadar farklı şarkılar bulunuyor.
1- Darbe Yapacakmış İtin Birisi, Tuncay Okutan
2- Asın Şu Köpekleri, İsmail Türüt
3- 15 Temmuz Destan Marşı, Kürşat Biçici
4- 15 Temmuz Türküsü, Umut Mürare
5- 15 Temmuz Şehitlik Marşı, Cengiz Erdem (söz), Bekir Köse
6- Vatan Bizimdir, Saleh Sabr - Aziz Engin - Feridun Özbek
7- Vatan Millet Aşkına, Murat Kekilli
8- 15 Temmuz Gecesi, Azerin
9- 15 Temmuz Darbe, Ender Tekin (ilahi)
10- Yeni Erdoğan Marşı, Ali Sinanoğlu
11- Yeniden Diriliş, Uğur Işılak
12- 15 Temmuz Marşı, Rıfat Ablay
13- 15 Temmuz Marşı, Hanefi Tutan, İhlas Haber Ajansı
14- 15 Temmuz Rap Şarkısı, Geeflow
15- Darbe’nin Sesleri, Ramazan Yıldızhan
16- 15 Temmuz Destanı, Recebim
17- Darbe Şarkısı, Şükrü Güler
18- Laz Mehter Başkomutan, Şükrü Güler
19- 15 Temmuz Gecesi, Volkan Arslan
20- Darbe, Özgür Rhyme
21- Bugün O Gündür, İbrahim Erkal
22- Türkiye Sevdamız, Mustafa Ceceli - Zeo Jaweed
23- Bir 15 Temmuz Gecesi, Merve Aksüt, Mustafa Kamacı
24- 15 Temmuz Kanlı Darbe, Mehmet Durucan
25- 15 Temmuz Şehitleri İçin Çal, İstanbul Aydın Üniversitesi Müzik kulübü
26- 15 Temmuz Darbe Şarkısı, Nuri Çelik
27- Haydi Birliğe Büyük Türkiyem, Ayna Grubu
28- 15 Temmuz Darbe Şehitleri, Boykot Rani, (Osmanlı Rap)
Sergiler
15 Temmuz darbe girişimini anan sergileri üniversiteler, özel ve devlet okulları, belediyeler, Anadolu Ajansı düzenliyor.
1- 15 Temmuz Milli İradenin Yükselişi sergisi, Roma- İtalya. (13 Temmuz 2017)
2- 15 Temmuz Temalı Resim ve Fotoğraf sergisi, Niğde. (12 Temmuz 2017)
3- 15 Temmuz Milli Direniş sergisi, Çekmeköy Belediyesi - İstanbul. (12 Temmuz 2017)
4- 15 Temmuz Destanı Fotoğraf Sergisi, Meram Belediyesi - Konya. (12 Temmuz 2017)
5- 15 Temmuz Demokrasi ve Şehitler sergisi, Ayvacık - Çanakkkale. (11 Temmuz 2017)
6- 15 Temmuz Unutmadık Unutturmayacağız resim sergisi, İnegöl- Bursa. (11 Temmuz 2017)
7- 15 Temmuz Şehitleri Anısına resim sergisi, Süleyman Demirel Ortaokulu, Sivas. (3 Ocak 2017)
Adıyaman Üniversitesi'nden bir maket çalışması.
8- Dünden Bugüne Darbe ve Demokrasi temalı maket sergisi, Adıyaman Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Adıyaman. (23 Aralık 2016)
9- Mehmet Akif'ten 15 Temmuz'a Resim sergisi, Burdur. (19 Aralık 2016)
10- Gençliğin Gözünden 15 Temmuz sergisi, Hasan Rıza Güzel Sanatlar Lisesi, Edirne. (12 Aralık 2016)
11- 15 Temmuz Hain Darbe Girişimi sergisi, Medya İşçileri Sendikası, Anadolu Ajansı, Metro Sanat Galerisi İstanbul. (9 Kasım 2016)
12- 15 Temmuz Demokrasi Zaferi ve Şehitlerini Anma sergisi, TED Koleji, Kayseri. (2 Kasım 2016)
13- Okçular Tepesi – 15 Temmuz Kahramanları sergisi, Pendik Mehmet Akif Ersoy Sanat Merkezi, (İranlı sanatçı Reza Hemmatirad) İstanbul. (Kasım 2016)
14- 15 Temmuz Zaferi ve Şehitleri Anma sergisi, Muş Güzel Sanatlar Lisesi, Muş. (29 Ekim 2016)
15- 15 Temmuz Darbe Girişimi Resim sergisi, Brüksel Avrupalı Türk Demokratlar Birliği (UETD) Belçika. (25 Ekim 2016)
16- 15 Temmuz Demokrasi ve Şehitler sergisi, Sultangazi Belediyesi- İstanbul. (14 Ekim 2016)
17- 15 Temmuz Milli İrade Destanı sergisi, Batman KYK İl Müdürlüğü, Batman. (29 Eylül 2016)
18- 15 Temmuz Milli İradenin Yükselişi sergisi, AKP Çevre Şehir ve Kültür Başkanlığı, Gaziosmapaşa Belediyesi Kültür Merkezi, İstanbul. (2 Eylül 2016)
19- 15 Temmuz Darbe Girişimi Fotoğraf sergisi, Milli İrade Platformu, Zonguldak. (23 Ağustos 2016)
20- 15 Temmuz Türkiye Demokrasisi fotoğraf Sergisi, Tuzla Belediyesi - İstanbul. (12 Ağustos 2016) (SA/HK)
* Hazırlayan: Seher Akbalık
