NTV Ankara Temsilcisi Murat Akgün'ün TMY Tasarısı'na ilişkin sorularını yanıtlayan Adalet Bakanı Çiçek, özgürlük ve güvenlik dengesinin bir arada yürütüleceğini söyledi.
Akgün'ün yasanın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nden (AİHM) döneceğine dair haberler geldiği yönündeki sorusuna Çiçek, "Tasarının bütün hükümleri 13 Temmuz 2002 tarihli Avrupa Konseyi çerçeve kararına uygundur" diye cevapladı.
Çiçek için reform olan gazeteciler için endişe
Düzenlemeyi "Uyum yasaların devamı" olarak tanıtan Bakan Çiçek, tasarı hazırlanırken, askeri kanat ve emniyet güçlerinin de görüşlerini aldıklarını belirtti. Ancak Çiçek'in basın meslek kuruluşlardan görüş alıp almadığı bilinmiyor.
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) ve Çağdaş Gazeteciler Derneği'nin (ÇGD) açıklamaları, özellikle basın özgürlüğü ve düşünceyi ifade özgürlüğü açısından TMY ile ilgili geçmiş uygulamalar dikkate alındığında tasarının endişe yarattığı yönünde düşünceler içeriyor.
AİHM'nin "görevlileri terör örgütlerine hedef gösterme" (6/1), "örgüt açıklamalarına yer vermek" (6/2), "terör örgütü propagandası yapmak" (7/2) ve "yürürlükten kaldırılan "bölücülük propagandası yapmak" (8) fiillerini düzenleyen TMY'nin 6, 7 ve 8. maddeleri kapsamında Türkiye ile ilgili verdiği kararlara bakılırsa gazeteciler ve onların örgütlerinin endişelerinin boşuna olduğunu söylemez zor.
TMY için AİHM'ye 325 bin 500 YTL tazminat
2005 yılında AİHM, gazeteci cinayeti, ifade özgürlüğü ve adil yargılama ile bağlantılı başvurularda Türkiye'yi, 12'si gazeteci 46 kişinin açtığı davalarda 757 bin 955 YTL tazminata mahkum etmiş. Bu tazminatların bir bölümüne Türkiye'deki yargılamalarda gazeteci, yazar, siyasi parti temsilcisine TMY'den verilen cezalar temel teşkil etti.
Sadece Terörle Mücadele Yasası'ndan 2005'te Türkiye'nin ödemek zorunda kaldığı tazminatların tutarı 325 bin 500 YTL'yi buluyor.
2005'te 8. madde ile ilgili kararlar kiminle ilgiliydi?
HADEP lideri Ahmet Turan Demir, Kürt Hak ve Özgürlükler Vakfı Sekreteri Yılmaz Çamlıbel, Avukat Eren Keskin, Keçiören Halkevi Genel Sekreteri Abdullah Aydın, DEP delegesi Vasfiye Tülay Yüksel, DEP yöneticileri Kemal Bilget, Osman Özçelik, Kemal Bilget, Kemal Okutan, Bahattin Günel, Murat Bozlak, Yurt Yayınları Sahibi Ünsal Öztürk, gazeteci Aslı Güneş, İşçi Partisi lideri Doğu Perinçek, Ömer Ağın, yazar Muzaffer İlhan Erdost, Dilan Yayınları sorumlusu Hasan Dağtekin, Leyla Zana, "Özgür Gündem" gazetesi temsilcisi Atilla Halis, HADEP eski Siirt İl Başkanı Veysel Turhan ve eski parti genel sekreteri Hamit Geylani.
2005'te 6/1 maddesinden ceza
Tasarıyla üç yıl hapis cezası getirilmek istenen TMY'nin 6/1 maddesinin ağır para cezası öngören hali bile AİHM'de 20 Aralık 2005'te çıkan bir kararla ceza getirdi.
AİHM, "DHKC'den Yalanlama", "Ağar'ın Kanlı Dönüşü" ve "PKK Ateşkese son verdi" başlıklı haberlerde "terör örgütü açıklamalarına yer verdiği" gerekçesiyle cezalandırılan "Evrensel" gazetesi sahibi Vedat Korkmaz'ın açtığı davalarda, toplam 12 bin 500 avro ceza vermişti.
2006'da da TMY'ye 7 bin 600 YTL
Bir önceki yıla göre artış gösteren 2005'teki ifade özgürlüğü mahkumiyetleri, bu yıl da 8. madde nedeniyle verilen iki kararla devam ediyor:
22 Mart'ta AİHM, aylık "Eşitlik, Özgürlük ve Barış İçin Devrim" dergisi sahibi Tayfun Koç ve derginin sorumlu yazı işleri müdürü Musa Tambaş'ın açtığı ifade özgürlüğü davasında Türkiye'yi, TMY'nin 8. maddesinden ceza verdiği için 10 bin 64 avro (6 bin 290 YTL) tazminat ödemeye mahkum etti.
"Özgür Bakış" gazetesi sahibi Halis Doğan'ın açtığı davada Türkiye, 8 Şubat'ta, "bölücülük" iddiasıyla "1900'dan 2000'e Kürtler" başlıklı kronolojik albümün 2000'de toplattırdığı için bin avro (bin 600 YTL) ile cezalandırıldı. (EÖ/TK)
