1400 yıllık mutfaklarda salamura balıklar, şeftali, badem tohumları

Kaynak ve fotoğraflar: AA

Efes Antik Kenti kazılarında, bir yangın tabakasının altında bulunan, milattan sonra 7. yüzyıla ait dükkan ve bir mahalleden geriye kalanlar, dönemin mutfak kültürüne ışık tutuyor.

Yangın tabakasının altında kaldığı için çok iyi korunan mutfak, depo alanı, restoran, atölye ve dükkanların yer aldığı 170 metrekarelik yerleşim alanında bulunanlar şöyle:

İstiridye ve midyelerle dolu kaseler,
Salamura edilmiş balıkların yer aldığı amforalar,
Şeftali, badem, zeytin, nohut, fasulye ve bezelye tohumlar.

Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle Avusturya Bilimler Akademisi Avusturya Arkeoloji Enstitüsünce Efes Antik Kenti'nde yürütülen kazılarda ortaya çıkarılan alan yaklaşık 1400 yıllık bir kompleks.

Kazı heyeti başkan yardımcısı Filiz Öztürk, bölgede 2019'da sondaj çalışmalarına başladıklarını ve halen alanda incelemelerin sürdüğünü söyledi.

Hacı şişeleri, kandiller

Kazılarda taberne olarak adlandırılan restoran, mutfak, depo, atölye bulduklarını ifade eden Öztürk, hacı şişesi ve kandillerin satışının yapıldığı bir de dükkanın kalıntılarına ulaştıklarını aktardı.

"İçlerinde istiridye ve midyelerin bulunduğu kaseler, salamura edilmiş balıkların bulunduğu amforalar tespit edildi. Roma Dönemi'nde 'garum' adı verilen balık sosu tüketiliyordu ve bu balık sosunun geç antik dönemde de Efes'te devam ettirilmiş olduğunu ve beslenmede yer aldığını burada görebiliyoruz. Arkeozoologlarımızın yaptığı incelemede şeftali, badem, zeytin, nohut, fasulye, bezelye tohumlarıyla karşılaşıldı. Tavuk, ördek gibi küçükbaş hayvanlar da tüketilmiş. Büyükbaş hayvanlardan daha çok sığırın tüketilmiş olduğuna dair veriler ele geçti. "

Öztürk, beslenme alışkanlıklarının sosyoekonomik duruma göre değiştiğini dile getirdi.

1400 yıl önce domuz etinin taze tüketildiğine ilişkin veriler elde ettiklerini aktaran Öztürk, balıklardan da uskumru, palamut, istavrit, çipuranın tercih edildiğini sözlerine ekledi.

Öztürk, buluntuların Roma Dönemi'nde politik bir merkez olan Yukarı Agora ve Domitianus Meydanı'nın geç antik dönemde nasıl kullanıldığına ilişkin bilgi verdiğini söyledi.

"7. yüzyılda yaşam standardı düşüyor"

Milattan sonra 7. yüzyılda Efes Antik Kenti'nin yaşam standardının düştüğü, şehrin küçülmeye başladığı ve sikke dolaşımının azaldığı yönünde bilgilere sahip olduklarını anlatan Öztürk, kazılar sonrasında bu yıkımın bir depreme ait olabileceğini düşünmediklerini aktardı.

Öztürk, alanda bir çatışma, savaşın olduğuna dair mızrak, ok ucu, gülle ve balta gibi aletler tespit ettiklerini belirterek, "Bu durum bize Batı Anadolu'da bahsedilen Sasani akınlarını düşündürdü. Buluntuları Sasani akınlarıyla ilişkilendirebiliriz" dedi. 

(AÖ)